Ιδιωτική ασφάλιση: Μυστικά, παγίδες και συμβουλές

Ιδιωτικές ασφάλειες υγείας, προγράμματα συνταξιοδότησης, ασφάλειες ζωής. Τι προσφέρουν, πόσο κοστίζουν και ποιες παγίδες κρύβουν;
Ιδιωτική ασφάλιση: Μυστικά, παγίδες και συμβουλές
του Νικόλα Γεωργιακώδη

Σε έναν ιδανικό δημόσιο τομέα, όπου το εθνικό σύστημα υγείας και συνταξιοδότησης θα λειτουργούσε άψογα, πιθανώς η ιδιωτική ασφάλιση να ήταν μια περιττή πολυτέλεια. Όμως σήμερα, ολοένα και περισσότερος κόσμος στρέφεται προς τους ασφαλιστικούς οργανισμούς για να καταφέρει να εξασφαλίσει αφ’ ενός μια εφάπαξ ή μηνιαία σύνταξη στο μέλλον αφ’ ετέρου να έχει το κεφάλι του ήσυχο σε περίπτωση ατυχήματος που χρήζει νοσηλείας.

Όμως όπως και σε κάθε σύμβαση που υπογράφουμε θα πρέπει να έχουμε τα μάτια μας δεκατέσσερα, έτσι και στις περιπτώσεις των ιδιωτικών συμβολαίων για ασφάλεια υγείας ή συνταξιοδότηση θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί καθώς υπάρχουν παγίδες.

Ασφάλεια υγείας
Οι περισσότερες ασφαλιστικές εταιρίες διαθέτουν προγράμματα υγείας τα οποία καλύπτουν πρωτοβάθμια περίθαλψη (επισκέψεις σε γιατρούς, ιατρικές εξετάσεις κτλ.) ή προγράμματα τα οποία καλύπτουν την δευτεροβάθμια περίθαλψη (νοσοκομειακή) ή και τα δυο παραπάνω, σε ένα πακέτο. Το τι θα διαλέξετε εξαρτάται αποκλειστικά από τις ανάγκες σας, αλλά και από το κόστος που είστε διατεθειμένοι να πληρώσετε.

Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν, πριν κάνετε οτιδήποτε, να μιλήσετε με τον ασφαλιστή σας και να δείτε τι πραγματικά θέλετε και ποιες είναι οι πραγματικές ανάγκες υγείας σας. Αυτές εξαρτώνται κατά κύριο λόγο από την ηλικία, την οικογενειακή σας κατάσταση, από το επάγγελμα που κάνετε και από το ιστορικό υγείας. Επίσης θα πρέπει να έχετε αποφασίσει τι θέλετε να ασφαλίσετε. Για παράδειγμα, θέλετε τις καθημερινές σας επισκέψεις στο γιατρό; Κάτι τέτοιο θα σας κοστίσει αρκετά. Θέλετε να εξασφαλίσετε την κάλυψη μιας ακριβής επέμβασης για κάποια ασθένεια και να αφήσετε έξω τις ιατρικές επισκέψεις; Σε αυτήν την περίπτωση τα ασφάλιστρα θα είναι σαφώς χαμηλότερα.

«Αυτό το οποίο πρέπει να σκεφτεί ο ενδιαφερόμενος είναι ότι μια ασφάλεια υγείας θα τον συντροφεύει σε όλη του την ζωή. Πρέπει να δει σε βάθος χρόνου ποιες θα είναι οι αναπροσαρμογές, να δει πως έχει αντιδράσει η εταιρεία σε αντίστοιχες περιπτώσεις, να σιγουρευτεί ότι η εταιρεία πληρώνει και δεν κάνει ‘μανούρες’ και να εξετάσει ποιοι είναι οι όροι αναπροσαρμογής στα ασφάλιστρα και κατά πόσο είναι αντικειμενικοί. Όλες οι εταιρείες προσφέρουν προγράμματα υγείας, όμως όπως και στα αυτοκίνητα, μάρκα από μάρκα διαφέρει σε αξιοπιστία και απόδοση», επισημαίνει ο κ. Μάρκος Χαμπάκης, ασφαλιστικός σύμβουλος εδώ και 17 χρόνια και τέως A' Αντιπρόεδρος του ΔΣ του Πανελληνίου Συνδέσμου Ασφαλιστικών Συμβούλων.

