15+1 μουσικές μνήμες από τα ‘90s

του Γιώργου Κόκουβα

Το ροκ αναγεννάται στα χέρια του Kurt Cobain, για να ξαναχαθεί με τον θάνατό του. Το hip hop ακολουθεί μια υπόγεια πορεία, που κορυφώνεται με την έκρηξη της black μόδας στα τέλη της δεκαετίας. Η ηλεκτρονική μουσική με τα breakbeats των Prodigy δίνουν το ρυθμό στα πάρτι, αλλά κάτω από όλα αυτά σιγοβράζει το pop κίνημα, που θα χαρακτηρίσει τελικά όλη την εποχή.

Γιατί τα ‘90s είναι τελικά η χρυσή εποχή του mainstream. Είναι η εποχή που τα ραδιόφωνα μεσουρανούν και φτιάχνουν επιτυχίες, είναι η εποχή που οι Spice Girls κάνουν θραύση, και κάνουν παρέα στα ελληνικά ερτζιανά με την αντίστοιχη εγχώρια «ποπ», αυτή του Φοίβου, του Καρβέλα και της Ναταλίας Γερμανού. Είναι με άλλα λόγια η εποχή που τα δισκάδικα είχαν ακόμη λαό και οι δισκογραφικές έτριβαν τα χέρια τους γιατί δεν υπήρχε το internet και η πειρατεία, και οι δίσκοι, οι κασέτες, και λίγο αργότερα τα CD γίνονταν πολυπλατινένια. Από τέτοιους δίσκους ξεπηδούν τα παρακάτω κομμάτια, σαν από μια αυτοσχέδια κασέτα με «Ελληνικά-Ξένα Διάφορα».


Τέσσερις Βρετανίδες μαθαίνουν στον πλανήτη τι θα >πει girl band και με τα ποπ χιτάκια τους προκαλούν σεισμό στα μαθητικά δωμάτια και στην μουσική βιομηχανία. Η Geri, η Emma, η Victoria και οι Mel C & B ήξεραν πώς να κάνουν το μουσικό σκηνικό… πικάντικο.


Την ίδια εποχή, αλλά στον μουσικό αντίποδα, ανέτειλε το άστρο των Nirvana, της μπάντας που άλλαξε την οπτική του ροκ στις αρχές της δεκαετίας του ’90, ορίζοντας τον grunge ήχο και εμπνέοντας κάθε επαναστάτη έφηβο που δεν ήθελε να ακούει Spice Girls. Μερικές τεράστιες επιτυχίες, ένα εξώφυλλο-σύμβολο της εποχής και πολλές προκλητικές εμφανίσεις στο MTV αργότερα, ο Kurt Cobain έδωσε τέλος στη ζωή του, και έγινε το πρόσωπο της χρονιάς 1994.


Το grunge μπορεί να δέχεται ένα τεράστιο πλήγμα, αλλά ταυτόχρονα φτάνει στην κορύφωσή του το Britpop. Από την σκηνή του Μάντσεστερ μας συστήνονται το 1991 οι Oasis, που τέσσερα χρόνια μετά παραδίδουν ένα από τα πιο πολυπαιγμένα κομμάτια της δεκαετίας, το Wonderwall. Παράλληλα, οι U2, οι Travis, οι Blur, οι Radiohead και οι Stereophonics συνεχίζουν την βρετανική παράδοση.


Την ώρα που οι παραπάνω ροκάρουν (ή έστω προσπαθούν), κάποιοι άλλοι επανεφευρίσκουν την ποπ, στα χνάρια των Spice Girls, αλλά αυτή τη φορά στην ανδρική τους version. Το πιο επιτυχημένο boy band γεννιέται το 1993 και χαρίζει στα ραδιόφωνα τους νέους του radio-friendly ύμνους: Είναι οι Backstreet boys.


Πάντως, στα πάρτι καθ’ όλη την διάρκεια της δεκαετίας, όπως αναφέραμε και προηγουμένως, τον πρώτο λόγο συνέχιζαν να έχουν οι Prodigy. Αν ακούσεις την εισαγωγή του παραπάνω video και το στόμα σου δεν πει αυτόματα «’90s», κάτι δεν πάει καλά.


