Σε κάποιον που είναι εκτός της κοινότητας των φανατικών οινόφιλων, μπορεί να φαίνεται αλλόκοτο. Κι όμως, το θέμα της παλαίωσης του λευκού κρασιού είναι, σε κάποιους κύκλους, ιδιαίτερα "ακανθώδες". Για έναν οινοποιό αποτελεί στοίχημα, αλλά και απόδειξη τεχνογνωσίας και "κατάκτησης" των δυνατοτήτων μιας ποικιλίας. Για κάποιους οινόφιλους, τώρα, συχνά αποτελεί απόδειξη (ίσως και επίδειξη) εμπειρίας, γνώσης και άποψης.
Τα "στρατόπεδα" είναι (τουλάχιστον) δύο. Υπάρχουν εκείνοι που θέλουν να πίνουν το λευκό κρασί φρέσκο. Να απολαμβάνουν, δηλαδή, στο έπακρο τον φρουτώδη χαρακτήρα του, τη ζωντάνια και τη σπιρτάδα του. Οι "απέναντι" το προτιμούν παλαιωμένο. Όχι μόνο για να διαπιστώσουν μέχρι που φτάνουν τα όρια της εκάστοτε ποικιλίας, αλλά γιατί εκτιμούν ιδιαίτερα την εξέλιξη των αρωμάτων, την ωρίμανση των γεύσεων, αλλά και την "μαγκιά" της οξύτητας, εφόσον αυτή καταφέρει να επιβληθεί του χρόνου.
Υπάρχει βέβαια και κόσμος που βρίσκεται κάπου στη μέση. Κι αυτό γιατί πιστεύει ότι κάθε κρασί έχει τις δικές του αρετές, τις δικές του αντοχές και έχει το δικό του "peak" σε διαφορετικό σημείο. Αυτή τη "διαφορετικότητα" θα ήθελα να "ζωγραφίσω" σήμερα. Και, επειδή είχα έμπνευση, θέλω να μου επιτρέψετε να το κάνω με έναν κάπως πιο... ανορθόδοξο τρόπο, κυρίως γιατί θέλω να το καταλάβουν και οι εντός, αλλά και - περισσότερο - οι εκτός των στενών ορίων του κύκλου.
Ας πάρουμε, για αρχή, ένα ξεχωριστό, κλασικό αυτοκίνητο. Είναι η Alfa Romeo Montreal. Σχεδιάστηκε από τον διάσημο Ιταλό designer Marcello Gandini, για λογαριασμό του κορυφαίου οίκου Bertone. Δημιουργήθηκε το 1967 ως "concept car" της Alfa Romeo για την διεθνή έκθεση Expo67, που έλαβε χώρα στο Montreal (εξ ου και το όνομα). Η απροσδόκητη επιτυχία του οδήγησε την εταιρεία στην απόφαση να προχωρήσει στην παραγωγή του, η οποία όμως ήταν και πάλι περιορισμένη. Σήμερα, 48 χρόνια μετά, θεωρείται κλασικό και "cult". Δεν έχουν απομείνει πολλά "κομμάτια" στην αγορά - τα λίγα που υπάρχουν πωλούνται, ανάλογα με την κατάστασή τους, σε τιμή που μπορεί να φτάσει μέχρι και τις 80.000 ευρώ!
Για ένα τέτοιο αυτοκίνητο, λοιπόν, ας πούμε ότι έχουμε απέναντί μας δύο οδηγούς: από τη μία έχουμε τον φίλο μου τον Πάρη. Ο Πάρης έχει πάθος με την οδήγηση και έχει οδηγήσει πολλά καλά αυτοκίνητα, κλασικά και σύγχρονα, έχοντας "περάσει" ειδική εκπαίδευση για όλους τους τύπους. Το αυτοκίνητό του είναι πανέμορφο και εξαιρετικά γρήγορο, ξέρω όμως ότι το επόμενο θα είναι ακόμα πιο "εξωτικό". Ως εργένης, ο τρόπος ζωής του συνάδει απόλυτα με την αγάπη του για το αυτοκίνητο (και τούμπαλιν).
Και ας υποθέσουμε, από την άλλη, ότι έχουμε την αδερφή μου. Το αυτοκίνητό της, ένα άνετο και απόλυτα ξεκούραστο πολυμορφικό Renault, αποτελεί για εκείνη αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητάς της. Δεν το αποχωρίζεται ούτε όταν έχει να βγει να συναντήσει τις φίλες της, ούτε όμως και όταν πρέπει να πάει στη δουλειά, να πάει στην αγορά για τα οικογενειακά ψώνια της εβδομάδας ή και να πηγαινοφέρνει το γιο της στο φροντιστήριο.
