Μετά από τόσες επισκέψεις - οινοτουριστικές και μη - στην Κρήτη, κατ' αποκλειστικότητα στα Χανιά, κυρίως λόγω φίλων εκεί, έφτασε και η ώρα να βρεθώ στο Ηράκλειο. Ήταν κάτι που το σχεδίαζα από καιρό, και τελικά ήρθαν έτσι τα πράγματα ώστε η οινοτουριστική μου περιήγηση στον αμπελώνα του Ηρακλείου να ενσωματωθεί στις φετινές καλοκαιρινές διακοπές μου στην Κρήτη.
Το αμπέλι και το κρασί είναι πολύ βασικά στοιχεία στην ιστορία, την παράδοση, ακόμα και το τοπίο του Ηρακλείου. Δεν πρέπει να ξεχνάμε άλλωστε ότι στην πόλη συγκεκριμένη πόλη ανήκουν και 2 πολύ γνωστές οινοπαραγωγικές ζώνες ΟΠΑΠ του νησιού (και της Ελλάδας), τα Πεζά και οι Δαφνές.
Και επειδή μίλησα για ιστορία, πρέπει να σας πω ότι στο Ηράκλειο ευρήματα που παραπέμπουν στην αρχαία, αλλά και τη μεταγενέστερη ιστορία του νησιού βρίσκονται - κυριολεκτικά - παντού. Αρχής γενομένης, βεβαίως, από την Κνωσό, η επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο της οποίας είνα μια συγκλονιστική εμπειρία. Εγώ βρέθηκα εκεί μία καυτή μέρα του Αυγούστου, μαζί με έναν πολύ μεγάλο αριθμό τουριστών (κυρίως ξένων). Πολλοί λένε ότι τα ευρήματα δεν είναι καλά διατηρημένα, ενώ η αναστήλωση των Μινωικών ανακτόρων έχει γίνει με λάθος τρόπο. Δεν είμαι ειδικός για να έχω άποψη επ' αυτού, μπορώ όμως να σας πω ότι η συγκίνησή μου όταν αντίκρυσα αυτά τα θαυμαστά μνημεία της αρχαίας ιστορίας μας, τα οποία μέχρι τότε είχα δει στην τηλεόραση ή σε φωτογραφίες, ήταν απερίγραπτη!
|ig:all|
Από εκεί και πέρα, όμως, στην ευρύτερη περιοχή ξετυλίγεται ουσιαστικά και η ιστορία του κρασιού. Λίγο έξω από το πανέμορφο χωριό των Αρχανών, για παράδειγμα, βρίσκεται ο αρχαιολογικός χώρος του Βαθύπετρου, όπου το 1946 η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως το πρώτο οινοποιείο της ιστορίας, η λειτουργία του οποίου ανάγεται στο έτος 1600 προ Χριστού! Τέλος, σε πολλά και διάφορα σημεία του αμπελώνα του Ηρακλείου συναντάμε πατητήρια και πρωτόγονα οινοποιεία από διάφορες στιγμές της ιστορίας του νησιού. Τα περισσότερα είναι απλές δομές σκαμένες και λαξευμένες σε βράχους, για να αξιοποιήσουν τη φυσική θερμοκρασία και υγρασία, οδηγώντας και αποθηκεύοντας το κρασί χρησιμοποιώντας μόνο τη βαρύτητα. Στις Δαφνές είδα πολλά τέτοια διάσπαρτα ανάμεσα στα αμπέλια, ενώ στα Πεζά, και συγκεκριμένα στο Αλάγνι, επισκέφτηκα το πατητήρι "Καραούλα", που λειτουργούσε τον 14ο αιώνα, όταν η περιοχή βρισκόταν υπό Ενετική κατοχή και οι άρχοντες εισέπρατταν τους φόρους από τους ντόπιους εις είδος - δηλαδή σε κρασί και άλλα τοπικά προϊόντα!
