Ο νέος Pablo Escobar είναι …«κοντός»

του Γιώργου Φλώκα

Επικεφαλής του πανίσχυρου καρτέλ ναρκωτικών Σιναλόα, o μεξικανός Joaquín Guzmán έχει καταφέρει να συγκαταλέγεται ταυτόχρονα στην πρώτη θέση των καταζητούμενων στο Μεξικό, αλλά και στη λίστα του Forbes με τους πλουσιότερους ανθρώπους του πλανήτη με εκτιμώμενη καθαρή περιουσία 1 δισ. δολάρια, καθώς και στη λίστα με τους 100 ανθρώπους με τη μεγαλύτερη επιρροή στον πλανήτη, σύμφωνα με την ετήσια λίστα των Times.

Ωστόσο, η περιουσία του λογικά είναι πολύ μεγαλύτερη, εάν εκτιμηθεί ότι είναι ο αδιαφιλονίκητος αρχηγός του μεγαλύτερου καρτέλ στο Μεξικό, τη χώρα από την οποία περνάει το 90% της κοκαϊνης που οδεύει στις ΗΠΑ, καθώς και μεγάλες ποσότητες ηρωίνης και χασίς.

Ο Joaquín Guzmán Loera, όπως είναι ολόκληρο το όνομά του, καταζητείται από τις αρχές του Μεξικό, των ΗΠΑ και από την Interpol, χωρίς ωστόσο να έχει πέσει στα χέρια του Νόμου, μετά την απόδρασή του από τις φυλακές του Μεξικό στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Αξίζει να επισημανθεί, ότι οι ΗΠΑ τον έχουν επικηρύξει με 5 εκατ. δολάρια. O πλέον καταζητούμενος κακοποιός στο Μεξικό κουβαλά το παρατσούκλι «κοντός» (El Chapo) καθώς το ύψος του είναι μόλις 1,5 μέτρο.

Η ιστορία του μοιάζει βγαλμένη από χολιγουντιανή ταινία, ενώ πολλοί τον συγκρίνουν με τον Πάμπλο Εσκομπάρ, τον μεγαλέμπορο ναρκωτικών που ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για τη διάδοση της κοκαϊνης στις ΗΠΑ, και ο οποίος συγκέντρωσε περιουσία που εκτιμάται ανεπίσημα στα 3 δισ. δολάρια και δολοφονήθηκε από αστυνομικούς το 1993.

Τη δεκαετία του 80, ήταν το δεξί χέρι του τότε μεγαλύτερου εμπόρου στο Μεξικό, Miguel Angel Gallardo -ή «Νονός». Ωστόσο, μετά τη σύλληψη του Gallardo, ο Guzman έχοντας έτοιμα δίκτυα διανομής και τις απαραίτητες γνωριμίες στις ΗΠΑ, ξεκίνησε νέα... επιχείρηση, η οποία πήρε το όνομά της από την περιοχή Sinaloa στο Μεξικό.

Συνήθης πρακτική του καρτέλ ήταν η μεταφορά μεγάλων φορτίων κοκαΐνης στις ΗΠΑ μέσω τεράστιων τούνελ, κάποια εκ των οποίων αποτελούν... θαύματα αρχιτεκτονικής. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 1993, οι αρχές εντόπισαν ένα φορτίο 7,3 τόνων, κρυμμένο σε κονσέρβες με πιπεριές. Ωστόσο, μόνο το 2008, τα φορτία που πέρασαν στις ΗΠΑ από τα μεξικάνικα καρτέλ ήταν αξίας 39 δισ. δολαρίων.

Η απόδραση του Guzman το 2001 και η ικανότητά του να αποφεύγει τη σύλληψη εδώ και οκτώ χρόνια του έχουν προσδώσει θρυλικές διαστάσεις στις περιοχές που ελέγχει, με τη φήμη του να εξαπλώνεται και από τα τραγούδια που τον εξυμνούν, τα διάσημα narcocorridos, λατινοαμερικάνικα τραγούδια που περιστρέφονται γύρω από τις περιπέτειες των εμπόρων ναρκωτικών.

To Μάιο του 1993, το αντίπαλο καρτέλ Τιχουάνα προσπάθησε να δολοφονήσει τον Guzman στο αεροδρόμιο της Γουανταλαχάρα στο Μεξικό, καταλήγοντας αντ’ αυτού στη δολοφονία του καθολικού αρχιεπισκόπου Χουαν Οκάμπο. Σύμφωνα με την αστυνομία, οι εκτελεστές νόμιζαν ότι στη λιμουζίνα που βρισκόταν ο αρχιεπίσκοπος, επέβαινε ο διαβόητος λαθρέμπορος.

Η μεγάλη απόδραση
Ο «κοντός» συνελήφθη τον Ιούνιο του 1993 στη Γουατεμάλα και καταδικάστηκε από τις μεξικανικές αρχές σε 20 χρόνια φυλάκισης στις φυλακές υψίστης ασφάλειες του Puente Grande, κατηγορούμενος για εγκληματικές ενέργειες και δωροδοκίες. Εκεί έμεινε οκτώ χρόνια και μέσα στο διάστημα αυτό, κατάφερε να έχει προνομιακή μεταχείριση, καθώς μέρος των χρημάτων από τη διακίνηση ναρκωτικών εντός της φυλακής κατέληγε στις τσέπες των αστυνομικών.

Ολόκληρο το ίδρυμα βρισκόταν στα μισθολόγια του «κοντού», ενώ, σύμφωνα με τις μεξικανικές αρχές, είχε αναπτύξει ιδιαίτερα φιλικές σχέσεις με έναν συντηρητή, τον Χαβιέ Καμπέρος.

Έχοντας συνεννοηθεί μαζί του, το 2001, είπε στους αστυνομικούς ότι ο Καμπέρος θα έβγαζε ένα φορτίο χρυσού από τη φυλακή για λογαριασμό του. Οι φύλακες έκαναν τις απαραίτητες προετοιμασίες (σύμφωνα πάντα με την αστυνομία, είχαν αφήσει ανοιχτές πόρτες και είχαν κλείσει τις κάμερες ασφαλείες) για το φορτίο, το οποίο θα έβγαινε μέσα στα άπλυτα των φυλακισμένων και το οποίο περιείχε τον ίδιο τον Guzman.

Ο διαβόητος έμπορος ναρκωτικών, 51 ετών πλέον σήμερα, φέρεται να αλλάζει κινητό καθημερινά για να αποφύγει τον εντοπισμό του. Τα ίχνη του έχουν χαθεί εδώ και καιρό. Ωστόσο, στις 18 Απριλίου εφέτος, στο Ντουράνγκο του Μεξικό, ο αρχιεπίσκοπος Χέκτορ Γκονζάλες, στο εβδομαδιαίο του κήρυγμα τάραξε τα νερά, λέγοντας ότι ο φυγάς «ζει εδώ δίπλα και όλοι το γνωρίζουν εκτός από τις αρχές, που δεν τυχαίνει να τον δουν για κάποιο λόγο».