Πάρκο Τρίτση: Ποιος φταίει για την εικόνα- η επόμενη μέρα
Γιατί αργοπεθαίνει το Πάρκο Τρίτση και τι προβλέπεται για το μέλλον του; Δήμαρχος Ιλίου και Υπουργείου Περιβάλλοντος παραθέτουν τις απόψεις τους.
του Νικόλα Γεωργιακώδη
Απότιστα δέντρα, μισοξεραμένες λίμνες, εικόνες εγκατάλειψης και άφθονα σκουπίδια. Το Πάρκο Τρίτση θυμίζει πνεύμονα πρασίνου που αργοπεθαίνει και το μέλλον του μοιάζει αβέβαιο.
Η ιστορία του ξεκινά το 1832, όταν ιδιοκτήτης του ήταν ο Ιωάννης Παπαθεοδώρου Λεφάκης. Ύστερα πέρασε στα χέρια άγγλων επενδυτών, οι οποίοι το διαμόρφωσαν ως αγρόκτημα. Το 1848 το κτήμα αγοράζει ο Δημήτριος Κοντάκης, και το πουλά το ίδιο έτος στους βασιλείς, οι οποίοι το «ενισχύουν» σε έκταση, εγκαταστάσεις και καλλιέργειες. Την τελική του μορφή πήρε το 1856, ενώ έκτοτε πέρασε από αρκετές αλλαγής στη χρήση του.
Από το 1993 ξεκίνησε να λειτουργεί ως περιβαλλοντικό πάρκο, αποτελώντας ένα πραγματικό πράσινο «διαμάντι» στην πόλη, έκτασης 1.150 στρεμμάτων. Πριν ξεκινήσει η φθορά του, το Πάρκο αποτελούσε μια πραγματική όαση: ξύλινοι πάγκοι για πικ νικ, υδρόβια πτηνά, ψάρια, χελώνες, δεντροφυτεμένες εκτάσεις, λίμνες και ποταμάκι συνέθεταν ένα παραδεισένιο σκηνικό.
Ποιος ευθύνεται για την τραγική του κατάσταση σήμερα; Ζητήσαμε από τον Δήμο και την Πολιτεία να μας πουν τι και πώς.
Ιδού τι μας απάντησαν.
Η άνοδος, η πτώση, ο ΑΣΔΑ και οι πιέσεις
«Το πάρκο Τρίτση μέχρι το 2004 ήταν στην αρμοδιότητα του Δήμου και βρισκόταν σε καλή κατάσταση. Από εκεί και πέρα ξεκίνησε η διαχείρισή του από το Υπουργείο Περιβάλλοντος με ένα νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου. Το αποτέλεσμα ήταν να μην δοθεί η δέουσα σημασία από το Υπουργείο και να υποχρηματοδοτείται», αναφέρει σχετικά ο κ. Νίκος Ζενέτος, δήμαρχος Ιλίου.
Το πάρκο μεταφέρθηκε το 2014 στην αρμοδιότητα του ΑΣΔΑ (Αναπτυξιακός Σύνδεσμος Δυτικής Αθήνας). Η κίνηση αυτή έγινε με συμφωνία όλων των Δήμων- μελών του Αναπτυξιακού Συνδέσμου σε σύσκεψη που έγινε στο Υπουργείο Περιβάλλοντος με υπουργό τότε τον κ. Μανιάτη. Συμφωνήσαμε, τότε, να μεταφερθεί στην αρμοδιότητα του ΑΣΔΑ και να δίνονται 80 χιλιάδες ευρώ κάθε μήνα για τις λειτουργικές του δαπάνες.
