Παράδοση- παραλαβή
Ούτε το να δηλώνεις άθεος είναι τρομερό, ούτε το να πηγαίνεις στην εκκλησία μετέχοντας στην εγχώρια "παράδοση" σε κάνει φρούτο.
γράφει:
Παλαιότερο των 360 ημερών
γράφει:
Παλαιότερο των 360 ημερών
Με την λαμπάδα του και την σύζυγό του ανά χείρας ο Αλέξης Τσίπρας βρέθηκε στην εκκλησία της Κέρκυρας όπου πέρασε το Πάσχα, προκειμένου να παρακολουθήσει τις ακολ0υθίες τόσο του Επιταφίου, όσο και της Ανάστασης.
Η παρουσία του Πρωθυπουργού έγινε δεκτή με υπαινικτικά για το θρησκευτικό του αίσθημα σχόλια από ορισμένα μέσα ενημέρωσης. Ο λόγος προφανώς σχετίζεται δηλωμένο- παλιότερα- αθεϊσμό του ανδρός και το έλλειμα πίστης που συνήθως η πολιτική τοποθέτηση στην αριστερά συνεπάγεται.
Σε διάφορες άλλες δυτικές χώρες μια δήλωση αθεΐας εκ μέρους ενός πολιτικού δεν θα προκαλούσε και τόσο θόρυβο, αλλά στην Ελλάδα όπου το θρησκευτικό αίσθημα καλά κρατεί και που από τις καλές ή κακές σχέσεις με το ιερατείο ανεβοκατεβαίνουν κυβερνήσεις, ο ντόρος είναι μεγάλος.
Θεωρώ ότι ο Αλέξης Τσίπρα πήγε, και πηγαίνει όποτε «χρειαστεί», στην εκκλησία από πολιτική ευελιξία. Γιατί καλές είναι οι δημόσιες δηλώσεις αθεΐας, αλλά με αυτές τους «νοικοκυραίους» δεν τους πείθεις για σοβαρός. Πιο εύκολα πείθεις τους δικούς σου ψηφοφόρους ότι «ε, τι να κάνω ρε παιδιά;», παρά τους άλλους ότι «η θρησκεία είναι το όπιο του λαού».
Τέλος πάντων, δεν θα επιμείνω περισσότερο στην αποκρυπτογράφηση των προθέσεων του Πρωυθπουργού. Πρώτον γιατί δεν θέλω να ασχοληθώ με τις επικοινωνιακές τακτικές της πολιτικής τέχνης και δεύτερον γιατί, όπως δεν θεωρώ σημαντικό το να δηλώνει κανείς άθεος, έτσι δεν θεωρώ σημαντικό το αν πηγαίνει κανείς στην εκκλησία, είτε ανήκει στους πιστούς, είτε όχι.
Η ιστορία της παράδοσης, όσο και αν λοιδορείται από τους νεότερους, όσος μεγαλώνεις αποκτά άλλη σημασία. Αυτή η μετάλλαξη συμβαίνει μόλις καβατζάρεις τα 35. Τότε είσαι πιθανότατα στην ηλικία που σκέφτεσαι να κάνεις πιτσιρίκια ή/και στην ηλικία που κάποιοι μεγαλύτεροι οικείοι αποχωρούν από τον μάταιο τούτο κόσμο.
Και στις δύο περιπτώσεις η έννοια της «συνέχειας» είναι σημαντική. Μέσα από την προσπάθεια να καταλάβεις γιατί έρχονται αυτοί που έρχονται και γιατί φεύγουν αυτοί που φεύγουν φαίνεται πιο εύκολο να κατανοήσεις και, σταδιακά, ίσως να νιώσεις κρίκος μιας ευρύτερης χρονικής αλυσίδας. Τότε γίνεται ίσως και πιο εύκολο να καταλάβεις το κόλλημα των μεγαλύτερων με τις παραδόσεις και, στην επόμενη δεκαετία, να γίνεις με κάποιον τρόπο μέρος τους, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα γραφτείς σε συγκρότημα δημοτικών χορών ή ότι θα κυκλοφορείς με φουστανέλες.
Οι γιορτές της χριστιανοσύνης σε μεγάλο βαθμό πατούν πάνω σε αρχέγονες ευκαιρίες για εορτασμό και εμφανίζονται σε πολλούς λαούς, επενδεδυμένες τη θρησκευτική ιδιαιτερότητα του κάθε ενός από αυτούς. Το ίδιο ισχύει για τις πρακτικές που τις συνοδεύουν (νηστεία, προσευχή, εκκλησιασμός κλπ). Το να ακολουθεί κανείς τις πρακτικές αυτές δεν σημαίνει ότι ασπάζεται άκριτα τον λόγο της εκκλησίας και τις κοσμικές εξουσιαστικές ανησυχίες της. Σημαίνει ότι «κοινωνεί» από ένα σύνολο συμβόλων και ερμηνειών, το οποίο αντανακλά τον τρόπο συνύπαρξης των ανθρώπων με τη γη σε αυτό εδώ το σημείο του πλανήτη. Η σημερινή μορφή του συνόλου αυτού του ερμηνειών και των συμβόλων ως μέρος της ελληνορθόδοξης πίστης είναι προϊόν μετασχηματισμού και πιθανότατα παροδική.
