Διάκονος δύο αφεντάδων
Αν υποψιάζετο πως θα μονοπωλούσε τα 10 κανάλια επί 4 ημέρες, ο Χριστόδουλος θα είχε ίσως φύγει ελαφρύτερη τη καρδία...
Γράφει ο Χριστόδουλος Δ. Γλύστρας
Αν υποψιάζετο πως θα μονοπωλούσε την τηλεθέαση στα 10 κανάλια επί 4 ημέρες με μόνη εξαίρεση τις νυχτερινές τηλεταινίες, ο Χριστόδουλος θα είχε ταπεινά προσευχηθεί στο αφεντικό (του οποίου το μοναστικό όνομα του δηλώνει «δουλος»), να του χαρίσει και δεύτερη ζωή για να ξαναπεθάνει.
Δεν ξεύρω αν εν ζωή υπήρξε ευτυχής, με την έννοια που απέδιδε στον όρο ο ξακουστός Κροίσος, άμα τη προσαρτήσει στο βασίλειο της Λυδίας του ποταμού Πακτωλού που καθημερινώς σώρευε στα μεταλλεία του χρυσοφόρον άμμο. Πολλοί θα θεωρούσαν συγκρίσιμη την τύχη του μελετηρού «Χριστάκη», όπως τον αποκαλούσαν προ της χειροτονίας του άνθρωποι της εκκλησίας, ο οποίος μπορεί να μην κατέκτησε τον Πακτωλόν, αξιώθηκε όμως του δικαιώματος να προσαγορεύεται «μακαριότατος» και να φέρει χρυσοποίκιλτα (αρχιεπισκοπικά) άμφια επί δέκα συναπτά έτη πριν καταστεί «μακαριστός».
Ωστόσο, αν ζούσε ο σοφός Σόλων ο Αθηναίος, όστις ουδένα προ του τέλους μακάριζε, σίγουρα θα θεωρούσε «μακάριο» τον κυρό Χριστόδουλο, αφού αξιώθηκε πάνδημη κηδεία μετά από τετραήμερο(!) εθνικό πένθος, και δημόσια παρουσίαση κάθε πτυχής της ζωής του από τα ΜΜΕ, ώστε να γνωρίσει άπας ο Χριστεπώνυμος λαός τον Αρχιεπίσκοπό του, «εξ απαλών ονύχων», άχρι θανάτου. Ο οποίος θάνατος, ή μάλλον η γενεσιουργός αυτού αιτία, κάνει πολλούς να αμφισβητούν την κατά Σόλωνα μακαριότητα του ανδρός.
Ας αναλογιστούν όμως ποσό τυχερός υπήρξε εν τη ατυχία του ο Χριστόδουλος, του οποίου η επιθυμία να μην καταστεί πειραματόζωο στα χέρια της επιστήμης έγινε σεβαστή λόγω αξιώματος και της επαγομένης οικονομικής ευμάρειας. Ακόμη και οι σύμφυτοι με τον καρκίνο οξείς πόνοι, ήταν σχεδόν μηδαμινοί γι' αυτόν, αφού, όπως ακούγεται, οι γιατροί δεν του αρνήθηκαν τα ψυχοτρόπα αναλγητικά που στερούν από τους ομοιοπαθείς του δια της αναβλητικότητας και της αόριστης επιστημονικοφανούς επιχειρηματολογίας.
Στην αγαθή τύχη του Χριστόδουλου χρεώνεται ακόμη η ευμενής σχέση του με τη δημοσιότητα. Πρόκειται περί πασίδηλης φενάκης. Η δημοσιότητα αγαπά - μόνον - όποιον την υπηρετεί και μάλιστα, η σχέση αυτή είναι ευθέως ανάλογη: Όσο πιο πιστός ο διάκονος τόσο πιο μεγάλη η αγάπη. Και ο μέχρι και προ δεκαετίας Επίσκοπος Μαγνησίας διακόνησε τα μίντια με τουλάχιστον ισάξια με την ες θεόν οφειλομένην αφοσίωση. Ιδίως από της αναλήψεως των καθηκόντων του προκαθημένου της εκκλησίας.