Το πρώτο σκέλος ικανοποιήθηκε, το δεύτερο όχι. Πιέζαμε συχνά τον κάθε υπουργό να δώσει χρήματα, όμως δεν λάβαμε τίποτα. Στην αφόρητη πίεση που ασκήσαμε στον κ. Τσιρώνη για το πάρκο, ο υφυπουργός απάντησε με τη δημιουργία ενός νέου φορέα διαχείρισης. Ενός νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου που προβλέπεται να διορίζει το διοικητικό συμβούλιο και έναν γενικό διευθυντή πάνω από τον πρόεδρο για το μανατζάρισμά του. Όμως πάλι δεν προβλέπει χρηματοδότηση. Αυτό, κατά τη γνώμη μας είναι ένα σημαντικό ατόπημα».
Τα «φάουλ» του Υπουργείου
Σύμφωνα με τον κ. Ζενέτο το πρώτο «φάουλ» στην προσπάθεια διάσωσης του πάρκου είναι η δημιουργία αυτού του νομικού προσώπου.
«Αφαιρέθηκε η αρμοδιότητα από την τοπική αυτοδιοίκηση – τον ΑΣΔΑ- και επανήλθε ένα αποτυχημένο μοντέλο του παρελθόντος. Αποτυχημένο διότι ποτέ δεν μπήκαν χρήματα για να μπορέσει να ανταποκριθεί ο κάθε πρόεδρος που διοριζόταν στις ανάγκες που είχε και έχει το πάρκο. Επίσης, ποτέ δεν υπήρξε κάποιος να πιέσει τον κάθε πρόεδρο και το κάθε διοικητικό συμβούλιο να κάνει κάτι καλό για το πάρκο. Ως γνωστόν, οι Υπουργοί είναι μακριά από τους πολίτες. Τον δημοτικό σύμβουλο όμως οι πολίτες τον βλέπουν κάθε μέρα.
»Το δεύτερο ατόπημα ήταν η πρόβλεψη στον νόμο που προωθήθηκε να παρθούν χρήματα της τοπικής αυτοδιοίκησης και να δοθούν στο νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου που ίδρυσαν. Όμως για να γίνει αυτό χρειάζεται η σύμφωνη γνώμη της ΚΕΔΕ, βάσει νόμου, η οποία δεν είναι διατεθειμένη να δώσει τη συγκατάθεσή της στο να δοθούν χρήματα σε πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου που εποπτεύει το υπουργείο.
»Ύστερα, ο ορισμός γενικού διευθυντή πάνω από το διοικητικό συμβούλιο, ο οποίος θα αναλάβει το μανατζμεντ. Διευθυντή που επιλέγει και ορίζει ο ίδιος ο υπουργός, δίνοντάς του μάλιστα και αμοιβή. Δεν νομίζω ότι είναι η κατάλληλη περίοδος για να δημιουργούνται θέσεις και να ξοδεύονται χρήματα. Το θεωρώ λάθος και δεν μπορώ να κατανοήσω αυτή τη λογική. Τη θεωρώ εντελώς αντιδημοκρατική και ενάντια στην τοπική αυτοδιοίκηση. Φτάσαμε σε σημείο η νέα διάταξη να προβλέπει τα δημοτικά τέλη του πάρκου που εισπράττει ο δήμος να πηγαίνουν στον υπάρχοντα φορέα που δημιουργήθηκε. Αυτό δεν έχει ξαναγίνει ποτέ και πουθενά. Μπορεί να είναι ελάχιστα, αλλά λίγη σημασία έχει. Η κίνηση έχει σημασία.
"Τέλος, το αποκορύφωμα των λαθών είναι η πρόβλεψη για διαχείριση των απορριμάτων εντός του πάρκου, αρμοδιότητα της τοπικής αυτοδιοίκησης. Και αυτό το ξαναγυρνούν πίσω, και βάζουν έναν ιδιωτικό φορέα να διαχειριστεί τα σκουπίδια του πάρκου. Ως δήμος έχουμε το μεγαλύτερο ενδιαφέρον για το πάρκο, είναι δίπλα μας, μέσα στα διοικητικά μας όρια. Θα είμαστε σε επαγρύπνηση και δεν θα τους αφήσουμε να το καταστρέψουν. Δεν κινδυνολογούμε, μελετάμε τι έγινε στο παρελθόν για να μπορούμε να προσεγγίσουμε τι θα γίνει στο μέλλον. Και αν υπάρξει κάποια αλλαγή προς το καλό του πάρκου, εμείς είμαστε εδώ για να τους χειροκροτήσουμε και να τους τιμήσουμε. Εμάς μας ενδιαφέρει το πάρκο, όχι ποιος θα κυβερνήσει».