Η παρουσία του Πρωθυπουργού έγινε δεκτή με υπαινικτικά για το θρησκευτικό του αίσθημα σχόλια από ορισμένα μέσα ενημέρωσης. Ο λόγος προφανώς σχετίζεται δηλωμένο- παλιότερα- αθεϊσμό του ανδρός και το έλλειμα πίστης που συνήθως η πολιτική τοποθέτηση στην αριστερά συνεπάγεται.
Σε διάφορες άλλες δυτικές χώρες μια δήλωση αθεΐας εκ μέρους ενός πολιτικού δεν θα προκαλούσε και τόσο θόρυβο, αλλά στην Ελλάδα όπου το θρησκευτικό αίσθημα καλά κρατεί και που από τις καλές ή κακές σχέσεις με το ιερατείο ανεβοκατεβαίνουν κυβερνήσεις, ο ντόρος είναι μεγάλος.
Θεωρώ ότι ο Αλέξης Τσίπρα πήγε, και πηγαίνει όποτε «χρειαστεί», στην εκκλησία από πολιτική ευελιξία. Γιατί καλές είναι οι δημόσιες δηλώσεις αθεΐας, αλλά με αυτές τους «νοικοκυραίους» δεν τους πείθεις για σοβαρός. Πιο εύκολα πείθεις τους δικούς σου ψηφοφόρους ότι «ε, τι να κάνω ρε παιδιά;», παρά τους άλλους ότι «η θρησκεία είναι το όπιο του λαού».
Τέλος πάντων, δεν θα επιμείνω περισσότερο στην αποκρυπτογράφηση των προθέσεων του Πρωυθπουργού. Πρώτον γιατί δεν θέλω να ασχοληθώ με τις επικοινωνιακές τακτικές της πολιτικής τέχνης και δεύτερον γιατί, όπως δεν θεωρώ σημαντικό το να δηλώνει κανείς άθεος, έτσι δεν θεωρώ σημαντικό το αν πηγαίνει κανείς στην εκκλησία, είτε ανήκει στους πιστούς, είτε όχι.
Η ιστορία της παράδοσης, όσο και αν λοιδορείται από τους νεότερους, όσος μεγαλώνεις αποκτά άλλη σημασία. Αυτή η μετάλλαξη συμβαίνει μόλις καβατζάρεις τα 35. Τότε είσαι πιθανότατα στην ηλικία που σκέφτεσαι να κάνεις πιτσιρίκια ή/και στην ηλικία που κάποιοι μεγαλύτεροι οικείοι αποχωρούν από τον μάταιο τούτο κόσμο.
Και στις δύο περιπτώσεις η έννοια της «συνέχειας» είναι σημαντική. Μέσα από την προσπάθεια να καταλάβεις γιατί έρχονται αυτοί που έρχονται και γιατί φεύγουν αυτοί που φεύγουν φαίνεται πιο εύκολο να κατανοήσεις και, σταδιακά, ίσως να νιώσεις κρίκος μιας ευρύτερης χρονικής αλυσίδας. Τότε γίνεται ίσως και πιο εύκολο να καταλάβεις το κόλλημα των μεγαλύτερων με τις παραδόσεις και, στην επόμενη δεκαετία, να γίνεις με κάποιον τρόπο μέρος τους, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα γραφτείς σε συγκρότημα δημοτικών χορών ή ότι θα κυκλοφορείς με φουστανέλες.
Οι γιορτές της χριστιανοσύνης σε μεγάλο βαθμό πατούν πάνω σε αρχέγονες ευκαιρίες για εορτασμό και εμφανίζονται σε πολλούς λαούς, επενδεδυμένες τη θρησκευτική ιδιαιτερότητα του κάθε ενός από αυτούς. Το ίδιο ισχύει για τις πρακτικές που τις συνοδεύουν (νηστεία, προσευχή, εκκλησιασμός κλπ). Το να ακολουθεί κανείς τις πρακτικές αυτές δεν σημαίνει ότι ασπάζεται άκριτα τον λόγο της εκκλησίας και τις κοσμικές εξουσιαστικές ανησυχίες της. Σημαίνει ότι «κοινωνεί» από ένα σύνολο συμβόλων και ερμηνειών, το οποίο αντανακλά τον τρόπο συνύπαρξης των ανθρώπων με τη γη σε αυτό εδώ το σημείο του πλανήτη. Η σημερινή μορφή του συνόλου αυτού του ερμηνειών και των συμβόλων ως μέρος της ελληνορθόδοξης πίστης είναι προϊόν μετασχηματισμού και πιθανότατα παροδική.
