Ο Ψινάκης και η Σίρλεϋ Τεμπλ
Κάποια στιγμή πρέπει να σταματήσουμε να υποκρινόμαστε πως αυτό που λέγαμε χτες το βράδυ με την παρέα μας, μας πειράζει να το ακούμε να λέγεται δημοσίως.
γράφει:
Παλαιότερο των 360 ημερών
γράφει:
Παλαιότερο των 360 ημερών
Πέσαν’ όλοι να τον φάνε τον δήμαρχο Μαραθώνα, για τις σεξιστικές/ υβριστικές/ αγενείς/ αμετροεπείς και δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο δηλώσεις του σχετικά με το ΚΑΣ (το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, για όσους δεν παρακολουθούν ιδιαίτερα τα του πολιτισμού) που δεν τον άφησε να κάνει τη συναυλία της Πανσελήνου με την Άλκηστη Πρωτοψάλτη στον Τύμβο του Μαραθώνα.
Μέχρι και η άμεσα ενδιαφερόμενη, η Άλκηστις Πρωτοψάλτη, έσπευσε να τον «αδειάσει» υποστηρίζοντας πως οι δηλώσεις του την «θίγουν ως γυναίκα».
Θυμήθηκα, πέφτοντας πάνω στο ένα «κράξιμο» εναντίον του Ψινάκη μετά το άλλο, κάτι που πολύ εύστοχα έγραφε ένας γερμανός συγγραφέας, ο Έριχ Κέστνερ, σε ένα παιδικό βιβλίο που μιλούσε για μια χωρισμένη οικογένεια:
«Αν εδώ που διαβάζετε το βιβλίο» έλεγε «τύχει κάποιος μεγάλος να σκύψει πάνω από τον ώμο σας και να μουρμουρίσει ‘μα τι είναι αυτά που λέει ο τύπος σε μικρά παιδιά;’ διαβάστε του τις παρακάτω γραμμές: Η Σίρλεϋ Τεμπλ, το παιδί-θαύμα του κινηματογράφου, δεν επιτρεπόταν να δει τις ταινίες στις οποίες πρωταγωνιστούσε, γιατί εκείνη την εποχή κρίνονταν όλες ακατάλληλες για παιδιά. Ο νόμος δεν την εμπόδιζε καθόλου να πρωταγωνιστεί σε αυτές. Απλώς δεν της επέτρεπαν να τις παρακολουθήσει».
Αυτά που είπε ο Ψινάκης για το ΚΑΣ τα έχω ακούσει να λέγονται από ένα σωρό διαφορετικούς ανθρώπους, με πολλές και διάφορες αφορμές: Τότε που το ΚΑΣ δεν έδωσε άδεια να γίνει η συναυλία του τάδε στο Ηρώδειο. Τότε που το ΚΑΣ δεν παραχώρησε τον τάδε αρχαιολογικό χώρο για τα γυρίσματα της δείνα ταινίας. Τότε που πήγαμε σε ένα φεστιβάλ στο εξωτερικό που γινόταν μέσα σε ένα κάστρο, και συζητάγαμε πόσο φανταστικό θα ήταν να κάναμε τέτοια φεστιβάλ και στην Ελλάδα, αν δεν είχαμε την αρτηριοσκλήρυνση του ΚΑΣ. Προφανώς κι αυτό το τελευταίο δεν ειπώθηκε έτσι ευγενικά –παραφράστηκε εδώ για λόγους «δημόσιας σφαίρας».
Το ΚΑΣ ή και οποιοσδήποτε άλλος θεσμός προφανώς και πρέπει να είναι εκτεθειμένος σε κριτική. Η ίδια η κριτική όμως είναι ένα πράγμα και ο τρόπος που αυτή εκφέρεται είναι ένα άλλο. Αν και οι ουσιαστικοί λόγοι για τους οποίους το ΚΑΣ θα έπρεπε να δίνει ευκολότερα άδειες για εκδηλώσεις στους χώρους αρχαιολογικού ενδιαφέροντος μιλούν από μόνοι τους (τουριστική ανάπτυξη, εξαγωγή πολιτισμού κλπ), τα της εκφοράς είναι περισσότερο συμπλεγμένα με την εθνική μας υποκρισία.