Μιλώντας για το Αλάγνι, εκεί επισκέφτηκα το γνωστό Ηρακλειώτικο οινοποιείο της οικογένειας Λυραράκη. Μαζί με τον Γιώργο Λυραράκη περπατήσαμε στα αμπέλια τους και μιλήσαμε για ώρα σχετικά με την ιστορία του οινοποιείου, που ξεκινάει το 1966. Οι εγκαταστάσεις είναι εντυπωσιακά μεγάλες, κι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι έγινε μεγάλη επένδυση την δεκαετία του 80, όταν η οινοποιία Μπουτάρη αποφάσισε να οινοποιεί εκεί τον Τοπικό Κρητικό της Οίνο σε τεράστιες ποσότητες. Σήμερα η Οινοποιία Λυραράκη είναι από τις γνωστότερες της Κρήτης. Έχει ιδιόκτητες εκτάσεις 140 στρεμμάτων, η ετήσια παραγωγή της είναι γύρω στις 200.000 φιάλες, ενώ εξάγει κρασιά στην Αυστραλία, τον Καναδά, τις ΗΠΑ, την Ελβετία και αρκετές ακόμα σημαντικές αγορές. Κατά γενική ομολογία, η δουλειά η οικογένεια κάνει στο κρασί είναι πολύ αξιόλογη. Είχα δοκιμάσει την πλήρη γκάμα τους αρκετά πρόσφατα, στο ταξίδι αυτό όμως είχα την ευκαιρία να δω την εξέλιξη κάποιων κρασιών και να δοκιμάσω και κάποια άλλα που είναι λιγότερο γνωστά. Η μονοποικιλιακή εμφιάλωση της τοπικής ποικιλίας Μανδηλάρι έχει πολύ ενδιαφέρον και δείχνει να εκφράζει σωστά τη δυναμική - αλλά και τις δυνατότητες - της εντυπωσιακά στιβαρής αυτής ερυθρής ποικιλίας. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζει και η τοπική ποικιλία Δαφνί, το όνομα της οποίας είναι απόλυτα ταιριαστό, καθότι το άρωμα του φυτού Δάφνη είναι το πρώτο που σου έρχεται στη μύτη όταν το δοκιμάζεις. Πρέπει να πω όμως ότι αυτό που ξεχώρισα είναι το Ασύρτικο Λυραράκη από τη Σητεία, το οποίο - κατά την ταπεινή μου άποψη - θα μπορούσε κάλλιστα να "περάσει" για τυπική φρέσκια Σαντορίνη σε τυφλή δοκιμή. Αν δεν το έχετε κάνει ακόμα, αξίζει οπωσδήποτε να ασχοληθείτε με τα κρασιά Λυραράκη. Κάντε μια αρχή από την ιστοσελίδα της οινοποιίας, που βρίσκεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.lyrarakis.gr.
Στην "απέναντι πλευρά" του Ηρακλειώτικου αμπελώνα, στις Δαφνές, βρέθηκα μια άλλη μέρα και επισκέφτηκα το όμορφο χωριό Βενεράτο. Βασικός σκοπός της επίσκεψης ήταν να δω από κοντά το "σπίτι" της Ιδαίας Οινοποιητικής, ενός Κρητικού οινοποιείου που θεωρώ ιδιαίτερα αξιόλογο και πολλά υποσχόμενο για το μέλλον. Η Ιδαία είναι δημιούργημα του Βασίλη Λαδερού και της Πόπης Βολιτάκη. Είναι οινολόγοι και οι δύο και το οινοποιείο τους είναι αυστηρά οικογενειακή υπόθεση. Στο 100% όμως, γιατί όταν ο Βασίλης ξεκίνησε μια κουβέντα λέγοντας ότι "Η Πόπη κι εγώ τρέχουμε το οινοποιείο οι δυό μας", οι δύο γιοι τους, ο Στέλιος και ο Τάσος, έσπευσαν με πολύ αυστηρό ύφος να τον διορθώσουν, λέγοντας "Δεν είστε οι δυό σας, είμαστε οι τέσσερίς μας"! Τα κρασιά της Ιδαίας είναι από τα αγαπημένα μου. Και οι εμφιαλώσεις των τοπικών ποικιλιών (100% Βηλάνα και Κοτσιφάλι-Μανδηλάρι), αλλά και τα χαρμάνια τοπικών με διεθνείς ποικιλίες στη σειρά Ocean. Τα τελευταία, μάλιστα, μας τα σέρβιραν στη βάφτιση στην οποία πήγα στα Χανιά, λίγες μέρες πριν την επίσκεψη αυτή στο Βενεράτο, και πρέπει να πω ότι όλοι οι καλεσμένοι εντυπωσιάστηκαν! Δεν πρέπει όμως να ξεχάσω και το "αστέρι" - κατά την άποψή μου - της Ιδαίας, το γλυκό Λιάτικο. Είναι ένα εξαιρετικό επιδόρπιο κρασί που πάει άνετα κόντρα σε καλά Ισπανικά PX (αγαπημένα μου) αντίστοιχου στυλ. Περισσότερα για την Ιδαία και τα κρασιά της θα ακούτε σίγουρα από εδώ και πέρα. Σε πρώτη φάση, ρίξτε μια ματιά στην ιστοσελίδα της, που βρίσκεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.idaiawine.gr.