Από το ένα άκρο της δεκαετίας, αυτό που μεσουρανούσαν οι Prodigy, μεταφερόμαστε στο άλλο, στις παραμονές δηλαδή του millennium, περίοδος που τα club βρήκαν το νέο τους αγαπημένο είδος: Το Europop. Ύψιστο δείγμα εμπορικού hit του είδους, το περίφημο «Blue» που έμαθε σε όλους ανεξαιρέτως τους Ευρωπαίους να τραγουδούν τους βαθυστόχαστους στίχους «ντα μπα ντι ντα μπ’ντάι».


Και κάπου εκεί, μετά από δολοφονίες, εγκλήματα και περιόδους κρίσης στα ghetto των ΗΠΑ, η αμερικανική ραπ βρίσκει το «όχημα» να αναγεννηθεί και να γίνει η νέα μόδα. Το όχημα είναι ο πρώτος και κορυφαίος λευκός rapper, ο Eminem, που εμφανίζεται το 1996 και γίνεται το νέο ίνδαλμα των επαναστατών της γενιάς με τα φαρδιά παντελόνια και τα στραβοχυμένα jockey.


Οι υπόλοιποι έφηβοι πάντως, αρκούνταν στο να παρακολουθούν την επανάσταση της teen pop που άνθισε επίσης στα τέλη της δεκαετίας, αλλά κατάφερε να την χαρακτηρίσει. Είναι η Britney Spears και η Christina Aguilera, είναι τα αμούστακα αλλά γυμνασμένα αγόρια των N*SYNC, είναι η πιο αέρινη εκδοχή της ποπ από την Natalie Imbruglia και τα πιο «εξωτικά» hits του Ricky Martin.





*Στο μεταξύ, στην Ελλάδα…

Αν νομίζατε πως θα προσπεράσουμε την ελαφρολαϊκή και την pop πραγματικότητα της Ελλάδας των ‘90s, κάνατε λάθος. Δεν θα μπορούσαμε να το κάνουμε, κυρίως γιατί αν άνοιγες το ραδιόφωνο, εννιά στις δέκα φορές, θα άκουγες ένα δείγμα της. Και οκτώ στις δέκα φορές, θα ήταν διά χειρός Φοίβου, του «μάγου» της εμπορικής επιτυχίας που ανέδειξε σχεδόν όλη την αφρόκρεμα του ελληνικού πενταγράμμου, από τον Θάνο Καλλίρη και την Καίτη Γαρμπή, μέχρι την Βίκυ Χαρίτου και τον Γιώργο Λεμπέση, για να θυμηθούμε μόνο μερικά από τα ‘90s «φιντάνια» του.





Ακόμη πιο ‘90s, ο ήχος που λάνσαραν τα Κακά Κορίτσια, αλλά και τα χαρακτηριστικά video clips τους, γεμάτα φωσφορίζοντα χρώματα, άθλιες κομμώσεις και φωτιστικό κοντράστ, αντικατοπτρίζουν όλη την αισθητική της εποχής.



Φιλαρμονικές παρελαύνουν για χάρη του, όσο ο ίδιος μαγειρεύει μακαρόνια με κιμά και κάνει μασάζ στα πόδια. Ο σουρεαλιστικός στίχος και το μακρύ μαλλί δίνουν στο Σάκη Ρουβά την αφορμή να μπει για τα καλά στο μουσικό προσκήνιο της χώρας, από όπου δεν έφυγε ποτέ.


Όπως ποτέ δεν έφυγαν και οι Πυξ Λαξ. Μπορεί εδώ και μια δεκαετία να υπόσχονται πως βρισκόμαστε στην «τελευταία συναυλία» τους, αλλά με όλο και κάποια αφορμή ξαναγυρνούσαν – έστω κάποιοι από αυτούς- στην σκηνή. Κι αυτό, γιατί ακόμη φυσικά ζούσαν οι άνθρωποι που τους αποθέωσαν στα ‘90s, αυτοί που άκουγαν μέρα-νύχτα το «Γιατί έπαψες αγάπη να θυμίζεις», το «Μοναξιά μου όλα» και όποιο τραγούδι είχε τουλάχιστον οχτώ λέξεις (κατά προτίμηση μεταφορικές) για τίτλο.

+Extra hit:

Δεν θα μπορούσε να λείπει. Ο απόλυτος ύμνος της δεκαετίας. Όχι;

Όσα κομμάτια κι αν θυμηθούμε, πάντα οι μουσικές αναμνήσεις θα είναι τόσες, όσοι και οι άνθρωποι που έζησαν αυτή την δεκαετία. Γι’ αυτό, περιμένουμε τα δικά σας αγαπημένα. Εσείς ποια τραγούδια θεωρείτε χαρακτηριστικά των ‘90s;