Συνήθως, οι όροι αναπροσαρμογής αφορούν τον πληθωρισμό του κόστους νοσηλείας, την εμπειρία της εταιρείας, αλλά και την ηλικία του ασφαλισμένου. Επομένως, θα πρέπει να δείτε στο συμβόλαιο τι αναπροσαρμογές γίνονται όσο μεγαλώνετε, γιατί πιθανώς η αύξηση των ασφαλίστρων να γίνει κάποια στιγμή δυσβάσταχτη.

Ζωτικής σημασίας επίσης, εκτός από τις αναπροσαρμογές είναι και οι εξαιρέσεις, τα «ψιλά γράμματα» των συμβολαίων που αφορούν κυρίως τις εξαιρέσεις. Για παράδειγμα, υπάρχουν εταιρείες οι οποίες από την έναρξη του συμβολαίου και για κάποιο χρονικό διάστημα (από έξι μήνες μέχρι δύο χρόνια), δεν καλύπτουν παθήσεις όπως κοίλες, μηνίσκους, καρκίνους και προβλήματα καρδιολογικής φύσης. Επίσης υπάρχουν προγράμματα τα οποία εξαιρούν το ποινικό αδίκημα. Για παράδειγμα, πάθατε έμφραγμα και στο αμέσως επόμενο δευτερόλεπτο περάσατε με κόκκινο φανάρι; Πιθανώς να μην σας καλύψουν τα νοσήλεια. Άλλες εξαιρούν την παρουσία αλκοόλ στο αίμα, χωρίς να αναφέρουν συγκεκριμένη ποσότητα. Δηλαδή, αν είστε συνοδηγός και έχετε πιει και εμπλακείτε σε ατύχημα, ακόμα και αν δεν οδηγούσατε υπάρχει περίπτωση να δώσετε πάτημα στην ασφαλιστική για να μην σας αποζημιώσει. Τραβηγμένα παραδείγματα μεν, αλλά ποτέ δεν ξέρεις.

Συγκεκριμένη ηλικία στην οποία ενδείκνυται να κάνετε ιδιωτική ασφάλιση υγείας δεν υπάρχει, παρ’ όλα αυτά εξυπακούεται ότι τα ασφάλιστρα θα είναι χαμηλότερα όσο πιο μικροί είστε ηλικιακά. «Όσο πιο νωρίς τόσο πιο καλά, καθώς σε νεαρή ηλικία η κατάσταση της υγείας είναι σχεδόν τέλεια και δεν υπάρχει περίπτωση να βρουν ενδιάμεσα κάποιο πάτημα οι ασφαλιστικές για να μην αποζημιώσουν», λέει σχετικά ο κ. Χαμπάκης

Όσον αφορά το ενδεικτικό κόστος, χοντρικά μπορείτε να υπολογίσετε 500€ κάθε χρόνο αν είστε 30 + χρονών και περί τα 750€ αν είστε από 40 χρονών και πάνω για πρόγραμμα που σας καλύπτει σε περίπτωση νοσηλείας. Αν θέλετε να προσθέσετε και δωρεάν εξετάσεις/επισκέψεις σε γιατρούς, τότε θα πρέπει να υπολογίζετε συν 200€ στο ετήσιο ασφάλιστρο.

