Φυσιογνωμική: Σε γνωρίζω… από τη μύτη

της Ηρώς Κουνάδη

«Όπως έχεις την μορφή, έτσι θα ’χεις και την καρδιά» λέει μια ιταλική παροιμία –και μαζί της συμφωνούν και πολλές ελληνικές. Είναι, όμως, τελικά τόσο απλό; Κι αν ήταν, δεν θα έπρεπε να είχαμε όλοι οι άνθρωποι έμφυτη μια αίσθηση που να ερμηνεύει τα χαρακτηριστικά του προσώπου και να τα «αποκωδικοποιεί» σε στοιχεία χαρακτήρα; Ή δεν θα έπρεπε, έστω, η φυσιογνωμική να διδάσκεται στα σχολεία;

Προφανώς, τίποτα από αυτά δεν ισχύει, ακριβώς γιατί ο ανθρώπινος χαρακτήρας είναι τόσο σύνθετος που δεν μπορεί να αποδομηθεί σε επτά, πέντε, δέκα διακριτά σημεία, όσα και τα χαρακτηριστικά, πχ, ενός προσώπου. Ο ίδιος ο πατέρας της σύγχρονης φυσιογνωμικής, ο Ελβετός Johann Kaspar Lavater, έλεγε ότι τα ανθρώπινα πρόσωπα είναι τόσο πολλά και τόσο διαφορετικά μεταξύ τους, όσο και οι ανθρώπινοι χαρακτήρες –πράγμα που σημαίνει ότι οι «κανόνες» που ακολουθούν δεν παρέχουν ασφαλή συμπεράσματα για έναν χαρακτήρα στο σύνολό του, αλλά περισσότερο μια γενική ιδέα για ορισμένα πιθανά χαρακτηριστικά του.

Όπως και να ’χει, είναι σίγουρα ενδιαφέρον αντικείμενο συζήτησης –και ενδιαφέρουσα στατιστική, αν μπείτε στον κόπο να κρατάτε σημειώσεις όταν πρωτογνωρίζετε κάποιον, τις οποίες εν συνεχεία θα συγκρίνετε με την άποψη που σχηματίζετε για τον χαρακτήρα του αφού τον γνωρίσετε καλύτερα.

(*) Οι πληροφορίες προέρχονται από το βιβλίο του Καθηγητή Εγκληματολογίας του Τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιάννη Πανούση, «Φυσιογνωμική: Μια σύγχρονη Εγκληματολογική Προσέγγιση», το οποίο μπορείτε να αγοράσετε online από εδώ. 

Οι τρεις «ζώνες» του προσώπου

Τρία τμήματα ξεχωρίζει ο Lavater, αλλά και όλοι οι νεότεροι μελετητές της φυσιογνωμικής, στο ανθρώπινο πρόσωπο: το πρώτο από την γραμμή των μαλλιών μέχρι τα φρύδια, το δεύτερο από τα φρύδια μέχρι την βάση της μύτης και το τρίτο από την βάση της μύτης μέχρι την άκρη του πηγουνιού. Όσο περισσότερο οι τρεις ζώνες πλησιάζουν την μεταξύ τους συμμετρία, τόσο ωραιότερο είναι το πρόσωπο, και τόσο πιο «φυσιολογικός» (ή ισορροπημένος αν το προτιμάτε με πιο… σημερινούς όρους) ο χαρακτήρας και το πνεύμα του κατόχου τους.

Αν μία από τις ζώνες είναι εμφανώς μεγαλύτερη από τις υπόλοιπες, σύμφωνα με νεότερες θεωρίες, έχουμε μια πρώτη ένδειξη για τον τρόπο με τον οποίο λαμβάνει τις περισσότερες αποφάσεις το άτομο που έχουμε απέναντί μας: Η πρώτη ζώνη, εκείνη του μετώπου, συμβολίζει την σκέψη και κατ’ επέκταση την λογική, η δεύτερη, των ματιών και της μύτης, το συναίσθημα και η τρίτη, του στόματος και του πηγουνιού, τον παρορμητισμό και τα ένστικτα. Οι συσχετισμοί, υποθέτουμε, είναι προφανείς.