Συνοψίζοντας λοιπόν, ο Δήμος Ιλίου κατηγορεί το Υπουργείο για τέσσερα βασικά λάθη: την αφαίρεση της αρμοδιότητας διαχείρισης του Πάρκου από την τοπική αυτοδιοίκηση, την επαναφορά στο μοντέλο διαχείρισης του παρελθόντος, την αφαίρεση πόρων από την τοπική αυτοδιοίκηση και τον διορισμό γενικού διευθυντή πάνω από το διοικητικό συμβούλιο.
«Το υπουργείο θα πρέπει να μένει αναπόσπαστο στο σημαντικό έργο για την προστασία του περιβάλλοντος και την πολεοδομία. Δουλειά της τοπικής αυτοδιοίκησης είναι να περιποιείται τα πάρκα και να φροντίζει να τα έχει καθαρά και επισκέψιμα για τους πολίτες. Αν δεν έχουν χρήματα να μας το πουν ξεκάθαρα να βάλουμε εμείς, από το ταμείο μας. Σε αυτήν την περίπτωση όμως πρέπει να έχουμε τον πρώτο λόγο στη διαχείρισή του. Το κόστος υπολογίζουμε πως ανέρχεται στο 1 εκατομμύρια ευρώ ανά έτος», καταλήγει ο κ. Ζενέτος.
Η θέση του Υπουργείου
Ύστερα από επικοινωνία μας με το Υπουργείο Περιβάλλοντος για το ζήτημα, πληροφορηθήκαμε πως όλα βαίνουν καλώς σχετικά με την επαναφορά του πάρκου και την «επιδιόρθωσή» του.
Όπως μας ανέφερε ο κ. Γιώργος Φλωράτος, υπεύθυνος Τύπου: «Έχει φτιαχτεί κοινή υπουργική απόφαση αναφορά με τη συγκρότηση του διοικητικού συμβουλίου. Έχει πάρει υπογραφές από το Υπουργείο μας και βρίσκεται στο Υπουργείο Οικονομικών για υπογραφή από τον κ. Τσακαλώτο. Πιθανώς μέσα στις επόμενες ημέρες να βγει και το ΦΕΚ για να ξεκινήσει ο νέος φορέας διαχείρισης τη λειτουργία του.
»Βάσει του νέου νόμου 44/14/16 ο οποίος τέθηκε σε ισχύ προ κάποιων μηνών, θα πρέπει να συγκροτηθεί διοικητικό συμβούλιο που θα αναλάβει τη διαχείριση του πάρκου. Σε δεύτερη φάση, μετά τη συγκρότηση διοικητικού συμβουλίου – στο οποίο ο Δήμος Ιλίου δεν ανταποκρίθηκε γιατί έχει άλλη άποψη – εκκρεμεί κοινή υπουργική απόφαση αναφορικά με τη θέση γενικού διευθυντή που θα ‘τρέχει’ τα ζητήματα.
Αναφορικά με το φλέγον ζήτημα της χρηματοδότησης για το "φιλί της ζωής" στο πάρκο, ο κ. Φλωράτος αναφέρει πως «ο νόμος προβλέπει και τα χρηματοδοτικά εργαλεία. Αυτό γίνεται για πρώτη φορά. Παλαιότερες νομοθεσίες δεν είχαν σαφείς προβλέψεις. Σήμερα προσπαθούμε να δώσουμε λύση με προβλέψεις για τους πόρους και από τη στιγμή που το θέμα της χρηματοδότησης μπαίνει σε νέα βάση, υπάρχουν πολλά περιθώρια για να αναβαθμιστεί το Πάρκο Τρίτση και να αποτελέσει ένα πραγματικό κόσμημα. Δεν θα αργήσει να γίνει αυτό και η διαφορά θα φανεί».
