Το χρήμα (πολλοί) λίγοι εμίσησαν

Θα μπορούμε πλέον να αγοράζουμε ψηφιακό, άυλο νόμισμα από πωλητήριο στο κέντρο της Αθήνας. Έτσι κι αλλιώς, όλα στο μυαλό (μας) είναι.
Το χρήμα (πολλοί) λίγοι εμίσησαν
Το χρήμα και η επικράτησή του είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία. Στην αρχή το χρήμα ενσωμάτωνε την αξία του, δηλαδή το κομμάτι μέταλλο κόστιζε όσο ανέφερε η ονομαστική του αξία. Η αξία αυτή δικαιολογούνταν από τη σπανιότητα του μετάλλου αλλά και από τον κόπο που απαιτούσε η εξόρυξή του. Σταδιακά οι συναλλαγές αύξησαν την αξία των νομισμάτων και η μεγάλη κλίμακα χρήσης τους δυσκόλεψε τη μεταφορά τους.

Προς διευκόλυνση της κυκλοφορίας του χρήματος δημιουργήθηκαν τα χαρτονομίσματα, τα οποία δεν είναι στην πραγματικότητα χρήματα, αλλά τραπεζογραμμάτια, δηλαδή αντιστοιχούν σε χρήματα, τα οποία μπορεί κανείς να εισπράξει καταθέτοντας τον τίτλο- το χαρτονόμισμα- στην τράπεζα. Για κάποιο καιρό μάλιστα, μέχρι το 1974, κάθε χαρτονόμισμα αντιστοιχούσε σε μια ποσότητα χρυσού στην οποία αυτό θα μπορούσε να μετατραπεί. Με την «κατάργηση του κανόνα του χρυσού», η αξία των χαρτονομισμάτων έγινε καθαρά λογιστική και προκύπτει κάθε φορά σε συσχετισμό με την εμπιστοσύνη που δείχνουν οι χρήστες του χρήματος σε αυτό.

Αυτή η εξαιρετικά γενική περιγραφή της ιστορίας του χρήματος είναι χρήσιμη για να καταλάβουμε σήμερα την ύπαρξη του ψηφιακού νομίσματος, του λεγόμενου Bitcoin.Τα Bitcoins δεν έχουν φυσική υπόσταση· είναι μόνο ψηφιακά. Αυτό δεν εμποδίζει την αξία τους να αυξάνεται ραγδαία τα τελευταία χρόνια και σήμερα να έχει φτάσει περίπου τα 17.000 ευρώ το ένα. Το επενδυτικό ενδιαφέρον μάλιστα για αυτά οδήγησε στο άνοιγμα ενός καταστήματος αγοράς Bitcoin και στο κέντρο της Αθήνας.

Σε ακόμη μικρότερη κλίμακα, την σύγχρονη λειτουργία του χρήματος είχα αντιληφθεί λίγο χρόνια νωρίτερα, όταν είχα πέσει πάνω σε μια είδηση για ένα τύπο που πουλούσε έναντι κανονικών χρημάτων, παιχνίδια που χρησιμοποιούνταν σε ένα διαδικτυακό παιχνίδι ρόλων. Το μήνυμα ήταν σαφές: αν μια κλειστή κοινότητα δώσει αξία σε κάτι, ας πούμε ξερά κλαδιά, για αυτούς τα ξερά κλαδιά θα αποκτήσουν λειτουργία χρήματος.

Γιατί τα λέω όλα αυτά; Διάβαζα την είδηση για το πωλητήριο της Bitcoin στην Αθήνα και σκεφτόμουν ότι η λογιστική και μόνο σημερινή υπόσταση του χρήματος, που φαίνεται ανάγλυφα στο Bitcoin αλλά ισχύει και για τα ευρώ, τα δολάρια, τα γεν κ.ο.κ, κάνει ακόμη πιο ανώφελο το άγχος γύρω από την απόκτηση χρημάτων και την αποθησαύρισή της. Καλά όλα αυτά θα πει κάποιος, αλλά εγώ τα τέλη κυκλοφορίας να πληρώσω στο τέλος του μήνα. Και ποιος να τον αδικήσει;

Αυτό όμως συμβαίνει με διάφορα πράγματα: Η χυδαιότητα της πρακτικότητας μας εμποδίζει να φιλοσοφήσουμε και να απομυθοποιήσουμε όσα μας κάνουν να τρέχουμε σαν χαμστεράκια στον τροχό μας. Φτου ξελευτερία σε όλους!, που έλεγε και ένα παλιό σύνθημα σε αθηναϊκό τοίχο.  

Μπείτε στη συζήτηση

σχόλια

v