Συνταξιοδοτικό πρόγραμμα
Τα συνταξιοδοτικά ή αποταμιευτικά προγράμματα, όπως υποδηλώνει και το όνομά τους, σας επιτρέπουν από μία ηλικία και έπειτα, την οποία καθορίζετε στο συμβόλαιο, να πάρετε τα χρήματα τα οποία καταθέτατε για όλο αυτό το χρονικό διάστημα είτε εφάπαξ είτε «σπαστά» σε μορφή μηνιαίας σύνταξης.

Έχετε όμως υπ’ όψη σας, ότι όσο νωρίτερα ξεκινήσετε το πρόγραμμα της σύνταξης, τόσο λιγότερα λεφτά θα δώσετε και τόσο μεγαλύτερες απολαβές θα έχετε. Αυτό γίνεται γιατί τα χρήματα αυτά τα οποία δίνετε κάθε χρόνο στην ασφαλιστική ανατοκίζονται, ανακεφαλαιώνονται, αποδίδουν και προκύπτει μια ικανοποιητική επιπρόσθετη σύνταξη. Επίσης, όσο μεγαλύτερη σύνταξη θέλετε να πάρετε, τόσο αργότερα θα πρέπει να ασκήσετε το δικαίωμα αυτό. Αν για παράδειγμα, ξεκινήσετε το πρόγραμμα στα 30, στα 65 θα πάρετε πολύ μεγαλύτερη σύνταξη απ’ ό,τι στα 60.

Ένα άλλο σημείο είναι ότι θα πρέπει να ξέρετε τι ασφαλιστικό πρόγραμμα έχετε επιλέξει. Υπάρχουν προγράμματα τα οποία δίνουν ετήσιες εγγυημένες αποδόσεις με την μορφή εφάπαξ ή μηνιαίας σύνταξης, χαμηλές επί του παρόντος, και υπάρχουν άλλα που η περιουσία που θα πάρετε εξαρτάται από τον τρόπο διαχείρισης της εταιρείας ανάλογα με τις αγορές (unity linked). Τι σημαίνει αυτό; Οι ασφαλιστικές εταιρείες επενδύουν μέσω αμοιβαίων κεφαλαίων σε μετοχές και ομόλογα και ανάλογα με την τελική απόδοση μετά από 10,15,20 χρόνια προκύπτει το συνταξιοδοτικό ποσό.

«Στην περίπτωση των unit linked η εταιρεία δεν μπορεί να εγγυηθεί την σύνταξη που θα πάρει κάποιος, καθώς η απόδοση δεν είναι εγγυημένη. Μπορεί δηλαδή, κάποιος να ξεκινήσει δίνοντας 1000€ τον χρόνο, να έχουν περάσει 30 χρόνια και εν τέλει να πάρει 25 χιλιάδες ευρώ, αλλά μπορεί να φτάσει να πάρει ακόμα και 100 χιλιάδες ευρώ», αναφέρει σχετικά ο κ. Χαμπάκης.

Θα πρέπει επίσης να προσέξετε στο συμβόλαιο την ενδεικτική ετήσια απόδοση. Υπάρχουν εταιρείες που δείχνουν μεγάλη ενδεικτική ετήσια απόδοση, η οποία τελικά δεν «πιάνεται» ποτέ. Να έχετε πάντα στο μυαλό σας μια λογική ετήσια απόδοση και να μην παρασυρθείτε από τις μεγάλες ενδεικτικές αποδόσεις οι οποίες πολύ αμφίβολα θα έρθουν. Και αν έρθουν, τότε υπάρχει ο κίνδυνος αυτές οι αποδόσεις να είναι πληθωρισμένες. Σημειώστε, ότι η ελάχιστη εγγυημένη απόδοση σήμερα είναι 3,25% και σπάνια οι εταιρεία θα σας δώσει τέτοιο ποσό λόγω της ανασφάλειας που υπάρχει και των πολύ χαμηλών επιτοκίων διεθνώς. Κατά μέσο όρο υπολογίστε ένα επιτόκιο στην κατάθεσή σας της τάξης του 1,5% με 2,5%.

