Πού οφείλεται ο πονοκέφαλος: Τα αίτια της ταλαιπωρίας
Ποιοι είναι οι «συνήθεις ύποπτοι» για τον πονοκέφαλο; Ποιος ο ρόλος του ύπνου, της διατροφής και του στρες; Υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία; Απαντήσεις για να έχετε το κεφάλι σας ήσυχο.
Ημικρανία, απλός πονοκέφαλος, αθροιστικός πονοκέφαλος, νευρολογική κεφαλαλγία. Όπως και αν τον ονομάσουμε, ο γνωστός και μη εξαιρετέος πονοκέφαλος έχει φροντίσει να μας «επισκεφθεί» αρκετές φορές μέχρι σήμερα – σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό – και μας έχει καταστρέψει την μέρα.
Η παραγωγικότητά μας μειώνεται, η διάθεσή και η ψυχολογία μας πέφτουν κατακόρυφα, οι κοινωνικές δραστηριότητες περιορίζονται και ενίοτε επηρεάζονται άμεσα ακόμα και οι διαπροσωπικές μας σχέσεις. Ποιά είναι τα αίτια του κακού και πώς μπορούμε να ελαχιστοποιήσουμε τις βασανιστικές του επιθέσεις;
Οι συνήθεις ύποπτοι
* Διατροφή. Τα περισσότερα οινοπνευματώδη ποτά (κατά κύριο λόγο το κόκκινο κρασί, τα επεξεργασμένα γαλακτοκομικά, η καφεΐνη και η σοκολάτα, είναι μερικές από τις καθημερινές διατροφικές μας συνήθειες οι οποίες είναι υπεύθυνες για την εμφάνιση πονοκεφάλου.
* Ψυχολογία. Έντονες συναισθηματικές καταστάσεις και συναισθήματα, όπως το άγχος, ο θυμός, η κατάθλιψη, αλλά και το στρες στην καθημερινότητά μας προκαλούν πονοκέφαλο. Σε αρκετές περιπτώσεις μάλιστα, ακόμα και ο ίδιος ο πονοκέφαλος και οι σκέψεις που κάνουμε για αυτόν μπορούν να αποτελέσουν πηγή στρες.
* Υπογλυκαιμία. Συχνό φαινόμενο αποτελεί η εμφάνιση πονοκεφάλου, πριν από την υπογλυκαιμία, ο οποίος συνήθως αναγνωρίζεται από την έντονη επιθυμία για κατανάλωση γλυκών.
* Προβλήματα στα αυτιά. Η χρήση προϊόντων υγιεινής όπως είναι οι μπατονέτες, μπορεί να προκαλέσει έντονους πονοκεφάλους. Σε αυτήν την περίπτωση, εμφανίζεται πονοκέφαλος με ελαφριά μορφή ζάλης. Επίσης, μια ενδεχόμενη ωτίτιδα, ιδιαίτερα τους ζεστούς μήνες του καλοκαιριού μπορεί να προκαλέσει έντονο πονοκέφαλο, καθώς και φαγούρα στο εσωτερικό του αυτιού.
* Ιγμορίτιδα. Αποτελεί μια από τις πιο κοινές αιτίες εμφάνισης πονοκεφάλου. Μπορεί να εκδηλωθεί και από κρυολόγημα ή γρίπη και προκαλεί εσωτερικό πρήξιμο, το οποίο φράσει την αναπνοή από την μύτη, προκαλώντας έντονους πόνους στο κεφάλι.
* Κούραση των ματιών. Οι υπερβολικές ώρες που περνάμε μπροστά στον υπολογιστή ή την τηλεόραση προκαλούν έντονη κόπωση στα μάτια (κοπιωπία), η οποία με την σειρά της προκαλεί αρκετές φορές πονοκέφαλο.
