Μια focaccia για το φθινόπωρο

Την πρώτη φορά που είχα τολμήσει να καταπιαστώ με την focaccia, αυτό το υπέροχα αφράτο και νόστιμο ιταλικό ψωμί, είχα πει πως μάλλον ήταν η τύχη του πρωτάρη που με είχε βοηθήσει να το πετύχω (δείτε εδώ τη συνταγή). Να όμως που φαίνεται πως τελικά κακώς το φοβόμουν, γιατί έκτοτε το έχω ξανακάνει αρκετές φορές, πάντα με επιτυχία.

Χθες σκέφτηκα να την αλλάξω λίγο και να την οδηγήσω προς το φθινόπωρο, αφού είχα μπόλικα σύκα και λίγη gorgonzola. Αμάν, φίλοι μου, τι νοστιμιά που ήταν αυτή! Το κάθε υλικό «ακουγόταν» ευκρινέστατα και ο συνδυασμός τους ήταν άψογος. Τα σύκα με το έντονο μα τόσο φίνο τυρί όπως είναι η gorgonzola, το αρωματικό εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, οι ευωδιές από το φρέσκο δενδρολίβανο και το θυμαρίσιο μέλι, το χοντροτριμμένο πιπέρι και το λεπτεπίλεπτο άνθος του αλατιού έφτιαξαν ένα ψωμί ωδή στην εποχή που φθίνουν οι οπώρες.

ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΗ FOCACCIA ΜΕ ΣΥΚΑ & GORGONZOLA

Σε ένα μικρό μπολ βάζουμε 1 φακελάκι ξηρή μαγιά, 1 κ. γλ. ζάχαρη και 1 ¼ φλ. τσ. ζεστό νερό. Όταν λέω ζεστό, εννοώ τόσο, ώστε να μην καίγονται τα δάχτυλά μας, να μην είναι όμως απλώς χλιαρό (βλ. tips). Ανακατεύουμε και περιμένουμε λίγα λεπτά για να αφρίσει το μίγμα, δίνοντας έτσι το σήμα ότι η μαγιά έχει ενεργοποιηθεί. Αν δεν φουσκώσει μέσα σε 7΄-8΄, σημαίνει είτε ότι το νερό ήταν πολύ ζεστό, είτε ότι η μαγιά ήταν πολυκαιρισμένη. Αναγκαστικά ξαναρχίζουμε (βλ. tips). Σε ένα μεγάλο γυάλινο ή μεταλλικό μπολ ρίχνουμε 3 ¼ φλ. τσ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις και 2 κ. γλ. ψιλό θαλασσινό αλάτι, κάνουμε ένα βαθούλωμα στο κέντρο και ρίχνουμε 2 κ.σ. ελαιόλαδο και το μίγμα της μαγιάς. Αρχικά ανακατεύουμε με ξύλινη κουτάλα, μόλις η ζύμη αρχίσει να ενοποιείται συνεχίζουμε με το χέρι και μόλις απορροφηθεί όλο το αλεύρι την βγάζουμε από το μπολ, την τοποθετούμε σε μια ελαφρώς αλευρωμένη επιφάνεια και συνεχίζουμε το ζύμωμα στο χέρι για λίγα λεπτά, μέχρι το ζυμάρι να είναι ελαστικό αλλά να παραμείνει ελαφρώς κολλώδες και μαλακό. Το μεταφέρουμε πάλι στο μπολ, του οποίου έχουμε λαδώσει γενναιόδωρα τον πάτο και τα τοιχώματα με εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο (βλ. tips). Αφού το τοποθετήσουμε και λαδωθεί το κάτω μέρος από το λάδι που έχει ο πάτος, το γυρίζουμε και ανάποδα ώστε ένα είναι λαδωμένο και από τις δύο πλευρές, συν τα πλαϊνά. Σκεπάζουμε με καθαρή πετσέτα και αφήνουμε το ζυμάρι να διπλασιαστεί σε όγκο σε ένα καλά προφυλαγμένο, ζεστό μέρος της κουζίνας (θα χρειαστεί περίπου μία ώρα). Μόλις περάσει το πρώτο ημίωρο προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 200ο C στη λειτουργία του αέρα. 