Το μέτωπο

Σε τρεις διαφορετικούς τύπους διακρίνουμε, κοιτώντας πάντα από το προφίλ, τα ανθρώπινα μέτωπα: σε εκείνα που γέρνουν προς τα πίσω, στα κάθετα (ίσια δηλαδή) μέτωπα και στα μέτωπα που προεξέχουν από το υπόλοιπο κρανίο. Ο πρώτος τύπος μετώπου δείχνει φαντασία, πνεύμα και ευαισθησία. Ο δεύτερος τύπος δείχνει έλλειψη νόησης, ενώ ο τρίτος είναι σημάδι ανώριμου ατόμου.

Ρόλο, βέβαια, παίζει και το μήκος του μετώπου: όσο μεγαλύτερο είναι, τόσο η ενεργητικότητα του κατόχου χάνει στα σημεία έναντι της σκέψης. Οι σταθεροί χαρακτήρες τείνουν να έχουν στενό μέτωπο, ενώ ένα μέτωπο αρμονικό προς το υπόλοιπο πρόσωπο είναι σημάδι ευγενικού χαρακτήρα.

Τα φρύδια

«Τα φρύδια είναι η σημαντικότερη ένδειξη του ανθρώπινου χαρακτήρα». Επειδή, όμως, η παραπάνω φράση γράφτηκε τον 18ο αιώνα, όταν τα τσιμπιδάκια χρησιμοποιούνταν ακόμα για βασανιστήρια και όχι για καλλωπιστικούς σκοπούς, μην βιαστείτε να βγάλετε συμπεράσματα. Εννιά φορές στις δέκα, ειδικά αν μιλάμε για γυναίκες, τα φρύδια που κοιτάζετε δεν έχουν καμία σχέση με την αρχική μορφή τους, αυτή που θα φανέρωνε τον πραγματικό χαρακτήρα, τα άδυτα της ψυχής και την άβυσσο της προσωπικότητας. Κρατήστε, λοιπόν, τις πληροφορίες που ακολουθούν για χρήση σε ανδρικά ζευγάρια φρυδιών (και πάλι με μια μικρή επιφύλαξη, διότι το τι κάνει ο καθένας τα βράδια μπροστά στον καθρέφτη του δεν είναι πάντα προβλέψιμο, ούτε καν με τους κανόνες της φυσιογνωμικής).

Τα τοξοειδή φρύδια δείχνουν μετριοφροσύνη και απλότητα, ενώ τα οριζόντια μαρτυρούν δυναμικό χαρακτήρα. Όσο τα φρύδια πλησιάζουν τα μάτια τόσο πιο σοβαρός είναι ο χαρακτήρας του κατόχου τους. Τέλος, η μεγάλη απόσταση μεταξύ των φρυδιών δείχνει άνθρωπο που συλλαμβάνει εύκολα ιδέες.



Τα μάτια

Ξεκινάμε από τα καστανά, με τα οποία η φύση έχει προικίσει την συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων της Ελλάδας: δημιουργικό πνεύμα και εριστική ιδιοσυγκρασία, ερμηνεία που (θέλουμε να πιστεύουμε ότι) μας ταιριάζει γάντι. Τα μπλε μάτια, σύμφωνα πάντα με την θεωρία του Lavater, ανήκουν σε άτομο ήρεμο, πιο αδύναμο από αυτόν που έχει μαύρα μάτια. Τέλος, τα πρασινοκάστανα μάτια είναι ένδειξη θάρρους και ζωηράδας.

