Εθελοντισμός: Ταξίδια για τη δημιουργία ενός καλύτερου κόσμου

της Ηρώς Κουνάδη

Πώς θα σας φαινόταν η ιδέα να ζήσετε για 2-3 εβδομάδες στα βουνά του Περού, στις παραλίες της Ταϊλάνδης, σε κάποιο ελληνικό νησί, στην εξοχή της Βοημίας ή σε κάποια ευρωπαϊκή πρωτεύουσα, μακριά από τις ορδές των τουριστών που σας χαλούσαν το τοπίο στα προηγούμενα ταξίδια σας; Και αν συνδυάζαμε αυτή την εμπειρία με προσφορά βοήθειας σε κοινωνίες και ανθρώπους που την έχουν ανάγκη, νέες γνωριμίες και μηδαμινά έξοδα διαμονής και διατροφής; Ακούγεται σαν ψέμα; Κι όμως, δεν είναι.

Από την πληροφόρηση των επισκεπτών στα Κέντρα Ενημέρωσης της Mom στην Αλόννησο, τη Σκόπελο και την Κίμωλο και τις δράσεις ευαισθητοποίησης του κοινού και περιβαλλοντικής εκπαίδευσης μαθητών του Αρκτούρου, μέχρι τη διδασκαλία Γαλλικών σε παιδιά στο Μαρόκο, την αναστήλωση ιστορικών κτιρίων σε χωριά της Τσεχίας και την περιβαλλοντική εργασία – διαφύλαξη του φυσικού πλούτου σε σπάνιας ομορφιάς Εθνικά Πάρκα της Κόστα Ρίκα, οι επιλογές προγραμμάτων εθελοντικής δράσης είναι πολλές, καλύπτουν διαφορετικούς τομείς και –το κυριότερο– λαμβάνουν χώρα σε αμέτρητα διαφορετικά μέρη του κόσμου.

Αν, λοιπόν, φέτος σκέφτεστε να απαρνηθείτε το πολύωρο άραγμα στην ξαπλώστρα κάποιας κοσμικής παραλίας για να κάνετε κάτι περισσότερο δημιουργικό, ρίξτε μια ματιά στα προγράμματα εθελοντικής εργασίας στα οποία μπορείτε να συμμετέχετε –κέφι και όρεξη να έχετε, και όλα τα άλλα, χρημάτων συμπεριλαμβανομένων, είναι περιττά.

Τα εγχώρια…
MOm
Το Πρόγραμμα Ενημέρωσης παραθερίζει από τον Ιούνιο έως και τον Σεπτέμβρη στα Κέντρα Ενημέρωσης της MOm, στην Αλόννησο, την Σκόπελο και την Κίμωλο. Η εθελοντική εργασία διαρκεί δύο βδομάδες, 7 ώρες την ημέρα, και βασικός στόχος είναι η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση των επισκεπτών των Κέντρων. Οι εθελοντές αναλαμβάνουν το κρίσιμο έργο της ενημέρωσης του κοινού για το θαλάσσιο περιβάλλον και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του σπανιότερου είδους φώκιας στον κόσμο. Οι εθελοντές επωμίζονται τα έξοδα μεταφοράς τους από και προς το νησί της προτίμησής τους, ενώ η MOm τους παρέχει τη διαμονή σε πλήρως εξοπλισμένα σπίτια και σε camping, ανάλογα με το νησί της επιλογής τους.

Αρκτούρος
Δράσεις ευαισθητοποίησης του κοινού σε όλη την Ελλάδα, περιβαλλοντική εκπαίδευση σε μαθητές ή ομάδες παιδιών, ραδιοπαρακολούθηση αρκούδας ή λύκου, προστασία φυσικού περιβάλλοντος –π.χ. πυροφύλαξη δασών κατά τους θερινούς μήνες–, συμμετοχή στη λειτουργία του Περιβαλλοντικού Κέντρου του Αρκτούρου στο νομό Φλώρινας είναι τα εθελοντικά προγράμματα της οργάνωσης για την προστασία της άγριας ζωής και του φυσικού περιβάλλοντος. Ως εθελοντής του Αρκτούρου δεν έχετε καμία οικονομική επιβάρυνση, ενώ η διαμονή σας στις περιοχές δράσεις είναι εντελώς δωρεάν. Τα προγράμματα εθελοντικής εργασίας υλοποιούνται εποχιακά (εργασίες πεδίου) ή σε όλη τη διάρκεια του χρόνου (δράσεις ευαισθητοποίησης κοινού).