Γιατί στην επαρχιακή τηλεόραση, εύκολα ο μητροπολίτης γίνεται μιντιακή περσόνα, καθως τα τοπικά νέα είναι ελάχιστα. Στους Πανελληνίου εμβέλειας σταθμούς όμως χρειάζεται κάτι παρά πάνω από τη θέληση του ενδιαφερομένου. Με την γνωστή του φιλομάθεια ο νέος - τότε - προκαθήμενος εσάρωσε όλες τις σχετικές οδηγίες, απεστήθισε όλα τα «μαστ» που δίνουν αυτή την «τον- πάει -το- γυαλί» αίσθηση και έχων πολύτιμη βοήθεια όλα με όσα η Ιερωσύνη εφοδιάζει τους ταγούς, ώστε να προεξάρχουν στις θρησκευτικές τελετές, ρίχτηκε στον αγώνα της εκκοσμίκευσης της ελληνικής Εκκλησίας.
Φωτογενή σκηνικά, όπως λαμπροί ναοί φωτισμένοι με όλους τους πολυελαίους, μεστός μελίρρυτος λόγος, σχολιασμός της επικαιρότητας, ανάδειξη προβλημάτων, προβολή πεφωτισμένων θέσεων, εξασφάλιση αφοσιωμένου ακροατηρίου που γεμίζει τα πλάνα και άκρως επιμελημένη εμφάνιση, εξασφάλιζαν τηλεθέαση και άριστες μετρήσεις της, αφού η μαγιά, το 30% των θρησκευομένων συμπολιτών μας, έδιναν νούμερα που τα ζήλευαν και οι Μήτσοι του Λάκη.
Μάλιστα, με αυτό το τελευταίο της επιμελημένης εμφάνισης, τόσος ήταν ο ζήλος των ανθρώπων του περιβάλλοντος του, ώστε ανάγκασαν τον λαμπρό σκηνογράφο Δ. Φωτόπουλο να αποφανθεί θαμιστικά: «Σ΄ όλη μου τη ζωή, μόνον δύο άτομα συνάντησα που δεν φόρεσαν για δεύτερη φορά το ίδιο φουστάνι. Την Τζάκι (Κένεντι) και τον Χριστόδουλο». Μια άλλη αξιοσημείωτη περί τα ενδυματολογικά πράξη του τεθνεώτος , ήταν μεταθανάτια! Κατάφερε να μαυροφορέσει όλες τις βεντέτες των πρωινάδικων, μεσημβρινών και βραδινών εκπομπών κατά το διάστημα που μεσολάβησε από την θανή έως την ταφή του. Γιατί πώς να δείξει η άλλη το αγαλματένιο μπουστάκι της, την ώρα που το προηγούμενο και το επόμενο πλάνο δείχνει τους πιστούς να προσκυνούν δακρυσμένοι τον εις μακαρίαν υπτία θέση μακαριστό;
Τον αγάπησαν λοιπόν τα μίντια τον μακαριστό και βοηθούσης της ευγενούς- άμα και αδυσώπητης- άμιλλας για τα νούμερα που έδινε, συναγωνίζονταν ποιο θα τον πρωτοπαίξει στο βραδινό δελτίο. Από την πλευρά του, εκείνος φάνηκε να προσεγγίζει τους στόχους του για την εκκοσμίκευση και την ανάδειξη της Εκκλησίας σε υπολογίσιμο κέντρο λήψης αποφάσεων. Αλλά η δημοσιότητα έχει και έναν ακροτελεύτιο κανόνα: Καταβροχθίζει τα παιδιά της. Ο Γιοσάκης και η ασθένεια γλύτωσαν τον αρχιεπίσκοπο από την κατάχρηση που φαινόταν να επέρχεται.
Πολλοί από τους αντιφρονούντες δεσποτάδες θεωρούν πως σε πολλές περιπτώσεις ο Χριστόδουλος οδηγήθηκε σε θέσεις που νόμισε ότι είναι επιβεβλημένο να λάβει για να διατηρήσει την δημοφιλία του.