Πολύ περισσότερο, όμως, από το χρώμα, το σχήμα των ματιών είναι ενδεικτικό της προσωπικότητας: έτσι, τα μάτια που όταν είναι ανοιχτά σχηματίζουν οξεία γωνία με την μύτη ανήκουν σε ευγενικούς χαρακτήρες, ενώ τα βαθουλωτά μάτια, αυτά που η κινέζικη φυσιογνωμική αποκαλεί εύγλωττα «τα μάτια του λύκου» (θα τα αναγνωρίσετε αμέσως από το γεγονός ότι βρίσκονται πολύ πιο μέσα στο κρανίο σε σχέση με το κόκκαλο του φρυδιού και τα ζυγωματικά) μπορείτε να τα θεωρήσετε σημάδι επαρκές για να αρχίσετε να τρέχετε.

Η μύτη

Ιδανικά, η μύτη –την οποία ο Lavater θεωρεί προέκταση του μυαλού, αφού επάνω της στηρίζεται η καμάρα του μετώπου– πρέπει να έχει το ίδιο μήκος με το μέτωπο. Μια τέλεια μύτη, σύμφωνα με τον Ελβετό φυσιογνωμιστή, φανερώνει ιδιαίτερα προσόντα χαρακτήρα. Η μικρή μύτη είναι ένδειξη τσιγκουνιάς, ενώ εκείνη με πλατιά ράχη υποδηλώνει υγιή και ισορροπημένη ζωή. Τέλος, ο κάτοχος μιας γαμψής μύτης διαθέτει ηγετικές ικανότητες.



Τα χείλη και τα δόντια

Θα το μαντεύατε μάλλον εύκολα, αλλά θα το επιβεβαιώσουμε για να διαλύσουμε και την παραμικρή αμφιβολία: τα χείλη λένε πολλά, πάρα πολλά, για τον χαρακτήρα του κατόχου τους. Κρατήστε σημειώσεις: λεπτά και σκληρά χείλη έχουν όσοι είναι ανήσυχα πνεύματα, αλλά και πιθανώς φιλάργυροι, τα μαλακά χείλη δείχνουν αδύναμο χαρακτήρα, ενώ τα αυστηρά σχηματισμένα χείλη δείχνουν σθεναρό χαρακτήρα. Τα σαρκώδη χείλη, πέρα από τον προφανή αισθησιασμό τους, μαρτυρούν τεμπελιά και τάση προς την λαιμαργία.

Η συμμετρία στο πάχος των χειλιών θεωρείται… αισθηματικό τζακ ποτ: ο κάτοχός της έχει εξίσου ανάγκη να αγαπηθεί, όσο και να αγαπήσει. Αν το κάτω χείλος είναι αισθητά παχύτερο από το επάνω (όπως ισχύει στην πλειοψηφία των ανθρώπων) έχουμε να κάνουμε με άτομο που λειτουργεί ελαφρώς εγωιστικά στις σχέσεις του, καθότι έχει περισσότερο ανάγκη να αγαπηθεί απ’ ό,τι να αγαπήσει. Αν το επάνω χείλος είναι πιο παχύ –περίπτωση εξαιρετικά σπάνια– ισχύει το αντίθετο.

Τα λευκά, ίσια δόντια που δεν εξέχουν από τα χείλη όταν ανοίγει το στόμα, μαρτυρούν καλοσύνη, ευθύτητα και ευγένεια, ενώ τα ούλα της πάνω γνάθου που διακρίνονται με το άνοιγμα του στόματος δείχνουν ψυχρό χαρακτήρα.

Το πηγούνι

Ο χαρακτηρισμός «θεληματικό πηγούνι» δεν δημιουργήθηκε τυχαία: το σχήμα και η κατεύθυνση του πηγουνιού μας επιτρέπουν να διακρίνουμε την δύναμη ή την αδυναμία ενός χαρακτήρα. Το μακρύ πηγούνι είναι ένα από τα λίγα ασφαλή σημάδια κακού χαρακτήρα. Το πηγούνι που προεξέχει δείχνει σθένος χαρακτήρα και ιδιαίτερες ικανότητες, ενώ ένα πηγούνι προς τα μέσα μαρτυρά πως «κάτι λείπει» από τον κάτοχό του.