Καινούργιο σχολικό περιβάλλον: Πώς θα το πάρει «ζεστά»;

της Έλενας Μπούλια

Η έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς δημιουργεί έτσι κι αλλιώς αγωνία στα περισσότερα παιδιά που ανησυχούν ότι, πέρα από καινούργια πρόσωπα, θα έχουν πλέον να αντιμετωπίσουν και ένα πολύ πιο απαιτητικό πρόγραμμα, με περισσότερα μαθήματα, διαβάσματα και τεστ. Για τα παιδιά που αλλάζουν σχολείο, όμως, η κατάσταση είναι ακόμα πιο στρεσογόνα γιατί στην περίπτωση αυτή έχουν να αντιμετωπίσουν… το άγνωστο.

Ο ρόλος του γονιού, στο να ανταπεξέλθει το παιδί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στη νέα αυτή κατάσταση είναι να το βοηθήσει να ξεπεράσει τους φόβους του και να συνειδητοποιήσει πως πρόκειται για μία θετική αλλαγή στην ζωή του.

«Γιατί;»
Το «γιατί;» είναι το πρώτο ερώτημα στο οποίο καλείται ο γονιός να απαντήσει όταν ανακοινώνει στο παιδί ότι έχει έρθει η ώρα για αλλαγή σχολείου. Η ώρα αυτή, σύμφωνα με τους ειδικούς, πρέπει να είναι αρκετά νωρίτερα (όταν, δηλαδή, ο γονιός θα το έχει πάρει σοβαρά απόφαση, και όχι την τελευταία στιγμή). Η δε «ανακοίνωση» πρέπει να γίνει ως τετελεσμένο γεγονός και χωρίς περιθώρια συζήτησης. Η συζήτηση που θα ακολουθήσει μπορεί να αφορά τους λόγους αλλαγής σχολείου και το πώς θα ανταπεξέλθει το παιδί. Οι λόγοι αυτοί μπορεί να είναι:

-Οικονομικοί: Αν ο γονιός αναγκάζεται να στείλει το παιδί από ένα ιδιωτικό σχολείο σε ένα δημόσιο -κάτι που θα ισχύσει κατά κόρον φέτος- θα πρέπει να εξηγήσει στο παιδί, ανάλογα πάντα με την ηλικία του, τους λόγους που τον οδήγησαν σε αυτή την απόφαση. Θα πρέπει να προετοιμάσει το παιδί για τις τεράστιες διαφορές που θα αντικρύσει ως προς τις κτηριακές εγκαταστάσεις του σχολείου αλλά να το καθησυχάσει πως όλα αυτά είναι μόνο το περιτύλιγμα –οι δάσκαλοι, οι συμμαθητές, τα μαθήματα είναι ίδια σε όλα τα σχολεία. Αν θέλετε να μιλήσετε στο παιδί για την οικονομική κρίση γενικότερα, πάρτε μερικές ιδέες για το πώς θα το κάνετε από παλαιότερο άρθρο του In2life.

-Μετακόμιση: Είναι αναπόφευκτο, αν η οικογένεια μετακομίσει σε μια άλλη περιοχή, μακριά από το σχολείο του παιδιού (και εφόσον αυτό είναι δημόσιο) να ακολουθήσει και αλλαγή σχολείου. Στην περίπτωση αυτή τα πράγματα είναι ακόμα πιο δύσκολα γιατί το παιδί έχει να αντιμετωπίσει μία γενικότερη αλλαγή περιβάλλοντος, τόσο στην προσωπική όσο και στην κοινωνική του ζωή, που μπορεί να το αναστατώσει σε σημαντικό βαθμό. Είναι προτιμότερο οι αλλαγές αυτές να γίνουν σταδιακά και όχι όλες μαζί. Εννοείται πως και σε αυτή την περίπτωση ο γονιός θα πρέπει να εξηγήσει αναλυτικά τους λόγους όλης αυτής της αναστάτωσης και να ακούσει προσεκτικά τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς του παιδιού. Θα βοηθήσει πολύ αν το παιδί συμμετέχει ενεργά στην μετακόμιση, π.χ. αν κληθεί να αποφασίσει το ίδιο για την διακόσμηση του νέου δωματίου του.