Ασφάλεια ζωής
Ή «ασφάλεια θανάτου» όπως θα έπρεπε να είναι το κανονικό της όνομα, μιας και η συγκεκριμένη ασφάλεια αφορά την αποζημίωση της οικογένειάς σας σε περίπτωση που αποδημήσετε εις Κύριον ή έχετε κάποιο ατύχημα το οποίο σας καθιστά μόνιμα ανίκανο για εργασία. Πρόκειται για ένα ετησίως ανανεωμένο πρόγραμμα, το οποίο ορίζει ότι εφ’ όσον πάθετε κάτι από τα παραπάνω οι δικαιούχοι που θα ορίσετε εσείς θα έχουν ένα συγκεκριμένο κεφάλαιο. Το κεφάλαιο αυτό μπορείτε να το λάβετε ακόμα και εσείς οι ίδιοι ύστερα από ένα καθορισμένο χρονικό διάστημα, συνήθως στην ηλικία των 60 ή 70 χρονών, ανάλογα με το πότε ξεκινά η εφαρμογή του συμβολαίου.

Σε ποιες περιπτώσεις συμφέρει να κάνετε μια ασφάλεια ζωής; Σίγουρα όχι όταν βγείτε στην σύνταξη και τα παιδιά σας είναι ήδη 30 χρονών. Αντίθετα, αν τα παιδιά σας είναι σε νεαρή ηλικία και σε χρονική στιγμή όπου «ανοίγουν τα φτερά τους» (ξεκινούν σπουδές, θέλουν να ανοίξουν μια επιχείρηση κτλ.) και εσείς αποτελείτε την μόνη και πιο σημαντική πηγή εισοδήματος της οικογένειας, ίσως η ασφάλεια ζωής να είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να σκεφτείτε σοβαρά.

Αναπροσαρμογές στο ασφάλιστρο για την ασφάλεια ζωής μπορεί να υπάρξουν, αλλά κατά κύριο λόγο είναι προς όφελός σας καθώς το ποσό το τελικό οποίο έχετε συμφωνήσει να δοθεί στους δικαιούχους ή σε εσάς προσαυξάνεται. Σε κάθε περίπτωση διαβάστε προσεκτικά το συμβόλαιο για τυχόν εξαιρέσεις, με την πιο συνήθη να αφορά το ενδεχόμενο αυτοκτονίας, η οποία δεν καλύπτεται σχεδόν σε κανένα συμβόλαιο.

Και εδώ έχει νόημα, εφ’ όσον εν τέλει αποφασίσετε να κάνετε ασφάλεια υγείας, να γίνει σχετικά νωρίς γιατί ισχύει το καλώς έχειν της υγείας σας και το ασφάλιστρο θα είναι σαφώς χαμηλότερο όσο πιο νέος είστε. Το κόστος εξαρτάται καθαρά από το ασφαλισμένο κεφάλαιο το οποίο θα συμφωνήσετε με τον ασφαλιστή, δηλαδή τα χρήματα που θα πάρουν οι δικαιούχοι (ή εσείς) στην λήψη του προγράμματος και από την ηλικία έναρξης του προγράμματος.

Σε κάθε περίπτωση, ακόμα και αν υπογράψατε την σύμβαση με την εταιρεία, έχετε 14 ημερολογιακές ημέρες από την στιγμή που θα πάρετε στα χέρια σας το συμβόλαιο να το καταγγείλετε και να ακυρωθεί. Είναι υπέρ-αρκετός χρόνος για να αφιερώσετε επιπλέον χρόνο να το (ξανά) διαβάσετε ή να συμβουλευτείτε κάποιον δικηγόρο σε περίπτωση που δεν καταλάβατε κάποιον συγκεκριμένο όρο ή «ψιλό γράμμα».

Μπείτε στη συζήτηση

σχόλια

v