Κάποια στιγμή πρέπει να σταματήσει αυτό το αστείο με το στρογγύλεμα απόψεων για χάρη του δημόσιου λόγου. Κάποια στιγμή πρέπει να σταματήσουμε να υποκρινόμαστε πως αυτό που λέγαμε χτες το βράδυ με την παρέα μας, μας πειράζει να το ακούμε να λέγεται δημοσίως. Είναι υποκριτικό να θυμώνεις με κάποιον επειδή είπε κάτι όχι απλώς όπως το σκέφτεται εκείνος, αλλά όπως ακριβώς το σκέφτεσαι κι εσύ.
Ας τελειώνουμε με αυτά, γιατί περιμένουν και τα ουσιαστικά.
Μέχρι και η άμεσα ενδιαφερόμενη, η Άλκηστις Πρωτοψάλτη, έσπευσε να τον «αδειάσει» υποστηρίζοντας πως οι δηλώσεις του την «θίγουν ως γυναίκα».
Θυμήθηκα, πέφτοντας πάνω στο ένα «κράξιμο» εναντίον του Ψινάκη μετά το άλλο, κάτι που πολύ εύστοχα έγραφε ένας γερμανός συγγραφέας, ο Έριχ Κέστνερ, σε ένα παιδικό βιβλίο που μιλούσε για μια χωρισμένη οικογένεια:
«Αν εδώ που διαβάζετε το βιβλίο» έλεγε «τύχει κάποιος μεγάλος να σκύψει πάνω από τον ώμο σας και να μουρμουρίσει ‘μα τι είναι αυτά που λέει ο τύπος σε μικρά παιδιά;’ διαβάστε του τις παρακάτω γραμμές: Η Σίρλεϋ Τεμπλ, το παιδί-θαύμα του κινηματογράφου, δεν επιτρεπόταν να δει τις ταινίες στις οποίες πρωταγωνιστούσε, γιατί εκείνη την εποχή κρίνονταν όλες ακατάλληλες για παιδιά. Ο νόμος δεν την εμπόδιζε καθόλου να πρωταγωνιστεί σε αυτές. Απλώς δεν της επέτρεπαν να τις παρακολουθήσει».
Αυτά που είπε ο Ψινάκης για το ΚΑΣ τα έχω ακούσει να λέγονται από ένα σωρό διαφορετικούς ανθρώπους, με πολλές και διάφορες αφορμές: Τότε που το ΚΑΣ δεν έδωσε άδεια να γίνει η συναυλία του τάδε στο Ηρώδειο. Τότε που το ΚΑΣ δεν παραχώρησε τον τάδε αρχαιολογικό χώρο για τα γυρίσματα της δείνα ταινίας. Τότε που πήγαμε σε ένα φεστιβάλ στο εξωτερικό που γινόταν μέσα σε ένα κάστρο, και συζητάγαμε πόσο φανταστικό θα ήταν να κάναμε τέτοια φεστιβάλ και στην Ελλάδα, αν δεν είχαμε την αρτηριοσκλήρυνση του ΚΑΣ. Προφανώς κι αυτό το τελευταίο δεν ειπώθηκε έτσι ευγενικά –παραφράστηκε εδώ για λόγους «δημόσιας σφαίρας».
Το ΚΑΣ ή και οποιοσδήποτε άλλος θεσμός προφανώς και πρέπει να είναι εκτεθειμένος σε κριτική. Η ίδια η κριτική όμως είναι ένα πράγμα και ο τρόπος που αυτή εκφέρεται είναι ένα άλλο. Αν και οι ουσιαστικοί λόγοι για τους οποίους το ΚΑΣ θα έπρεπε να δίνει ευκολότερα άδειες για εκδηλώσεις στους χώρους αρχαιολογικού ενδιαφέροντος μιλούν από μόνοι τους (τουριστική ανάπτυξη, εξαγωγή πολιτισμού κλπ), τα της εκφοράς είναι περισσότερο συμπλεγμένα με την εθνική μας υποκρισία.
Κάποια στιγμή πρέπει να σταματήσει αυτό το αστείο με το στρογγύλεμα απόψεων για χάρη του δημόσιου λόγου. Κάποια στιγμή πρέπει να σταματήσουμε να υποκρινόμαστε πως αυτό που λέγαμε χτες το βράδυ με την παρέα μας, μας πειράζει να το ακούμε να λέγεται δημοσίως. Είναι υποκριτικό να θυμώνεις με κάποιον επειδή είπε κάτι όχι απλώς όπως το σκέφτεται εκείνος, αλλά όπως ακριβώς το σκέφτεσαι κι εσύ.
Ας τελειώνουμε με αυτά, γιατί περιμένουν και τα ουσιαστικά.