Τελευταία επίσκεψη της συγκεκριμένης διαδρομής το Οινοποιείο Δουλουφάκη, που βρίσκεται στην καρδιά του χωριού Δαφνές, που σηματοδοτεί την φερώνυμη ζώνη. Είχα γνωρίσει το Νίκο και την Κατερίνα Δουλουφάκη πριν πολύ καιρό στην Αθήνα, και επιτέλους βρήκα την ευκαιρία να τους επισκεφτώ στο οινοποιείο τους. Πριν καθίσουμε και αρχίσουμε να δοκιμάζουμε, μπήκαμε στο αγροτικό του Νίκου και κάναμε μια μεγάλη βόλτα στα αμπέλια του. Εντυπωσιακά τοπία, τρομακτικές κλίσεις του εδάφους, ενδιαφέρουσες εναλλαγές στο terroir ήταν κάποια από τα στοιχεία που αποκόμισα από αυτή τη βόλτα. Ο Νίκος έχει σπουδάσει στην Alba, στη Βόρεια Ιταλία, και αυτό σίγουρα εξηγεί και την αγάπη του σε κάποιες Ιταλικές ποκιλίες και το γεγονός ότι στα αμπέλια του συναντάμε Sangiovese και Montepulciano δίπλα στο Κοτσιφάλι και το Μανδηλάρι! Ο ίδιος εκπροσωπεί πλέον την 3η γενιά οινοποιών της οικογένειας και έχει ήδη καταφέρει να κάνει τα κρασιά του γνωστά και αγαπητά εντός και εκτός συνόρων. Η παραγωγή του οινοποιείου είναι περίπου 200.000 φιάλες ετησίως, ενώ εδώ και περίπου ένα χρόνο τα κρασιά Δουλουφάκη διατίθενται οργανωμένα, μέσω δικτύου, στην αγορά της Αθήνας. Αξίζει δε να γνωρίζουμε ότι το 30% της παραγωγής του οινοποιείου Δουλουφάκη εξάγεται σε μεγάλες αγορές όπως η Γερμανία, το Βέλγιο, οι ΗΠΑ και οι Σκανδιναβικές χώρες. Η δουλειά που γίνεται στο οινοποιείο Δουλουφάκη - ειδικά με τις τοπικές ποικιλίες - είναι εξαιρετική. Πολύ καλό το Βιδιανό, υπέρκομψη η Μαλβαζία, αλλά πρέπει να σταθώ στο ξηρό Λιάτικο. Κι αυτό γιατί το δοκίμασα κατευθείαν από το βαρέλι και μου θύμισε (σε μάτι, μύτη και στόμα) ένα Pinot Noir από τη Νέα Ζηλανδία ή ίσως το Oregon, ενώ το τελικό προϊόν, η ετικέτα δηλαδή Δάφνιος Ερυθρός, όπου έχει προστεθεί και λίγο Μανδηλάρι - κυρίως για το χρώμα - μας δίνει ένα ενδιαφέρον και όμορφα πολύπλοκο ερυθρό κρασί. Πρέπει να πω βεβαίως ότι και οι ετικέτες διεθνών ποικιλιών μου κέντρισαν το ενδιαφέρον: ο Άσπρος Λαγός, που είναι 100% Cabernet Sauvignon, το χαρμάνι Cabernet-Sangiovese, αλλά κυρίως το βαθύ και πολύ εκφραστικό Syrah. Δώστε βάση στα κρασιά του Οινοποιείου Δουλουφάκη, αξίζει! Πριν από οτιδήποτε άλλο, ξεκινήστε με την ιστοσελίδα του: www.cretanwines.gr.