WWF
Στη Δαδιά, την Πίνδο, την Κερκίνη, και τη Ζάκυνθο, το WWF διοργανώνει κάθε χρόνο από το 1995 καλοκαιρινά προγράμματα εθελοντικής εργασίας, με στόχο την ευαισθητοποίηση και ενεργοποίηση των νέων για τα θέματα του περιβάλλοντος, την προώθηση της ιδέας του εθελοντισμού, την ενίσχυση της τοπικής οικονομίας, την εμπλοκή της τοπικής κοινωνίας στα προγράμματα πεδίου του WWF Ελλάς και, βέβαια, την παραγωγή έργου. Καθαρισμός παραλιών ή ειδικών περιοχών, διάνοιξη και συντήρηση οικοτουριστικών μονοπατιών, κατασκευή περιφράξεων, κατασκευή τεχνητών φωλιών, ανάδειξη πολιτιστικών στοιχείων, ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού είναι μερικές από τις δράσεις, που ποικίλλουν ανάλογα με την περιοχή και τις ανάγκες της.

Τα προγράμματα υλοποιούνται την περίοδο Ιουλίου-Αυγούστου. Μοναδική προϋπόθεση για να συμμετέχετε είναι να είστε από 18 ως 35 ετών και να έχετε κέφι και όρεξη για δουλειά. Κάθε εθελοντική ομάδα αποτελείται από 15 άτομα (13 εθελοντές και 2 ομαδάρχες). Η ομάδα διαμένει σε προεπιλεγμένους χώρους και φροντίζει για τη διατροφή και την καθαριότητα του χώρου. Η διάρκεια παραμονής είναι 15 μέρες.

* Προγράμματα εθελοντικής εργασίας για νέους 18-25 ετών διοργανώνει και η Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς –οι αιτήσεις, όμως, υποβάλλονται κάθε Μάιο, οπότε οι ενδιαφερόμενοι… κρατάμε όρεξη για του χρόνου.

…Και τα διεθνή
Έλιξ
Η οργάνωση που μέχρι πρότινος ήταν γνωστή με το όνομα Π.Ε.Ε.Π., σε συνεργασία με ένα μεγάλο αριθμό Δήμων, τοπικών πολιτιστικών και περιβαλλοντικών φορέων, με το Υπουργείο Περιβάλλοντος Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, το Υπουργείο Πολιτισμού και τη Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, διοργανώνει από το 1987 προγράμματα εθελοντικής εργασίας και ανταλλαγής νέων στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Τα προγράμματα στα οποία μπορείτε να συμμετάσχετε χωρίζονται σε τρεις μεγάλες κατηγορίες: προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς και κοινωνική προσφορά. Έτσι, έχετε τη δυνατότητα να επιλέξετε ανάμεσα σε δεντροφυτεύσεις και καθαρισμό βλάστησης, ανακαίνιση παραδοσιακών κτισμάτων και συντήρηση αρχείων και εκθεμάτων ή απασχόληση παιδιών σε ιδρύματα και ψυχολογική υποστήριξη μειονοτικών ομάδων –ανάλογα με τη δραστηριότητα που σας ταιριάζει περισσότερο.

Μερικά μάλιστα από τα προγράμματα συνδυάζουν δύο ή και περισσότερους τομείς δραστηριοτήτων. Τα περισσότερα από αυτά διοργανώνονται κατά την καλοκαιρινή περίοδο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και χειμερινά προγράμματα. Τώρα αν εσείς ονειρεύεστε τα υψίπεδα του Μεξικού, αλλά όλες οι περιγραφές προγραμμάτων μιλάνε για ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις, ρίξτε ξανά μια ματιά τον επόμενο μήνα –τα προγράμματα, και μαζί τους οι χώρες προορισμού, ανανεώνονται διαρκώς.

Το κόστος συμμετοχής σε ένα πρόγραμμα είναι 120 ευρώ, ενώ αν επιθυμείτε να συμμετάσχετε σε περισσότερα του ενός, το κόστος για κάθε επιπλέον πρόγραμμα «πέφτει» στα 80 ευρώ. Περά από αυτό το ποσό και τα έξοδα ταξιδιού –κατά πάσα πιθανότητα αεροπορικά εισιτήρια– δεν είστε υποχρεωμένοι να πληρώσετε τίποτα άλλο. Η διαμονή και η διατροφή καλύπτεται από τον φορέα φιλοξενίας ή την οργάνωση του εξωτερικού που φιλοξενεί το πρόγραμμα και ποικίλλει ανάλογα με αυτό. Μπορεί να φιλοξενηθείτε σε σχολεία, φοιτητικές εστίες, γυμναστήρια ή σκηνές, ενώ, όσον αφορά τη διατροφή, η ετοιμασία των γευμάτων γίνεται ως επί το πλείστον από τους ίδιους τους συμμετέχοντες –βρήκαμε όμως και προγράμματα που παρέχουν 2-3 γεύματα τη μέρα στα εστιατόρια των φοιτητικών εστιών και σε καντίνες.