Μπαρτσελόνα: Τίποτε περισσότερο από μια ομάδα

Μία ποδοσφαιρική Ακαδημία, όπου πάνω απ' όλα επικρατεί πειθαρχία, πρώτο της μέλημα είναι να εμφυσήσει μια σειρά από ηθικές αξίες στους μαθητές της κι ύστερα, φυσικά, να βγάλει ποδοσφαιριστές που αξίζουν να ενσωματωθούν στην “κορυφαία” ομάδα της Ευρώπης.

Ποδοσφαιριστές που, πλην ελάχιστων εξαιρέσεων, αποτελούν κόπια ενός συγκεκριμένου τύπου ποδοσφαιριστή και ως τέτοιοι πρέπει να διάγουν τον ποδοσφαιρικό τους βίο αν θέλουν να μακροημερεύσουν στην πρώτη ομάδα της Μπαρτσελόνα. Εννοείται ότι όσοι δε συμμορφώνονται μ' αυτές τις ηθικές και ποδοσφαιρικές αξίες εξοστρακίζονται κι αφού περάσουν απ' το τσίρκο της Μπαρτσελόνα Β', καλούνται να φτιάξουν μόνοι τους την τύχη τους, με το μόνιμο στίγμα ότι κλώτσησαν την ευκαιρία να γίνουν παρτενέρ του Μέσι και του Ινιέστα...

Αυτή είναι από μια σκοπιά η Λα Μασία των τελευταίων ετών, το Α και το Ω υποτίθεται της ομάδας που χρόνια πασχίζει να μας πείσει ότι είναι κατι περισσότερο από αυτό —και τα καταφέρνει, αφού πρόθυμους να πειστούν ότι υποστηρίζοντας μια ποδοσφαιρική ομάδα μετέχουν σε κάτι ανώτερο, που τους κάνει καλύτερους απ' τους υπόλοιπους, βρίσκει κανείς εκατομμύρια με ένα κλικ. Αν η σχολή αυτή βεβαίως ανήκε στη Ρεάλ ή, φερ' ειπείν, σε κάποιους γερμανούς, θα μιλούσαμε για νεολαίες Μεταξά και φασιστικά εκπαιδευτήρια που καταπνίγουν τις ατομικότητες και βγάζουν πανομοιότυπα ρομπότ και άλλα τέτοια ευφάνταστα.

Ας είναι. Το σημαντικό είναι ότι η Μπαρτσελόνα παίζει μπάλα μπροστά σε εκατομμύρια θεατές και στο γήπεδο είναι που, πιο πολύ απ' οπουδήπουτε αλλού, δεν είναι τίποτε περισσότερο από μια ομάδα. Kαι σίγουρα- τόσο σίγουρα όσο το ότι θα κάνει γκάφα ο Πικέ- δεν είναι η ΜΚΟ που κάποιοι ευαγγελίζονται. Μια ομάδα με πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, μια ομάδα με παίκτες που, εκτός από υπεράνθρωποι της Λα Μασία, είναι και ποδοσφαιριστές σαν όλους τους άλλους, που άλλοτε θριαμβεύουν εντός του καλοκουρδισμένου τους συνόλου κι άλλοτε μπλοκάρονται από την κατάρρευση μιας απλής συνθήκης, μιας απουσίας π.χ. ενός καλού και υπερφιλότιμου αμυντικού με μπούκλες.

Προφανώς, η Μπάρτσα δεν βρίσκεται σε κρίση για πρώτη φορά στην πολύ πρόσφατη ιστορία της. Όσοι έχτισαν το μύθο της κι εκείνοι που πίστεψαν σ' αυτόν —και κυρίως οι “θεωρητικοί της αισθητικής του ποδοσφαίρου” που κρίνουν ποιο ποδόσφαιρο είναι το όμορφο και ποιο το άσχημο— θα ήθελαν πολύ να λεν ότι αυτό που θυμούνται ήταν ένα ποδόσφαιρο απαράμιλλης ομορφιάς, που συνδυαζόταν με την ολοκληρωτική επικράτηση επί του αντιπάλου και την αποθέωση της επίθεσης. Μπορεί να είναι κι έτσι.

Εγώ θα της έβγαζα το καπέλο μου πάντως για την επινόηση του πιο αποτελεσματικού αμυντικογενούς στιλ στην ιστορία, που υπακούει στο δόγμα “αν δεν πάρουν τη μπάλα δε μπορούν να μας βάλουν γκολ”. Αυτό φυσικά, δεν αναιρεί την αποτελεσματικότητα των φοβερών και τρομερών επιθετικών τριγώνων της που θα μπορούσαν να παράγουν σκορ όποτε κι όπως ήθελαν. Απλώς, παρ' ότι δεν είμαι “θεωρητικός της αισθητικής του ποδοσφαίρου”, θεωρώ ότι αυτό που βλέπουμε απ' τη Μπάρτσα τα τελευταία χρόνια δεν έχει καμία σχέση με την ομορφιά του ίδιου του σπορ, αλλά με την, καθ' όλα θεμιτή, κυνική κι ωφελιμιστική προσέγγιση μιας ομάδας που είναι καταδικασμένη να κυνηγάει το απόλυτο και να το διασφαλίζει με κάθε τρόπο, ακόμη κι αν αυτός προϋποθέτει να έχεις 80% κατοχή της μπάλας, αλλά 1 τελική προσπάθεια ανά 10 λεπτά, ενώ στα υπόλοιπα 9 έπαιζες κορόιδο και προκαλούσες χασμουρητά.

Ότι θα έκανε δηλαδή οποιαδήποτε ομάδα θα είχε αυτά τα όπλα στο οπλοστάσιό της και την “ποταπή” προσήλωση στον αυτοσκοπό της συντριπτικής επικράτησης επί των αντιπάλων της, με κάθε μέσο, με κάθε τρόπο και με κάθε κόστος για την ομορφιά του σπορ. Η οποία δεν υπάρχει ως έννοια αυταπόδεικτη και αναλλοίωτη σαν σε άγαλμα της Αναγέννησης, αλλά αναδύεται μέσα απ' την ίδια την αναμέτρηση και την αφήγηση που ξεδιπλώνεται μαζί της, μέσα απ' τον ανταγωνισμό και την πάλη των δύο αντιπάλων, των κινήτρων και των ιστοριών τους.

Με λίγα λόγια, ό,τι κι αν είναι για τον καθένα από εμάς αυτό που κατάφερε η Μπαρτσελόνα, το κατάφερε ακριβώς επειδή... δεν είναι τίποτε περισσότερο από μια ποδοσφαιρική ομάδα.