Θυμούμαι συνάδελφο του «Μάκη - ο - Δημοσιογράφος», να διηγείται οικτίρων, πώς στις αρχές περίπου της λειτουργίας της ιδιωτικής τηλεόρασης, συνομιλούσε με τον διευθυντή σύνταξης ενός από τους δύο τότε σταθμούς, παροτρύνοντας τον, να χαλιναγωγήσει κάπως έναν οικονομικό συντάκτη που το έπαιζε αναλυτής των αναγκών του «κοσμάκη». Η τηλεόραση, του είπε εκείνος, έχει απόλυτη ανάγκη από καραγκιόζηδες. «Δεν είμαι εγώ εκείνος που θα τον εμποδίσω να παίξει τον ρόλο που μοναχός του διάλεξε».
Για να ξαναγυρίσουμε όμως στους αντιφρονούντες, υποστηρίζουν ακόμα ότι με την ευφυΐα και την φιλοπονία που τον χαρακτήριζε, ο Χριστόδουλος θα μπορούσε να έχει αφήσει πολύ σημαντικότερο έργο, αν δεν διακόνευε δυο αφεντάδες.
Ο κόσμος της τηλεόρασης ευγνωμονών την προσφορά του αφιέρωσε στον Χριστόδουλο τις τύψεις του για την εκμετάλλευση της αρρώστιας του, μαζί με πανάκριβη θέαση. Και δεν δίστασε να δανειστεί ξένους στο ύφος του, αν και λογιότατους όρους, όπως «μακαριστός», που αντικαθιστά το μακαρίτης, «κυρός», που προέρχεται από το βυζαντινό κυρ και κύρης «σκήνωμα» , που χρησιμοποιείται για το σώμα των αγίων, και «εκοιμήθη» αντί του απεβίωσε.
Πάντα κάτι μένει.
Αν υποψιάζετο πως θα μονοπωλούσε την τηλεθέαση στα 10 κανάλια επί 4 ημέρες με μόνη εξαίρεση τις νυχτερινές τηλεταινίες, ο Χριστόδουλος θα είχε ταπεινά προσευχηθεί στο αφεντικό (του οποίου το μοναστικό όνομα του δηλώνει «δουλος»), να του χαρίσει και δεύτερη ζωή για να ξαναπεθάνει.
Δεν ξεύρω αν εν ζωή υπήρξε ευτυχής, με την έννοια που απέδιδε στον όρο ο ξακουστός Κροίσος, άμα τη προσαρτήσει στο βασίλειο της Λυδίας του ποταμού Πακτωλού που καθημερινώς σώρευε στα μεταλλεία του χρυσοφόρον άμμο. Πολλοί θα θεωρούσαν συγκρίσιμη την τύχη του μελετηρού «Χριστάκη», όπως τον αποκαλούσαν προ της χειροτονίας του άνθρωποι της εκκλησίας, ο οποίος μπορεί να μην κατέκτησε τον Πακτωλόν, αξιώθηκε όμως του δικαιώματος να προσαγορεύεται «μακαριότατος» και να φέρει χρυσοποίκιλτα (αρχιεπισκοπικά) άμφια επί δέκα συναπτά έτη πριν καταστεί «μακαριστός».
Ωστόσο, αν ζούσε ο σοφός Σόλων ο Αθηναίος, όστις ουδένα προ του τέλους μακάριζε, σίγουρα θα θεωρούσε «μακάριο» τον κυρό Χριστόδουλο, αφού αξιώθηκε πάνδημη κηδεία μετά από τετραήμερο(!) εθνικό πένθος, και δημόσια παρουσίαση κάθε πτυχής της ζωής του από τα ΜΜΕ, ώστε να γνωρίσει άπας ο Χριστεπώνυμος λαός τον Αρχιεπίσκοπό του, «εξ απαλών ονύχων», άχρι θανάτου. Ο οποίος θάνατος, ή μάλλον η γενεσιουργός αυτού αιτία, κάνει πολλούς να αμφισβητούν την κατά Σόλωνα μακαριότητα του ανδρός.