* Φρονιμίτες. Προβλήματα στα οστά της γνάθου, όπως παραδείγματος χάρη οι φρονιμίτες που δεν έχουν «βγει» έξω από το ούλο, μπορούν να προκαλέσουν πονοκέφαλο. Το δόντι πιέζει τα οστά της γνάθου για να βγει προς τα έξω, με αποτέλεσμα να επηρεάζονται τα νεύρα και τα αγγεία που βρίσκονται στην περιοχή.
* Ορμόνες. Ορμονικές αλλαγές στις γυναίκες, όπως η ωορρηξία, η εμμηνόπαυση και η έμμηνος ρύση συνδέονται άμεσα με την εμφάνιση έντονου πονοκέφαλου.
* Ύπνος. Έχει παρατηρηθεί ότι άτομα που υποφέρουν από μεγαλύτερο αριθμό διαταραχών του ύπνου και κυρίως από αϋπνίες, υπερβολική υπνηλία κατά την διάρκεια της ημέρας και παραϋπνίες, ταλαιπωρούνται από έντονους πονοκεφάλους. Τέτοια παραδείγματα πονοκεφάλων είναι η ημικρανία, η υπνική κεφαλαλγία και οι πρωινοί πονοκέφαλοι.
* Υπέρταση. Ο πονοκέφαλος αποτελεί ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της υπέρτασης. Σε αυτή τη περίπτωση, εμφανίζονται ενοχλήσεις στο κεφάλι που έχουν την μορφή συσπάσεων.
* Άλλα αίτια: Άλλοι παράγοντες που συνδέονται με την εμφάνιση πονοκεφάλων είναι οι αλλαγές στην θερμοκρασία ή τις καιρικές συνθήκες, οι έντονες οσμές, το μεγάλο υψόμετρο, τα δυνατά φώτα, η παράλειψη γευμάτων, η αφυδάτωση, το ενεργητικό ή παθητικό κάπνισμα και τα προβλήματα στα μάτια.
Υπάρχει... σωτηρία;
Σύμφωνα με τον κ. Ιωάννη Βελέντζα, Νευρολόγο στο νοσοκομείο Υγεία, συγκεκριμένη ουσία για την αντιμετώπιση των πονοκεφάλων δεν υπάρχει. Τα κοινά παυσίπονα και τα αντιφλογιστικά όπως η ασπιρίνη, είναι αυτά που χρησιμοποιούνται στις περισσότερες περιπτώσεις, αλλά η κάθε μορφή πονοκεφάλου θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με ξεχωριστή φαρμακευτική αγωγή, έπειτα από συνεννόηση με τον γιατρό σας.
Σε κάθε περίπτωση, υπάρχουν μερικές γενικές συμβουλές που μπορείτε να ακολουθήσετε, ελαχιστοποιώντας τις πιθανότητες να δεχτείτε την... επίπονη επίσκεψή του:
* Προσπαθήστε να παραμένετε όσο το δυνατόν πιο ψύχραιμοι στην καθημερινή σας ζωή και να μην αγχώνεστε.
* Προσέξτε την σωστή στάση του σώματος σας. Οι σφιγμένοι μυς λόγω κακής στάσης μπορούν να επιδεινώσουν το πρόβλημα.
* Περιλάβετε στο πρόγραμμά σας χαλαρωτικές δραστηριότητες.
* Υιοθετήστε έναν υγιεινό τρόπο ζωής. Φροντίστε να κοιμάστε τουλάχιστον οχτώ ώρες την ημέρα, να τρώτε θρεπτικά, να αποφεύγετε το αλκοόλ και την υπερβολική λήψη φαρμάκων, όπως επίσης και τις τροφές που μπορεί να προκαλέσουν πονοκέφαλο. Μερικές από αυτές είναι: Παλαιωμένα τυριά (ροκφόρ, μπρι, μοτσαρέλα), πίτσα, πατατάκια, καπνιστά ψάρια, συκώτι, αποξηραμένα φρούτα, καφεΐνη, ασπαρτάμη κτλ. Δείτε μια αναλυτική λίστα τον τροφών που μπορεί να σας προκαλέσουν πονοκέφαλο εδώ.
