13ες Νύχτες Πρεμιέρας: Πανεπιστήμιο-Πανόρμου κι όποιος αντέξει

του Λουκά Τσουκνίδα 

Πόσο σινεμά μπορεί να δει ένας άνθρωπος μέσα σε έντεκα μέρες; Αν ρωτήσατε ποτέ τον εαυτό σας κάτι τέτοιο, ήρθε εκείνη η εποχή του χρόνου -για την Αθήνα τουλάχιστον- που μπορείτε να βρείτε την απάντηση, τεστάροντας τις αντοχές σας. Αν πάλι θεωρείτε ότι η συμμετοχή δε σημαίνει να σας παίρνει ο ύπνος στο κινέζικο μελόδραμα που άρεσε φέτος στις Κάνες, μία ταινία την ημέρα είναι η καλύτερη δόση. Σε συνδυασμό βέβαια με κάποια διάλεξη, ένα καλό γεύμα στα πέριξ του κινηματογράφου και το απαραίτητο πέρασμα από κάποιο πάρτι του φεστιβάλ. Νύχτες Πρεμιέρας 2007.

Η ποικιλία σε ένα κινηματογραφικό φεστιβάλ είναι δεδομένη. Τόσο, που τις περισσότερες φορές δεν ξέρεις τι να διαλέξεις. Στις εύκολες επιλογές, του φυγόπονου δηλαδή, συγκαταλέγονται οι πρεμιέρες γνωστών ταινιών και οι απαραίτητες μουσικές ταινίες. Από πρεμιέρες φέτος έχουμε μεταξύ άλλων: την καινούργια ταινία του Ντενί Αρκάν «The Age of Ignorance», το ντοκιμαντέρ του Μάικλ Μουρ «Sicko»για το σύστημα υγείας στις ΗΠΑ, το βασισμένο σε βιβλίο του Ίαν Μακ Γιούαν «Atonement», το ριμέικ της θρυλικής ταινίας του Τζον Γουότερς «Hairspray», το «Waitress», μια ανεξάρτητη ταινία που σάρωσε φέτος στην Αμερική, το νέο δημιούργημα της Pixar «Ratatouille», το «Paranoid Park» του Γκας Βαν Σαντ και το «Hallam Foe» του Ντέιβιντ Μακένζιε με τον πρώην «Μπίλι Έλιοτ», Τζέιμι Μπελ.

Το «Ratatouille» το λάτρεψα, για το «Waitress» έχω διαβάσει τα καλύτερα όπως και για το «Atonement», ενώ από αυτές που δεν ανέφερα με προκαλεί για θέαση το «Grace is Gone» με τον Τζον Κιούζακ σ’ έναν πολύ επίκαιρο δραματικό ρόλο.

Οι μουσικές ταινίες είναι και πάλι αρκετές για όλους, με πιο αβανταδόρικες την πειραματική βιογραφία του Μπομπ Ντίλαν δια χειρός Τοντ Χέινς «I’m not There», την ταινία για τη ζωή του Ίαν Κέρτις «Control» και τα ντοκιμαντέρ για τους Σιγκουρ Ρος, τον Τζο Στράμερ και την ιστορία του Θρας Μέταλ. Γιέα! Για πιο ψαγμένα γούστα, οι ταινίες για τους δρόμους της αμερικάνικης φολκ μουσικής, το πορτραίτο της τζαζ τραγουδίστριας Ανίτα Ο’ Ντέι, τα ντοκιμαντέρ για τους «X» και τους «Love» και ένα φιλμ για τη μουσική του Κονγκό. Αλλόκοτες επιλογές συνιστούν το πορτραίτο τριών κορυφαίων μάστερ του γιόντελινγκ –οι λαρυγγισμοί των μερακλήδων των Άλπεων- και τα αφιέρωματα στον Έλβις του παραπετάσματος Ντιν Ριντ, και το νονό της ντίσκο Μελ Σερέν.