-Μεγαλύτερη τάξη: Εδώ η αλλαγή έρχεται λίγο πιο ομαλά, γιατί το παιδί μπορεί να προετοιμαστεί πολύ καιρό πριν για μία κατάσταση όχι μόνο αναπόφευκτη αλλά και που υποδηλώνει έμπρακτα πως το παιδί μεγαλώνει –και ποιο παιδί δεν βιάζεται να μεγαλώσει;

Βοηθήστε το παιδί να δεχθεί ομαλά την αλλαγή σχολείου
Το κάθε παιδί έχει την δική του προσωπικότητα και σύμφωνα με αυτήν θα αντιδράσει στην επικείμενη αλλαγή σχολείου. Τα πιο κοινωνικά παιδιά θα δεχθούν μία τέτοια αλλαγή πιο εύκολα –μπορεί στην αρχή να αντιδράσουν που θα χάσουν τους παλιούς τους συμμαθητές, όμως γρήγορα θα κάνουν νέες φιλίες. Τα πιο ντροπαλά παιδιά θα χρειαστούν περισσότερο χρόνο για να προσαρμοστούν και ίσως πιο επίμονη προσπάθεια τόσο από εσάς όσο και από την δασκάλα τους. Το βέβαιο είναι ότι, με το δικό του ρυθμό το κάθε παιδί, όλα στο τέλος συνηθίζουν την αλλαγή. Μέχρι τότε, βέβαια, δείτε πώς μπορείτε να το βοηθήσετε για να του κάνετε την ζωή λίγο πιο εύκολη:

Εξοικείωση: Ο καλύτερος τρόπος να συνηθίσουμε μία νέα κατάσταση είναι με την επανάληψη. Αν έχετε, λοιπόν, την δυνατότητα πηγαίνετε το παιδί στο νέο του σχολείο μερικές φορές μέχρι την έναρξη της σχολικής χρονιάς, αφενός για να εξοικειωθεί με το περιβάλλον, αφετέρου για να γνωρίσει την δασκάλα του. Επίσης, ενημερώστε την δασκάλα για τις πιθανές αγωνίες του παιδιού, προκειμένου να το υποδεχθεί πιο θερμά.

Ο «δικός» του άνθρωπος: Τα παιδιά θέλουν να ξέρουν σε ποιον να στραφούν όταν παρουσιαστεί κάποιο πρόβλημα –π.χ. αν τσακωθούν με κάποιο άλλο παιδί ή αν χτυπήσουν στο προαύλιο. Φροντίστε να ενημερωθείτε από το σχολείο και στην συνέχεια να ενημερώσετε και το παιδί. Το πρόσωπο αυτό μπορεί να είναι η δασκάλα του, η διευθύντρια του σχολείου ή κάποιος επιτηρητής του προαύλιου χώρου.

Καινούργιοι φίλοι: Πιο πολύ αγχώνει το παιδί η απόκτηση νέων φίλων παρά η εξοικείωση με το νέο σχολείο και τη νέα δασκάλα. Για να το καθησυχάσετε εξηγήστε του ότι πιθανότατα δεν θα είναι το μοναδικό νέο παιδί στην τάξη (ειδικά αν πρόκειται για μετάβαση από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό) και ότι όλα τα παιδιά τον πρώτο καιρό θα θέλουν να κάνουν φίλους, οπότε θα πρέπει να είναι κοινωνικό και φιλικό προς τα άλλα παιδιά.

Οι «νταήδες»: Υπάρχει περίπτωση το παιδί σας να μην γίνει αποδεκτό από όλους τους συμμαθητές του ή να δεχθεί επίθεση από μεγαλύτερα παιδιά που αποτελούν τους «νταήδες» του σχολείου. Φροντίστε, λοιπόν, να έχετε πει στο παιδί εκ των προτέρων ότι αν αντιμετωπίσει μία τέτοια κατάσταση θα πρέπει αμέσως να ενημερώσει την δασκάλα του και στην συνέχεια εσάς.

Του λείπει το παλιό σχολείο; Το πιθανότερο είναι ότι δεν του λείπει το ίδιο το σχολείο, αλλά κάποιοι συμμαθητές του. Μπορείτε να έρθετε σε επαφή μαζί τους; Αν ναι, καλέστε τους παλιούς του φίλους στο σπίτι για να παίξουν μαζί και διατηρήστε την επικοινωνία με τους γονείς τους για το μέλλον. Δεν αποκλείεται κάποια από αυτές τις σχέσεις του παιδιού σας να εξελιχθεί σε παντοτινή φιλία, οπότε γιατί να μην της δώσετε πρόσφορο έδαφος;