* Αποφύγετε την υπερβολική προσπάθεια, σε οποιαδήποτε μορφή της. Αρκετοί πονοκέφαλοι εμφανίζονται ύστερα από έντονη φυσική δραστηριότητα.
Επιμέλεια: Νικόλας Γεωργιακώδης
Η παραγωγικότητά μας μειώνεται, η διάθεσή και η ψυχολογία μας πέφτουν κατακόρυφα, οι κοινωνικές δραστηριότητες περιορίζονται και ενίοτε επηρεάζονται άμεσα ακόμα και οι διαπροσωπικές μας σχέσεις. Ποιά είναι τα αίτια του κακού και πώς μπορούμε να ελαχιστοποιήσουμε τις βασανιστικές του επιθέσεις;
Οι συνήθεις ύποπτοι
* Διατροφή. Τα περισσότερα οινοπνευματώδη ποτά (κατά κύριο λόγο το κόκκινο κρασί, τα επεξεργασμένα γαλακτοκομικά, η καφεΐνη και η σοκολάτα, είναι μερικές από τις καθημερινές διατροφικές μας συνήθειες οι οποίες είναι υπεύθυνες για την εμφάνιση πονοκεφάλου. * Ψυχολογία. Έντονες συναισθηματικές καταστάσεις και συναισθήματα, όπως το άγχος, ο θυμός, η κατάθλιψη, αλλά και το στρες στην καθημερινότητά μας προκαλούν πονοκέφαλο. Σε αρκετές περιπτώσεις μάλιστα, ακόμα και ο ίδιος ο πονοκέφαλος και οι σκέψεις που κάνουμε για αυτόν μπορούν να αποτελέσουν πηγή στρες.
* Υπογλυκαιμία. Συχνό φαινόμενο αποτελεί η εμφάνιση πονοκεφάλου, πριν από την υπογλυκαιμία, ο οποίος συνήθως αναγνωρίζεται από την έντονη επιθυμία για κατανάλωση γλυκών.
* Προβλήματα στα αυτιά. Η χρήση προϊόντων υγιεινής όπως είναι οι μπατονέτες, μπορεί να προκαλέσει έντονους πονοκεφάλους. Σε αυτήν την περίπτωση, εμφανίζεται πονοκέφαλος με ελαφριά μορφή ζάλης. Επίσης, μια ενδεχόμενη ωτίτιδα, ιδιαίτερα τους ζεστούς μήνες του καλοκαιριού μπορεί να προκαλέσει έντονο πονοκέφαλο, καθώς και φαγούρα στο εσωτερικό του αυτιού.
* Ιγμορίτιδα. Αποτελεί μια από τις πιο κοινές αιτίες εμφάνισης πονοκεφάλου. Μπορεί να εκδηλωθεί και από κρυολόγημα ή γρίπη και προκαλεί εσωτερικό πρήξιμο, το οποίο φράσει την αναπνοή από την μύτη, προκαλώντας έντονους πόνους στο κεφάλι.
* Κούραση των ματιών. Οι υπερβολικές ώρες που περνάμε μπροστά στον υπολογιστή ή την τηλεόραση προκαλούν έντονη κόπωση στα μάτια (κοπιωπία), η οποία με την σειρά της προκαλεί αρκετές φορές πονοκέφαλο.
* Φρονιμίτες. Προβλήματα στα οστά της γνάθου, όπως παραδείγματος χάρη οι φρονιμίτες που δεν έχουν «βγει» έξω από το ούλο, μπορούν να προκαλέσουν πονοκέφαλο. Το δόντι πιέζει τα οστά της γνάθου για να βγει προς τα έξω, με αποτέλεσμα να επηρεάζονται τα νεύρα και τα αγγεία που βρίσκονται στην περιοχή. * Ορμόνες. Ορμονικές αλλαγές στις γυναίκες, όπως η ωορρηξία, η εμμηνόπαυση και η έμμηνος ρύση συνδέονται άμεσα με την εμφάνιση έντονου πονοκέφαλου.
