Η υπόθεση της Ηριάννας που (πρέπει να) ενώνει

Κανέναν δεν συμφέρει να υπάρχει δυσαρμονία ανάμεσα στις διαδικασίες απονομής δικαιοσύνης και στο λαϊκό αίσθημα.
Η υπόθεση της Ηριάννας που (πρέπει να) ενώνει
Το γενετικό υλικό δεν επαρκεί πια, ο αυτόπτης μάρτυρας επιμένει ότι είδε άντρα και όχι γυναίκα να τοποθετεί το κουτί με τις σφαίρες, ο σύντροφος αθωώθηκε, αλλά η Ηριάννα καταδικάστηκε.

Η κατηγορία για τρομοκρατικές ενέργειες ή/και συμμετοχή σε τρομοκρατικές οργανώσεις είναι μια βαριά κατηγορία για τα σύγχρονα δυτικά κράτη. Σε διεθνές διπλωματικό επίπεδο δεν δίνεται καλή εικόνα για τη χώρα (για να το πω αλλιώς αμερικανοί και ευρωπαίοι γκρινιάζουν), όταν εμφανίζεται να είναι χαλαρή απέναντι σε θέματα ασφάλειας. Αφού από τη δύση έχει επιλεγεί εκεί, στην αστυνόμευση, να παιχθεί το παιχνίδι, η παρόμοια ρητορική θα γίνεται όλο και πιο συντηρητική.

Η πρόθεση αυστηροποίησης του πλαισίου λοιπόν μπορεί να εξηγηθεί από τη διεθνή επικαιρότητα και το πλαίσιο των σχέσεων της δύσης με το Ισλάμ, αλλά και των τρόπων που αποδέχεται η δύση για να τιθασεύει τις αντιδράσεις στο εσωτερικό της.

Αυτό που δεν μπορεί όμως να συμβαίνει είναι να υπάρχουν καταδίκες με ελλιπή στοιχεία μόνο και μόνο για να φανεί το κράτος αποφασιστικό και αποτελεσματικό. Η Ηριάννα μπορεί να είναι ένοχη για τα όσα της καταλογίζονται. Μπορεί και όχι. Όλο και περισσότερος κόσμος εκφράζει την άποψη ότι τα στοιχεία δεν είναι αρκετά για να καταδικαστεί σε τέτοια ποινή ένας άνθρωπος.   

Και εδώ τίθεται ένα άλλο ζήτημα: έχει η κοινή γνώμη, ο απλός κόσμος το δικαίωμα να ζητά την επαναξιολόγηση των στοιχείων μιας δίκης; Αν σκεφτούμε συναισθηματικά, το «ναι» είναι η προφανής απάντηση. Πρακτικά όμως μια τέτοια (συμπαθής!) απάντηση πριονίζει τα θεμέλια του κρατισμού, ο οποίος στηρίζεται στην ύπαρξη πλέγματος κανόνων, οι οποίοι εφαρμόζονται όπου χρειαστεί.

Το επιχείρημα όσων απορρίπτουν μια τέτοια αναθεώρηση είναι ότι αν δεχθούμε πως η απαίδευτη στα νομικά κοινή γνώμη δικαιούται να έχει δικαιϊκή βαρύτητα, αυτό δεν θα πρέπει να ισχύει κατά περίπτωση. Σκεφτείτε για παράδειγμα η κοινή γνώμη να τασσόταν υπέρ της αποφυλάκισης Κορκονέα (του δολοφόνου του Αλέξη Γρηγορόπουλου) και η δίκη του να επαναλαμβανόταν.

 Εν ολίγοις, οι υπερασπιστές της ανάγκης να στηριχθεί το «αλάθητο» της δικαιοσύνης προτάσσουν την αρχή της σταθερότητας και της συνέχειας του κράτους ως δομής.

Το ζήτημα κατά τη γνώμη μου είναι ακόμη πιο σύνθετο, καθώς πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και ο ρόλος των δικαστικών αποφάσεων στην διατήρηση της κοινωνικής ειρήνης και της εμπιστοσύνης προς τους θεσμούς. Υπό αυτή την έννοια, οι αποφάσεις της δικαιοσύνης παράγουν πολιτικά αποτελέσματα και άρα πρέπει να κρίνονται και με τέτοιους όρους.

Ο διαχωρισμός των εξουσιών είναι πυλώνας δημοκρατίας που λέει και η θεωρία αλλά είναι κοινός τόπος ότι και οι τρεις καταλήγουν στο κράτος και το στηρίζουν. Η αρμονική σχέση κάθε μια από τις εξουσίες με την κοινή γνώμη εξασφαλίζει την θεσμική αποδοχή από τον πολύ κόσμο.

Με αυτό στο μυαλό οι αγαπητοί κρατιστές ας ζυγίσουν το κοινωνικό κόστος του να μείνει η Ηριάννα στο κελί για 13 χρόνια επειδή είχε σχέση με κατηγορούμενο. Αν καταλήξουν ότι εξυπηρετεί και τα δικά τους συμφέροντα ας ενώσουν τη φωνή τους με τους αναρχοαυτόνομους που ζητούν επί της αρχής απελευθέρωση της κρατούμενης.

Όσο πιο πολύ θόρυβο κάνει όποιος πιστεύει στο παράλογο της κράτησης, τόσο πιο συμφέρον θα θεωρήσει το κράτος να επανεξεταστεί μια άτσαλη δικαστική απόφαση.
Μπείτε στη συζήτηση

σχόλια

v