"Κοσμιοτάτη" κίνηση χωρίς ουσία

Η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να καταργήσει τον έλεγχο της διαγωγής των μαθητών- τη γνωστή «κοσμιοτάτη» ή «κοσμία» διαγωγή. Το επιχείρημα του υπουργού Παιδείας ότι πρόκειται περί «αναχρονιστικής διάταξης» είναι οπωσδήποτε σωστό. Η σημασία της διαγωγής έρχεται από μία εποχή κατά την οποία ο συντηρητισμός περίσσευε και η εθνικοχριστιανική αγωγή επιχειρούσε να νικήσει τα φαντάσματα της αθεΐας και του κομμουνισμού.

Τότε τα προγράμματα σπουδών του υπουργείου και η εθνικόστροφη παραχάραξη της ιστορίας δεν κρίνονταν αρκετές και επιστρατεύονταν ακόμη και εξωσχολικές νόρμες κοσμιότητας. «Και τι πάθαμε που πήγαμε και πέντε φορές στην εκκλησία ή που δεν μπορούσαμε να βρίσουμε τον καθηγητή μας;», ακούω ήδη κάποιους να αντιτείνουν. Προφανώς και υπάρχουν αντικοινωνικές ή ανάγωγες συμπεριφορές. Όσο όμως προχωρά ο κόσμος και στον ελληνικό χώρο ενσωματώνονται διάφοροι πολιτισμοί η μία και μόνη «σωστή διαγωγή» γίνεται μια πολύ προβληματική έννοια.  

Το σχολείο δικαιούται να προχωρά σε τέτοιου τύπου κρίσεις μόνο όταν κάποιος μαθητής υπερβαίνει τα όρια της κοσμιότητας παρεμποδίζοντας την ομαλή λειτουργία του εκπαιδευτικού προγράμματος ή/και την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας άλλων. Για τις ακραίες αυτές περιπτώσεις ορθά προβλέπεται η ποινή της αλλαγής σχολικού περιβάλλοντος. Άλλο όμως αυτό και άλλο να πρέπει να αξιολογηθεί από διδάσκοντες ακόμη και η εξωσχολική συμπεριφορά όλων των μαθητών.

Δεν λέω λοιπόν ότι η κατάργηση της διαγωγής είναι λάθος. Δεν είμαι της άποψης «τώρα αυτό μας μάρανε;» που προβάλλεται για όποιες αλλαγές εισηγούνται οι κυβερνώντες και δεν αφορούν τα μεγάλα προβλήματα όπως η οικονομία, η ανεργία, η εξωτερική πολιτική και λοιπά. Δόξα τω Θεώ ο οργανισμός διοίκησης του ελληνικού κράτους είναι εξαιρετικά πολυπρόσωπος, ώστε να μπορεί να διεκπεραιώνει περισσότερα του ενός πράγματα ταυτόχρονα. Οι πολίτες όμως περιμένουν από μια διοίκηση να τους δείξει ότι ξέρει και μπορεί να ιεραρχεί τις προτεραιότητες ανά τομέα.

Στην παιδεία υπάρχει άμεση ανάγκη για σημαντικές αλλαγές, για εκσυγχρονισμό και για νέα αντίληψη- δεδομένα που κάνουν τις προτάσεις, όπως αυτή για την κατάργηση του ελέγχου της διαγωγής των μαθητών, να έχουν σημασία σχεδόν αποκλειστικά σε επίπεδο συμβολισμού. Και ο συμβολισμός είναι καλός για την προπαγάνδα αλλά κακός για τα αποτελέσματα.

Θα έβλεπα την συγκεκριμένη αλλαγή ως κατακλείδα σε μια δέσμη προτάσεων για τον εκσυγχρονισμό του ελληνικού σχολείου και όχι ως ένα αριστερόστροφο ταρατατζούμ. Εν ολίγοις, αν η κυβέρνηση ήταν μαθητής και ήθελε να έχει στον έλεγχό της "διαγωγή κοσμιοτάτη"- τουλάχιστον έναντι του ιδανικού της ακροατηρίου- τέτοια πράγματα θα έπρεπε να κάνει, όπως η ίδια η κατάργηση του ελέγχου της διαγωγής. Το ότι όντως τα κάνει δείχνει ότι υπολήπτεται την "διαγωγή" περισσότερο από... ό,τι ομολογεί.       

Υ.Γ. Αλήθεια, με εκείνη την κατάργηση των μαθητικών παρελάσεων τι έγινε;