Αν λοιπόν πάρουμε την πανέμορφη και σπάνια Alfa Romeo και την δώσουμε και στους δύο αυτούς οδηγούς για μία εβδομάδα, τί θα συμβεί; Ο Πάρης θα εκστασιαστεί! Θα ψάξει να βρει νέες πτυχές στις επιδόσεις του αυτοκινήτου που μπορεί ούτε οι κατασκευαστές του να μην γνώριζαν, θα το απολαύσει σε διαφορετικούς δρόμους και συνθήκες και στο τέλος της εβδομάδας θα μας παρακαλάει να μην του το πάρουμε.
Η αδερφή μου, από την άλλη, μετά την αρχική της έκπληξη, όταν θα προσπαθήσει να χρησιμοποιήσει την Montreal για τις καθημερινές της ανάγκες, θα "βλαστημήσει την ώρα και τη στιγμή". Η ομορφιά και η κλασική διαχρονικότητα του αυτοκινήτου δεν θα έχουν για εκείνη καμία αξία, καθότι θα είναι σκληρό και απαιτητικό στην οδήγηση, με πολύ περιορισμένη χωρητικότητα και παράλογες καταναλώσεις. Πολύ πριν τελειώσει η εβδομάδα, θα δίνει όσα-όσα για να της πάρουν πίσω την Alfa και να της φέρουν ξανά το έμπιστο Renault της.
Εγώ τί θα έκανα στη θέση τους; Να σας πω, αν μου έδιναν την Montreal για να κάνω βόλτες γύρω από τη λίμνη Κόμο, να σταματάω για ένα aperitivo στα όμορφα μπαράκια με την απίστευτη θέα δίπλα στο νερό και να το παίζω κολλητός του George Clooney, θα "πέταγα τη σκούφια μου". Αν όμως το υπέροχο αυτό αυτοκίνητο ήταν το μέσο που θα είχα στη διάθεσή μου για να πάω στον κτηνίατρο το 45 κιλών σκυλί μου ή για να κάνω τα ραντεβού μου στο Κέντρο, φοβούμενος από που θα περάσω και που θα παρκάρω, ε, δεν θα το ευχαριστιόμουν ιδιαίτερα...
Για να επιστρέψουμε στο θέμα μας: Παλαιώνουν τα λευκά κρασιά; Σαφώς! Όλα; Προφανώς όχι, όπως και το πολυμορφικό της αδερφής μου δεν θα αντέξει (ούτε και υπάρχει λόγος) ούτε το ένα δέκατο απ' ότι άντεξε η Alfa Romeo της ιστορίας μας. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι την παλαίωση αυτή ούτε θα την εκτιμήσουν, αλλά ούτε και θα την απολαύσουν το ίδιο όλοι οι άνθρωποι. Κι αυτό γιατί ακόμα και άνθρωποι με παρεμφερή εκτενή γνώση και εμπειρία, έχουν διαφορετικές ανάγκες και επιθυμίες, ανάλογα με τη στιγμή και την περίσταση. Αν δεν ίσχυε αυτό, δεν θα υπήρχε λόγος να υπάρχουν τόσα πολλά και διαφορετικά στυλ κρασιών.
Είναι και κάτι άλλο, όμως - και αυτό είναι αδιαπραγμάτευτο: στο κρασί δεν υπάρχει σωστό και λάθος. Το γούστο, η αισθητική, η επιθυμία καθενός είναι αυστηρά υποκειμενική, αλλά και προσωπική του υπόθεση. Την σεβόμαστε, την ενθαρρύνουμε και - εφόσον είμαστε άνθρωποι που έχουν αγκαλιάσει τον πολιτισμό του κρασιού - δεν την χρησιμοποιούμε ως αφορμή για να κάνουμε τους έξυπνους ή τους καμπόσους. Αυτή η πολυμορφία, άλλωστε, είναι ένα από τα βασικά στοιχεία που στηρίζουν την αγορά του κρασιού, αλλά και συνιστούν την ύπαρξη (και ενθαρρύνουν την καλλιέργεια) οινικής κουλτούρας.
Αυτή είναι η [καθαρά] προσωπική μου θέση στο θέμα της παλαίωσης του λευκού κρασιού, δωσμένη μέσα από ένα... αλλιώτικο παράδειγμα. Είτε συμφωνεί κανείς μαζί μου, είτε διαφωνεί, καθένας είναι ελεύθερος να θέσει τα όρια της δικής του απόλαυσης. Αν, μάλιστα, είναι διατεθειμένος την απόλαυση αυτή να την μοιραστεί και με άλλους, τότε βρίσκεται σε πολύ καλό δρόμο για να γίνει φίλος μου!...