Απότιστα δέντρα, μισοξεραμένες λίμνες, εικόνες εγκατάλειψης και άφθονα σκουπίδια. Το Πάρκο Τρίτση θυμίζει πνεύμονα πρασίνου που αργοπεθαίνει και το μέλλον του μοιάζει αβέβαιο.
Η ιστορία του ξεκινά το 1832, όταν ιδιοκτήτης του ήταν ο Ιωάννης Παπαθεοδώρου Λεφάκης. Ύστερα πέρασε στα χέρια άγγλων επενδυτών, οι οποίοι το διαμόρφωσαν ως αγρόκτημα. Το 1848 το κτήμα αγοράζει ο Δημήτριος Κοντάκης, και το πουλά το ίδιο έτος στους βασιλείς, οι οποίοι το «ενισχύουν» σε έκταση, εγκαταστάσεις και καλλιέργειες. Την τελική του μορφή πήρε το 1856, ενώ έκτοτε πέρασε από αρκετές αλλαγής στη χρήση του.
Από το 1993 ξεκίνησε να λειτουργεί ως περιβαλλοντικό πάρκο, αποτελώντας ένα πραγματικό πράσινο «διαμάντι» στην πόλη, έκτασης 1.150 στρεμμάτων. Πριν ξεκινήσει η φθορά του, το Πάρκο αποτελούσε μια πραγματική όαση: ξύλινοι πάγκοι για πικ νικ, υδρόβια πτηνά, ψάρια, χελώνες, δεντροφυτεμένες εκτάσεις, λίμνες και ποταμάκι συνέθεταν ένα παραδεισένιο σκηνικό.
Ποιος ευθύνεται για την τραγική του κατάσταση σήμερα; Ζητήσαμε από τον Δήμο και την Πολιτεία να μας πουν τι και πώς.
Ιδού τι μας απάντησαν.
Η άνοδος, η πτώση, ο ΑΣΔΑ και οι πιέσεις
«Το πάρκο Τρίτση μέχρι το 2004 ήταν στην αρμοδιότητα του Δήμου και βρισκόταν σε καλή κατάσταση. Από εκεί και πέρα ξεκίνησε η διαχείρισή του από το Υπουργείο Περιβάλλοντος με ένα νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου. Το αποτέλεσμα ήταν να μην δοθεί η δέουσα σημασία από το Υπουργείο και να υποχρηματοδοτείται», αναφέρει σχετικά ο κ. Νίκος Ζενέτος, δήμαρχος Ιλίου.
Το πάρκο μεταφέρθηκε το 2014 στην αρμοδιότητα του ΑΣΔΑ (Αναπτυξιακός Σύνδεσμος Δυτικής Αθήνας). Η κίνηση αυτή έγινε με συμφωνία όλων των Δήμων- μελών του Αναπτυξιακού Συνδέσμου σε σύσκεψη που έγινε στο Υπουργείο Περιβάλλοντος με υπουργό τότε τον κ. Μανιάτη. Συμφωνήσαμε, τότε, να μεταφερθεί στην αρμοδιότητα του ΑΣΔΑ και να δίνονται 80 χιλιάδες ευρώ κάθε μήνα για τις λειτουργικές του δαπάνες.
Το πρώτο σκέλος ικανοποιήθηκε, το δεύτερο όχι. Πιέζαμε συχνά τον κάθε υπουργό να δώσει χρήματα, όμως δεν λάβαμε τίποτα. Στην αφόρητη πίεση που ασκήσαμε στον κ. Τσιρώνη για το πάρκο, ο υφυπουργός απάντησε με τη δημιουργία ενός νέου φορέα διαχείρισης. Ενός νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου που προβλέπεται να διορίζει το διοικητικό συμβούλιο και έναν γενικό διευθυντή πάνω από τον πρόεδρο για το μανατζάρισμά του. Όμως πάλι δεν προβλέπει χρηματοδότηση. Αυτό, κατά τη γνώμη μας είναι ένα σημαντικό ατόπημα».
