Τελευταία προειδοποίηση: Διηγήματα… χωρίς τέλος

Μπαίνεις σε ένα διήγημα και ξαφνικά ανακαλύπτεις ότι δεν είσαι στο δωμάτιο που νόμιζες, αλλά σε ένα άλλο. Ξεκινάς έναν νέο έλληνα συγγραφέα και ξαφνικά συνειδητοποιείς ότι μέσα στο κίτρινο κουτάκι που ανοίγεις, κρύβονται πέντ-έξι άλλοι συγγραφείς. Περπατάς πάνω στο δάπεδο και νιώθεις κάτω από τα πέλματά σου μαλακά εξογκώματα που ανήκουν σε κάτι άλλο από το κίτρινο χαλί, στο οποίο πίστευες ότι βαδίζεις.

Τα πέντε διηγήματα της μικροκαμωμένης συλλογής είναι ταυτόχρονα ιστορίες και διακειμενικές προ/εκβολές. Καθένα από αυτά αφήνει την αίσθηση του ανολοκλήρωτου και του σημασιολογικά ημιτελούς, και γι’ αυτό ο αναγνώστης προσπαθεί να καταλάβει ποιο βάθος, βγαλμένο από το απέραντο σεντούκι της λογοτεχνίας, μπορεί να δώσει νόημα στο παράδοξο και αδόκητο.

Στο “Πώς να επιταχύνετε την άσκηση της ταυρομαντείας”, οι συμβουλές προς τον επίδοξο ταυρομάντη δεν βασίζονται στον κλασικό μύθο του Μινώταυρου, αλλά σε μια Μπορχεσιανού τύπου αφήγηση –με τον λαβύριθνο ως βασικό θέμα- όπου όλα έχουν δεύτερες και τρίτες αναγνώσεις. Εξίσου μπορχεσιανό φαίνεται να είναι το τέταρτο διήγημα με τίτλο “Τελευταία προειδοποίηση”. Στο “Κάτι αναλλοίωτο” ένα χωριό και ο χάρτης του συνδέει τις “Αόρατες πόλεις” του Καλβίνο με “Το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέυ” του Ουάιλντ, καθώς το πραγματικό μέρος συγχέεται με το έγγραφο, η γεωγραφική και τοπογραφική οντότητα με το χάρτινο ομοίωμά της. “Η έλευση της ευτυχίας” φέρνει στο προσκήνιο τον ιατροδικαστή Τσερένκοφ, ο οποίος ανακαλύπτει μέσα σε ένα πτώμα έναν τηλεφωνικό αριθμό, τον οποίο καλεί πολλές φορές και πάντα βγαίνει τηλεφωνητής, που εκπέμπει το ίδιο μήνυμα, όχι όμως με το ίδιο ύφος. …Εκτός από την τελευταία φορά, που κάποιος απαντά. Έχει σχέση ο ήρωας με τον ομώνυμο σοβιετικό επιστήμονα ο οποίος ανακάλυψε την ακτινοβολία που πήρε το όνομά του;

Τέλος, “Ο κύριος Γκλας” αργοπεθαίνει αφού έχει παλέψει στα βάθη της Αμερικής με μια αρκούδα, ενώ στο μυαλό του παίζουν αλληλο-αποκλειόμενα σενάρια. Η ιστορία αφορά τον Hugh Glass, έναν πραγματικό θρύλο της Αμερικής, ο οποίος ήταν κυνηγός στην περιοχή των Ινδιάνων Αρικάρα, και μέσα στο διήγημα του Κεχαγιά αποδίδεται στο όριο της πραγματικότητας και της φαντασίας, της αλήθειας και της μυθοπλασίας, των γεγονότων και των παραισθήσεων (βλέπουμε την απήχηση του μυθιστορήματος “The Revenant: A Novel of Revenge” του Michael Punke, γραμμένου το 2002, ίσως διαμέσου της ομώνυμης ταινίας του Alejandro G. Iñárritu με τον Leonardo Di Caprio, γυρισμένης το 2015).

Οι ιστορίες του διηγηματογράφου σε παραπέμπουν σε μια ενδοχώρα που δεν βλέπεις και ίσως δεν καταλαβαίνεις την αξία της. Όπως οι μπορχεσιανοί λαβύρινθοι και οι μεταμοντέρνες αναγνώσεις τους, όπως οι πολλαπλοί αντικατοπτρισμοί που δεν βρίσκουν κέντρο, τα διηγήματα δείχνουν προς μια έξοδο, που ίσως δεν υπάρχει ή δεν μπορεί να βρεθεί. Ο ταυρομάντης θα επιβιώσει μετά την είσοδό του στον λαβύρινθο ή όχι, αφού κανείς δεν γύρισε για να μας πει τι συμβαίνει εκεί μέσα; Ο Γκλας επέζησε ή πέθανε μετά τις τόσες βαθιές ουλές που του άφησε η αρκούδα στο σώμα του; Κανείς δεν ξέρει αφού κι ο ίδιος ζει μεταξύ αίσθησης και παραζάλης. Όλα μπορεί να είναι έτσι ή αλλιώς, όλα διπλασιάζονται σε μια αέναη ανάγνωση που γυρίζει οφιωδώς προς τον εαυτό της.

Ο blogger Πατριάρχης Φώτιος