Ο Rudresh Mahanthappa στη Στέγη

O σαξοφωνίστας που λατρεύει να «πειράζει» τον Charlie Parker, και που κάποιοι έγραψαν γι’ αυτόν πως είναι σαν να πειράζει… ο Αϊνστάιν τον Νεύτωνα καταφθάνει αυτόν τον Νοέμβριο στην Αθήνα για μια μοναδική τζαζ βραδιά στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών.

Ο 44χρονος Ρούντρες Μαχάνταππα έχει αναδειχθεί τρεις φορές Σαξοφωνίστας της Χρονιάς από τον Jazz Journalists Association, έχει κερδίσει το έγκριτο αμερικανικό βραβείο Doris Duke Performing Artist Award για την αφοσίωσή του στην τζαζ, έχει λάβει υποτροφία για έρευνα από το Ίδρυμα Guggenheim, ενώ του έχουν ανατεθεί δεκάδες παραγγελίες συνθέσεων.

Αυτές οι διακρίσεις αποτελούν την επιβράβευση για τους τρόπους με τους οποίους εξερευνά την νοτιοϊνδική μουσική παράδοση των καταβολών του –παιδί Ινδών μεταναστών στις ΗΠΑ– που τη μεταφράζει σε δικό του λεξιλόγιο, εφευρίσκοντας πολυπολιτισμικά υβρίδια με τα οποία προσεγγίζει τη σύγχρονη τζαζ.

Ωστόσο, η μεγάλη εμμονή του είναι ο σαξοφωνίστας-θρύλος της παγκόσμιας τζαζ σκηνής, ο Τσάρλι Πάρκερ. Η γνωριμία του με το έργο του Bird –όπως ήταν το παρατσούκλι του Πάρκερ– ξεκίνησε όταν ένας δάσκαλος μουσικής τού χάρισε το βινύλιο Archetypes. Η σπίθα άναψε• όπως λέει ο ίδιος, «άκουγα και δεν μπορούσα να πιστέψω το πώς έπαιζε… Με τόσο χάρισμα να ξεχειλίζει. Αργότερα, όταν βρήκα τη συλλογή Bird: Master Takes, ήταν σαν να είχα ανακαλύψει το Άγιο Δισκοπότηρο».

Η τελευταία δισκογραφική δουλειά του, με τίτλο Bird Calls, στην εταιρία ACT, παρά την ευθεία αναφορά στον Πάρκερ, δεν αποτελεί ένα αφιέρωμα. Παρ’ όλα αυτά, το παρκερικό DNA είναι πανταχού παρόν. Εξετάζει, σε σημείο εξάντλησης, την επίδραση του Bird υπό το πρίσμα της σύγχρονης τζαζ του 21ου αιώνα. Γνωρίζοντας την ανεξίτηλη σφραγίδα της, παίζει τη δική του μουσική που πηγάζει κατευθείαν από τον Πάρκερ, αλλά «ακούγεται σημερινή όπως καθετί σημερινό». Από τα πρωτότυπα του Πάρκερ, o Μαχάνταππα δεν κρατάει τίποτα· ίσως μόνο κάποιες συγχορδίες που κοντράρονται με άλλη μελωδία, ίσως ένα γνωστό μοτίβο αλλά με διαφορετικές νότες. Το αποτέλεσμα είναι κλασική μουσική με σύγχρονο σκεπτικό σε ρυθμό, μελωδία, αρμονία. Διαβάζοντας ξανά τα πρωτότυπα, ο Μαχάνταππα ξεδιπλώνει ένα πανόραμα εκδοχών του πώς ακούγεται ο Bird από άτομο σε άτομο και από γενιά σε γενιά. Οι κριτικές για το άλμπουμ είναι διθυραμβικές: «Είναι το είδος του άλμπουμ που ονειρεύεται κάθε φίλος της τζαζ» ή «ελάχιστοι τόλμησαν να διακινδυνεύσουν κοιτάζοντας πίσω από τα κομμάτια, τη θεωρία, τις ηχογραφήσεις και τον ίδιο τον Bird».

Rudresh Mahanthappa: σαξόφωνο
Adam O’Farrill: τρομπέτα
Joshua White: πιάνο
François Moutin: μπάσο
Dan Weiss: τύμπανα