Τα «φάουλ» του Υπουργείου
Σύμφωνα με τον κ. Ζενέτο το πρώτο «φάουλ» στην προσπάθεια διάσωσης του πάρκου είναι η δημιουργία αυτού του νομικού προσώπου.
«Αφαιρέθηκε η αρμοδιότητα από την τοπική αυτοδιοίκηση – τον ΑΣΔΑ- και επανήλθε ένα αποτυχημένο μοντέλο του παρελθόντος. Αποτυχημένο διότι ποτέ δεν μπήκαν χρήματα για να μπορέσει να ανταποκριθεί ο κάθε πρόεδρος που διοριζόταν στις ανάγκες που είχε και έχει το πάρκο. Επίσης, ποτέ δεν υπήρξε κάποιος να πιέσει τον κάθε πρόεδρο και το κάθε διοικητικό συμβούλιο να κάνει κάτι καλό για το πάρκο. Ως γνωστόν, οι Υπουργοί είναι μακριά από τους πολίτες. Τον δημοτικό σύμβουλο όμως οι πολίτες τον βλέπουν κάθε μέρα.
»Το δεύτερο ατόπημα ήταν η πρόβλεψη στον νόμο που προωθήθηκε να παρθούν χρήματα της τοπικής αυτοδιοίκησης και να δοθούν στο νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου που ίδρυσαν. Όμως για να γίνει αυτό χρειάζεται η σύμφωνη γνώμη της ΚΕΔΕ, βάσει νόμου, η οποία δεν είναι διατεθειμένη να δώσει τη συγκατάθεσή της στο να δοθούν χρήματα σε πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου που εποπτεύει το υπουργείο.
»Ύστερα, ο ορισμός γενικού διευθυντή πάνω από το διοικητικό συμβούλιο, ο οποίος θα αναλάβει το μανατζμεντ. Διευθυντή που επιλέγει και ορίζει ο ίδιος ο υπουργός, δίνοντάς του μάλιστα και αμοιβή. Δεν νομίζω ότι είναι η κατάλληλη περίοδος για να δημιουργούνται θέσεις και να ξοδεύονται χρήματα. Το θεωρώ λάθος και δεν μπορώ να κατανοήσω αυτή τη λογική. Τη θεωρώ εντελώς αντιδημοκρατική και ενάντια στην τοπική αυτοδιοίκηση. Φτάσαμε σε σημείο η νέα διάταξη να προβλέπει τα δημοτικά τέλη του πάρκου που εισπράττει ο δήμος να πηγαίνουν στον υπάρχοντα φορέα που δημιουργήθηκε. Αυτό δεν έχει ξαναγίνει ποτέ και πουθενά. Μπορεί να είναι ελάχιστα, αλλά λίγη σημασία έχει. Η κίνηση έχει σημασία.
"Τέλος, το αποκορύφωμα των λαθών είναι η πρόβλεψη για διαχείριση των απορριμάτων εντός του πάρκου, αρμοδιότητα της τοπικής αυτοδιοίκησης. Και αυτό το ξαναγυρνούν πίσω, και βάζουν έναν ιδιωτικό φορέα να διαχειριστεί τα σκουπίδια του πάρκου. Ως δήμος έχουμε το μεγαλύτερο ενδιαφέρον για το πάρκο, είναι δίπλα μας, μέσα στα διοικητικά μας όρια. Θα είμαστε σε επαγρύπνηση και δεν θα τους αφήσουμε να το καταστρέψουν. Δεν κινδυνολογούμε, μελετάμε τι έγινε στο παρελθόν για να μπορούμε να προσεγγίσουμε τι θα γίνει στο μέλλον. Και αν υπάρξει κάποια αλλαγή προς το καλό του πάρκου, εμείς είμαστε εδώ για να τους χειροκροτήσουμε και να τους τιμήσουμε. Εμάς μας ενδιαφέρει το πάρκο, όχι ποιος θα κυβερνήσει».