Ας αναλογιστούν όμως ποσό τυχερός υπήρξε εν τη ατυχία του ο Χριστόδουλος, του οποίου η επιθυμία να μην καταστεί πειραματόζωο στα χέρια της επιστήμης έγινε σεβαστή λόγω αξιώματος και της επαγομένης οικονομικής ευμάρειας. Ακόμη και οι σύμφυτοι με τον καρκίνο οξείς πόνοι, ήταν σχεδόν μηδαμινοί γι' αυτόν, αφού, όπως ακούγεται, οι γιατροί δεν του αρνήθηκαν τα ψυχοτρόπα αναλγητικά που στερούν από τους ομοιοπαθείς του δια της αναβλητικότητας και της αόριστης επιστημονικοφανούς επιχειρηματολογίας.
Στην αγαθή τύχη του Χριστόδουλου χρεώνεται ακόμη η ευμενής σχέση του με τη δημοσιότητα. Πρόκειται περί πασίδηλης φενάκης. Η δημοσιότητα αγαπά - μόνον - όποιον την υπηρετεί και μάλιστα, η σχέση αυτή είναι ευθέως ανάλογη: Όσο πιο πιστός ο διάκονος τόσο πιο μεγάλη η αγάπη. Και ο μέχρι και προ δεκαετίας Επίσκοπος Μαγνησίας διακόνησε τα μίντια με τουλάχιστον ισάξια με την ες θεόν οφειλομένην αφοσίωση. Ιδίως από της αναλήψεως των καθηκόντων του προκαθημένου της εκκλησίας.
Γιατί στην επαρχιακή τηλεόραση, εύκολα ο μητροπολίτης γίνεται μιντιακή περσόνα, καθως τα τοπικά νέα είναι ελάχιστα. Στους Πανελληνίου εμβέλειας σταθμούς όμως χρειάζεται κάτι παρά πάνω από τη θέληση του ενδιαφερομένου. Με την γνωστή του φιλομάθεια ο νέος - τότε - προκαθήμενος εσάρωσε όλες τις σχετικές οδηγίες, απεστήθισε όλα τα «μαστ» που δίνουν αυτή την «τον- πάει -το- γυαλί» αίσθηση και έχων πολύτιμη βοήθεια όλα με όσα η Ιερωσύνη εφοδιάζει τους ταγούς, ώστε να προεξάρχουν στις θρησκευτικές τελετές, ρίχτηκε στον αγώνα της εκκοσμίκευσης της ελληνικής Εκκλησίας.
Φωτογενή σκηνικά, όπως λαμπροί ναοί φωτισμένοι με όλους τους πολυελαίους, μεστός μελίρρυτος λόγος, σχολιασμός της επικαιρότητας, ανάδειξη προβλημάτων, προβολή πεφωτισμένων θέσεων, εξασφάλιση αφοσιωμένου ακροατηρίου που γεμίζει τα πλάνα και άκρως επιμελημένη εμφάνιση, εξασφάλιζαν τηλεθέαση και άριστες μετρήσεις της, αφού η μαγιά, το 30% των θρησκευομένων συμπολιτών μας, έδιναν νούμερα που τα ζήλευαν και οι Μήτσοι του Λάκη.