 

Λαδώνουμε καλά τον πάτο και τα τοιχώματα ενός παραλληλόγραμμου ταψιού διαστάσεων περίπου 33 x 25 εκ. Πριν βγάλουμε την φουσκωμένη ζύμη από το μπολ την ξεφουσκώνουμε ελαφρά και απαλά με τα δάχτυλά μας (σαν να της δίναμε μπουνιά, πάρα πολύ απαλή όμως, σαν χάδι). Κατόπιν την απλώνουμε στο λαδωμένο ταψί με τα χέρια μας, τεντώνοντάς την απαλά. Πλένουμε και στεγνώνουμε καλά 6 σύκα. Τα κόβουμε στη μέση. Κάνουμε 12 βαθουλώματα με την πλάτη ενός κουταλιού, τα περιχύνουμε με λίγο ελαιόλαδο και σε κάθε βαθούλωμα τοποθετούμε μισό σύκο με την κομμένη πλευρά προς τα πάνω. Ενδιάμεσα τοποθετούμε κομμάτια από τυρί gorgonzola και ψιλοκομμένα φύλλα φρέσκου δενδρολίβανου. Πιπερώνουμε γενναιόδωρα με φρεσκοτριμμένο μαύρο πιπέρι από μύλο στην χοντρή σκάλα και πασπαλίζουμε με λίγο άνθος αλατιού. Περιχύνουμε, κυρίως τα κομμάτια του τυριού, με 1 κ.σ. μέλι που έχουμε ζεστάνει ελαφρώς (το ζεσταίνουμε για να γίνει πιο ρευστό και να πέσει έτσι πιο εύκολα). Τέλος, περιχύνουμε με λίγο ακόμη εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο.

 

Ψήνουμε στον προθερμασμένο φούρνο για περίπου 25΄, προσέχοντας να μην παραψηθεί. Αφήνουμε τη focaccia να κρυώσει λίγο, την κόβουμε σε κομμάτια και την απολαμβάνουμε χλιαρή ή σε θερμοκρασία δωματίου. Αν τη συνδυάσουμε με πράσινη σαλάτα στην οποία μπορούμε να προσθέσουμε και κάποιο φίνο αλλαντικό (πχ κυκλαδίτικη λούζα, κερκυραϊκό νούμπουλο, προσούτο, κόπα, κλπ), το γεύμα θα είναι ολοκληρωμένο. Ένα ποτήρι δροσερό ροζέ ή λευκό κρασί είναι ο τέλειος καβαλιέρος για το φθινοπωρινό μας δείπνο.

 

Tips

• Αν έχετε μονίμως κρύα χέρια όπως εγώ (με ζεστή καρδιά βεβαίως!), φροντίστε να τα ζεστάνετε πριν αρχίσετε να δοκιμάζετε το νερό, γιατί εάν είναι ξυλιασμένα, φυσικό είναι να σας κάψει και το πιο χλιαρό νερό, να ξεγελαστείτε και να μην σας πετύχει μετά το φούσκωμα της μαγιάς.
• Στο φακελάκι της μαγιάς που αγοράζω από το σουπερμάρκετ αναγράφεται πως είναι στιγμιαία και πως δεν χρειάζεται να ακολουθηθεί αυτή η διαδικασία. Εγώ πάντως για να ‘χω το κεφάλι μου ήσυχο την ακολουθώ πάντα.
• Για νόστιμη γεύση αλλά και υγεία, προτιμήστε ένα καλό αλεύρι που να μην έχει υποστεί έντονη χημική επεξεργασία. Να προέρχεται από βιολογικής καλλιέργειας σιτάρι και να μην είναι λευκασμένο. 
• Επίσης μην τσιγκουνευτείτε το ελαιόλαδο, αυτό είναι το μυστικό για την σωστή focaccia. Εννοείται πως προτιμούμε το πιστοποιημένο εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο.
• Το μπολ στο οποίο θα φουσκώσει το ζυμάρι πρέπει να είναι είτε γυάλινο είτε μεταλλικό ανοξείδωτο. Το πλαστικό είναι ακατάλληλο γιατί δεν αφήνει το ζυμάρι να αναπτυχθεί όπως πρέπει. 
• Αν δεν αγαπάτε τη gorgonzola και τα μπλε τυριά εν γένει, αντικαταστήστε με κάποιο λευκό κατσικίσιο ή αιγοπρόβειο μαλακό τυρί. Αρχικά είχα σκεφθεί πως θα ταίριαζε πολύ η αγαπημένη κοπανιστή αλλά δυστυχώς δεν βρήκα. Αν κι εσείς την αγαπάτε και τυχαίνει να έχετε, προτιμήστε την, απλώς να είστε λίγο πιο φειδωλοί στην ποσότητα γιατί είναι πολύ έντονη.
• Αυτή η focaccia γίνεται λίγο πιο κριτσανιστή στα σημεία που υπάρχει το τυρί γιατί αυτό λιώνει και δημιουργεί κρούστα.