Συνοψίζοντας λοιπόν, ο Δήμος Ιλίου κατηγορεί το Υπουργείο για τέσσερα βασικά λάθη: την αφαίρεση της αρμοδιότητας διαχείρισης του Πάρκου από την τοπική αυτοδιοίκηση, την επαναφορά στο μοντέλο διαχείρισης του παρελθόντος, την αφαίρεση πόρων από την τοπική αυτοδιοίκηση και τον διορισμό γενικού διευθυντή πάνω από το διοικητικό συμβούλιο.
«Το υπουργείο θα πρέπει να μένει αναπόσπαστο στο σημαντικό έργο για την προστασία του περιβάλλοντος και την πολεοδομία. Δουλειά της τοπικής αυτοδιοίκησης είναι να περιποιείται τα πάρκα και να φροντίζει να τα έχει καθαρά και επισκέψιμα για τους πολίτες. Αν δεν έχουν χρήματα να μας το πουν ξεκάθαρα να βάλουμε εμείς, από το ταμείο μας. Σε αυτήν την περίπτωση όμως πρέπει να έχουμε τον πρώτο λόγο στη διαχείρισή του. Το κόστος υπολογίζουμε πως ανέρχεται στο 1 εκατομμύρια ευρώ ανά έτος», καταλήγει ο κ. Ζενέτος.
Η θέση του Υπουργείου
Ύστερα από επικοινωνία μας με το Υπουργείο Περιβάλλοντος για το ζήτημα, πληροφορηθήκαμε πως όλα βαίνουν καλώς σχετικά με την επαναφορά του πάρκου και την «επιδιόρθωσή» του.
Όπως μας ανέφερε ο κ. Γιώργος Φλωράτος, υπεύθυνος Τύπου: «Έχει φτιαχτεί κοινή υπουργική απόφαση αναφορά με τη συγκρότηση του διοικητικού συμβουλίου. Έχει πάρει υπογραφές από το Υπουργείο μας και βρίσκεται στο Υπουργείο Οικονομικών για υπογραφή από τον κ. Τσακαλώτο. Πιθανώς μέσα στις επόμενες ημέρες να βγει και το ΦΕΚ για να ξεκινήσει ο νέος φορέας διαχείρισης τη λειτουργία του.
»Βάσει του νέου νόμου 44/14/16 ο οποίος τέθηκε σε ισχύ προ κάποιων μηνών, θα πρέπει να συγκροτηθεί διοικητικό συμβούλιο που θα αναλάβει τη διαχείριση του πάρκου. Σε δεύτερη φάση, μετά τη συγκρότηση διοικητικού συμβουλίου – στο οποίο ο Δήμος Ιλίου δεν ανταποκρίθηκε γιατί έχει άλλη άποψη – εκκρεμεί κοινή υπουργική απόφαση αναφορικά με τη θέση γενικού διευθυντή που θα ‘τρέχει’ τα ζητήματα.
Αναφορικά με το φλέγον ζήτημα της χρηματοδότησης για το "φιλί της ζωής" στο πάρκο, ο κ. Φλωράτος αναφέρει πως «ο νόμος προβλέπει και τα χρηματοδοτικά εργαλεία. Αυτό γίνεται για πρώτη φορά. Παλαιότερες νομοθεσίες δεν είχαν σαφείς προβλέψεις. Σήμερα προσπαθούμε να δώσουμε λύση με προβλέψεις για τους πόρους και από τη στιγμή που το θέμα της χρηματοδότησης μπαίνει σε νέα βάση, υπάρχουν πολλά περιθώρια για να αναβαθμιστεί το Πάρκο Τρίτση και να αποτελέσει ένα πραγματικό κόσμημα. Δεν θα αργήσει να γίνει αυτό και η διαφορά θα φανεί».