Το φεστιβάλ όμως αποτελεί και ευκαιρία να γνωρίσουμε δημιουργούς που δεν μαθαίνουμε από την τηλεόραση και τα μούλτιπλεξ. Για όσους βαρέθηκαν τις Μπολιγουντιανές υπερπαραγωγές, παρουσιάζεται το έργο ενός από τους σπουδαιότερους εν ζωή ινδούς καλλιτέχνες, του ποιητή και σκηνοθέτη Μπουνταντέμπ Ντασγκούπτα, που θα δώσει διάλεξη το μεσημέρι της Δευτέρας στο σχετικό χώρο, στον ημιώροφο του Ιανού. Με την ταινία του «The Wrestlers», απέσπασε το 2000 το βραβείο σκηνοθεσίας στη Μόστρα της Βενετίας. Στις επιλογές των πιο τολμηρών θα πρέπει να συγκαταλέγεται το αφιέρωμα στην Νίνα Μένκες (εδώ μια συνέντευξή της στο senses of cinema), την πρωτοποριακή αμερικανίδα σκηνοθέτιδα. Η διάλεξή της είναι προγραμματισμένη για το μεσημέρι της Παρασκευής, ενώ προτείνεται η φρέσκια της δημιουργία, «Phantom Love». Πέρυσι είδαμε μια ρετροσπεκτίβα των ταινιών του Πρέστον Στάρτζες. Φέτος θα γνωρίσουμε το έργο του Μαξ Οφίλς , ενός ακόμα σπουδαίου γερμανού μεσοπολεμικού σκηνοθέτη που ο Στάρτζες θαύμαζε και τον έφερε στο Χόλιγουντ, σώζοντας την καριέρα του. Ο κύκλος της προσωπολατρείας κλείνει με το μίνι αφιέρωμα στον πρωτοποριακό ανιμέιτορ και μικρομηκά Νόρμαν Μακ Λάρεν.

Για ειδικότερα ακόμα γούστα, υπάρχει και μια επιλογή από ενδιαφέροντα ντοκιμαντέρ, όλα βέβαια ιδιαιτέρως σοβαρά ή σοβαροφανή, πλην του αφιερώματος στη φωτογράφο Άνι Λίμποβιτς και το στεντ-απ παραλήρημα του Τζον Γουότερς για τη ζωή και την τέχνη με τον τίτλο «This Filthy World».

Οι καμένοι της πόλης θα έχουν την ευκαιρία να βυθιστούν στην παρακμή με το αφιέρωμα στο σινεμά «Grindhouse» που συνοδεύει την πρόσφατη έξοδο των αντίστοιχων ταινιών του Ροντρίγκες και του Ταραντίνο στις Αθηναϊκές αίθουσες. Κακές, φτηνιάρικες ταινίες, από τις οποίες θα διάλεγα άνετα το «Supervixens» του πατριάρχη των γιγάντιων μπούστων Ρας Μάγιερ και το «Coffy» του Τζακ Χιλ με την υπέροχη Παμ Γκρίερ να κάνει παπάδες.

Απ’ τα υπόλοιπα τμήματα του φεστιβάλ, οι ταινίες που μπορεί κανείς να δει είναι πάρα πολλές, κυρίως από νέους σκηνοθέτες και από διάφορες χώρες προέλευσης. Εγώ θα προτιμήσω ως συνήθως, Άπω Ανατολή και Αμερική, αλλά και κάποιους ευρωπαίους που με προκαλούν. Για γνήσια κορεάτικη και ιαπωνική δράση, το γκανγκστερικό «No Mercy for the Rude» και το άνιμε «Tekon Kinkurito» αντίστοιχα θα ικανοποιήσουν τις ορέξεις μου, μαζί με το μεξικάνικο «La Zona» και το αγγλικό σκίνχεντ δράμα «This is England» του Σέιν Μέντοουζ.

Τις δόσεις αμερικάνικης ανεξαρτητίλας μου, θα τις πάρω από το «Waitress», το «Pretty in the Face» και το «Grace is Gone». Πιο κοσμοπολίτικη ανεξάρτητη γεύση -αμερικάνικου πάντα τύπου όμως- θα μου προσφέρουν η καινούργια του Ρόι Άντερσον «You, The Living», ο Ναπόλεον Ντάιναμαϊτ της Νέας Ζηλανδίας «Eagle vs Shark» και το «Meduzot» των ισραηλινών Σίρα Γκέφεν και Έτγκαρ Κερέτ που γουστάρω και τα βιβλία του. Θα τιμήσω μάλλον τις πρεμιέρες του «Atonement» και του «I’m not There» και θα συμπληρώσω με τη γιαπωνέζικη αποκοτιά «Funuke, Show Some Love you Losers!», την αυστραλέζικη βουβή κωμωδία του Ρολφ Ντε Χέερ «Dr Plonk» και το ιδιόμορφο φιλμ του παλιότερα βραβευμένου στην Αθήνα, Μπένεντεκ Φλίγκαουφ «Tejut». Καλή τύχη να ‘χουμε λοιπόν και προσοχή στο δρόμο.