* Ύπνος. Έχει παρατηρηθεί ότι άτομα που υποφέρουν από μεγαλύτερο αριθμό διαταραχών του ύπνου και κυρίως από αϋπνίες, υπερβολική υπνηλία κατά την διάρκεια της ημέρας και παραϋπνίες, ταλαιπωρούνται από έντονους πονοκεφάλους. Τέτοια παραδείγματα πονοκεφάλων είναι η ημικρανία, η υπνική κεφαλαλγία και οι πρωινοί πονοκέφαλοι.
* Υπέρταση. Ο πονοκέφαλος αποτελεί ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά της υπέρτασης. Σε αυτή τη περίπτωση, εμφανίζονται ενοχλήσεις στο κεφάλι που έχουν την μορφή συσπάσεων.
* Άλλα αίτια: Άλλοι παράγοντες που συνδέονται με την εμφάνιση πονοκεφάλων είναι οι αλλαγές στην θερμοκρασία ή τις καιρικές συνθήκες, οι έντονες οσμές, το μεγάλο υψόμετρο, τα δυνατά φώτα, η παράλειψη γευμάτων, η αφυδάτωση, το ενεργητικό ή παθητικό κάπνισμα και τα προβλήματα στα μάτια.
Υπάρχει... σωτηρία;
Σύμφωνα με τον κ. Ιωάννη Βελέντζα, Νευρολόγο στο νοσοκομείο Υγεία, συγκεκριμένη ουσία για την αντιμετώπιση των πονοκεφάλων δεν υπάρχει. Τα κοινά παυσίπονα και τα αντιφλογιστικά όπως η ασπιρίνη, είναι αυτά που χρησιμοποιούνται στις περισσότερες περιπτώσεις, αλλά η κάθε μορφή πονοκεφάλου θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με ξεχωριστή φαρμακευτική αγωγή, έπειτα από συνεννόηση με τον γιατρό σας.
Σε κάθε περίπτωση, υπάρχουν μερικές γενικές συμβουλές που μπορείτε να ακολουθήσετε, ελαχιστοποιώντας τις πιθανότητες να δεχτείτε την... επίπονη επίσκεψή του:
* Προσπαθήστε να παραμένετε όσο το δυνατόν πιο ψύχραιμοι στην καθημερινή σας ζωή και να μην αγχώνεστε.
* Προσέξτε την σωστή στάση του σώματος σας. Οι σφιγμένοι μυς λόγω κακής στάσης μπορούν να επιδεινώσουν το πρόβλημα.
* Περιλάβετε στο πρόγραμμά σας χαλαρωτικές δραστηριότητες.
* Υιοθετήστε έναν υγιεινό τρόπο ζωής. Φροντίστε να κοιμάστε τουλάχιστον οχτώ ώρες την ημέρα, να τρώτε θρεπτικά, να αποφεύγετε το αλκοόλ και την υπερβολική λήψη φαρμάκων, όπως επίσης και τις τροφές που μπορεί να προκαλέσουν πονοκέφαλο. Μερικές από αυτές είναι: Παλαιωμένα τυριά (ροκφόρ, μπρι, μοτσαρέλα), πίτσα, πατατάκια, καπνιστά ψάρια, συκώτι, αποξηραμένα φρούτα, καφεΐνη, ασπαρτάμη κτλ. Δείτε μια αναλυτική λίστα τον τροφών που μπορεί να σας προκαλέσουν πονοκέφαλο εδώ.
* Αποφύγετε την υπερβολική προσπάθεια, σε οποιαδήποτε μορφή της. Αρκετοί πονοκέφαλοι εμφανίζονται ύστερα από έντονη φυσική δραστηριότητα.
Επιμέλεια: Νικόλας Γεωργιακώδης