Μάλιστα, με αυτό το τελευταίο της επιμελημένης εμφάνισης, τόσος ήταν ο ζήλος των ανθρώπων του περιβάλλοντος του, ώστε ανάγκασαν τον λαμπρό σκηνογράφο Δ. Φωτόπουλο να αποφανθεί θαμιστικά: «Σ΄ όλη μου τη ζωή, μόνον δύο άτομα συνάντησα που δεν φόρεσαν για δεύτερη φορά το ίδιο φουστάνι. Την Τζάκι (Κένεντι) και τον Χριστόδουλο». Μια άλλη αξιοσημείωτη περί τα ενδυματολογικά πράξη του τεθνεώτος , ήταν μεταθανάτια! Κατάφερε να μαυροφορέσει όλες τις βεντέτες των πρωινάδικων, μεσημβρινών και βραδινών εκπομπών κατά το διάστημα που μεσολάβησε από την θανή έως την ταφή του. Γιατί πώς να δείξει η άλλη το αγαλματένιο μπουστάκι της, την ώρα που το προηγούμενο και το επόμενο πλάνο δείχνει τους πιστούς να προσκυνούν δακρυσμένοι τον εις μακαρίαν υπτία θέση μακαριστό;
Τον αγάπησαν λοιπόν τα μίντια τον μακαριστό και βοηθούσης της ευγενούς- άμα και αδυσώπητης- άμιλλας για τα νούμερα που έδινε, συναγωνίζονταν ποιο θα τον πρωτοπαίξει στο βραδινό δελτίο. Από την πλευρά του, εκείνος φάνηκε να προσεγγίζει τους στόχους του για την εκκοσμίκευση και την ανάδειξη της Εκκλησίας σε υπολογίσιμο κέντρο λήψης αποφάσεων. Αλλά η δημοσιότητα έχει και έναν ακροτελεύτιο κανόνα: Καταβροχθίζει τα παιδιά της. Ο Γιοσάκης και η ασθένεια γλύτωσαν τον αρχιεπίσκοπο από την κατάχρηση που φαινόταν να επέρχεται.
Πολλοί από τους αντιφρονούντες δεσποτάδες θεωρούν πως σε πολλές περιπτώσεις ο Χριστόδουλος οδηγήθηκε σε θέσεις που νόμισε ότι είναι επιβεβλημένο να λάβει για να διατηρήσει την δημοφιλία του.
Θυμούμαι συνάδελφο του «Μάκη - ο - Δημοσιογράφος», να διηγείται οικτίρων, πώς στις αρχές περίπου της λειτουργίας της ιδιωτικής τηλεόρασης, συνομιλούσε με τον διευθυντή σύνταξης ενός από τους δύο τότε σταθμούς, παροτρύνοντας τον, να χαλιναγωγήσει κάπως έναν οικονομικό συντάκτη που το έπαιζε αναλυτής των αναγκών του «κοσμάκη». Η τηλεόραση, του είπε εκείνος, έχει απόλυτη ανάγκη από καραγκιόζηδες. «Δεν είμαι εγώ εκείνος που θα τον εμποδίσω να παίξει τον ρόλο που μοναχός του διάλεξε».
Για να ξαναγυρίσουμε όμως στους αντιφρονούντες, υποστηρίζουν ακόμα ότι με την ευφυΐα και την φιλοπονία που τον χαρακτήριζε, ο Χριστόδουλος θα μπορούσε να έχει αφήσει πολύ σημαντικότερο έργο, αν δεν διακόνευε δυο αφεντάδες.
Ο κόσμος της τηλεόρασης ευγνωμονών την προσφορά του αφιέρωσε στον Χριστόδουλο τις τύψεις του για την εκμετάλλευση της αρρώστιας του, μαζί με πανάκριβη θέαση. Και δεν δίστασε να δανειστεί ξένους στο ύφος του, αν και λογιότατους όρους, όπως «μακαριστός», που αντικαθιστά το μακαρίτης, «κυρός», που προέρχεται από το βυζαντινό κυρ και κύρης «σκήνωμα» , που χρησιμοποιείται για το σώμα των αγίων, και «εκοιμήθη» αντί του απεβίωσε.
Πάντα κάτι μένει.
Η δημοσιότητα αγαπά - μόνον - όποιον την υπηρετεί και μάλιστα, η σχέση αυτή είναι ευθέως ανάλογη: Όσο πιο πιστός ο διάκονος τόσο πιο μεγάλη η αγάπη. Και ο μέχρι και προ δεκαετίας Επίσκοπος Μαγνησίας διακόνησε τα μίντια με τουλάχιστον ισάξια με την ες θεόν οφειλομένην αφοσίωση.
