Μίκης Θεοδωράκης: Τραγούδια και ημέρες στο Badminton
Ο Κώστας Μακεδόνας και η Γιώτα Νέγκα μιλούν για τον Μίκη και το έργο του, που ανεβαίνει ως μουσικοθεατρική παράσταση από σήμερα στο Badminton.
της Δώρας Αμαραντίδου
Η ζωή και το έργο του Μίκη Θεοδωράκη μεταφέρεται στη σκηνή ως μουσική και θεατρική παράσταση, με τίτλο «Ποιος τη ζωή μου…», και κάνει πρεμιέρα στις 10 Μαΐου, στο θέατρο Badminton. Η Ελλάδα ταξιδεύει από το 1922, από τη γενέτειρα του Μίκη, τη Χίο, μέχρι τις μέρες μας μέσα από τη ζωή, τις μουσικές και τα τραγούδια του. Μικρασιατική καταστροφή, δικτατορία του Μεταξά, Κατοχή, Δεκεμβριανά, Εμφύλιος, Εξορίες, δικτατορία, μεταπολίτευση. Η συνάντηση του Μίκη Θεοδωράκη με τον Χατζιδάκι, τον Ελύτη, τον Ρίτσο, τον Σεφέρη, τον Αναγνωστάκη, τον Γκάτσο, τον Λειβαδίτη, τον Κατσαρό, τον Σαββίδη, τον Χιώτη, τον Κατράκη... Τα έργα του Λιποτάκτες, Επιτάφιος, Άξιον Εστί, Ρωμιοσύνη, Canto General... Ο Κώστας Μακεδόνας και η Γιώτα Νέγκα ξεδιπλώνουν στο in2life κάποιες πτυχές της προσωπικότητας του Μίκη Θεοδωράκη, έτσι όπως τον έζησαν από κοντά στις πρόβες του αφιερώματος.
Το πιο σημαντικό σε αυτό το αφιέρωμα «είναι ότι γίνεται στον μεγαλύτερο εν ζωή μύθο στη χώρα μας. Είναι σπάνιο να γίνονται αφιερώματα σε κορυφαίες εν ζωή προσωπικότητες, με την συμμετοχή και των ίδιων στη δημιουργία του έργου» αναφέρει ο Κώστας Μακεδόνας. «Ο Μίκης ήρθε πολλές φορές στις πρόβες. Μόνο και μόνο η παρουσία του, περισσότερο παρακολουθώντας παρά διευθύνοντας, βοηθάει τους συντελεστές για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Έχει τόση ενέργεια!».
Ο Μίκης μαέστρος στη ζωή και στην τέχνη: «Όσες φορές βρέθηκα στη σκηνή και με διεύθυνε ο Μίκης, κατάλαβα», αναφέρει ο Κώστας Μακεδόνας, «γιατί οι πρώτοι ερμηνευτές των έργων του ήταν τόσο σημαντικοί τραγουδιστές. Είναι μοναδικός ο τρόπος που μπορεί να διευθύνει. Είναι ξεκάθαρες οι κατευθυντήριες γραμμές που δίνει, και από χαρακτήρα είναι ιδιαίτερα υποστηριχτικός προς τους καλλιτέχνες. Όπου νομίζει ότι πρέπει να κάνει παρατήρηση, την κάνει και όπου νομίζει ότι πρέπει να γίνει διόρθωση σε σχέση με το κείμενο, επίσης την κάνει. Έχει συγκλονιστική μνήμη. Όλες οι σκηνές που διαδραματίζονται στο θέατρο προσπαθεί να γίνουν όσο πιο ρεαλιστικές γίνεται, έτσι ώστε να μην υπάρχει κάτι που να είναι ξέπνοο σε σχέση με ό,τι έζησε ο ίδιος».
Σημεία της συμπεριφοράς του Μίκη που εντυπωσιάζουν, σύμφωνα με τη Γιώτα Νέγκα: «Το χιούμορ, η μνήμη και η σπιρτάδα του. Όταν ξεκινήσαμε την πρόβα και εκείνος παρακολουθούσε, παρατηρούσα τη σπιρτάδα του, ίδια με 25χρονου. Ήταν σαν να ξαναπερπατούσε τη ζωή του απ’ την αρχή, με την ίδια δύναμη. Θυμάται και την παραμικρή λεπτομέρεια των γεγονότων που σφράγισαν τη ζωή της νεότερης Ελλάδας και μας βοηθούσε πολύ, λέγοντάς μας το πώς αισθανόταν, όταν για παράδειγμα καθόταν απέναντι στον Ελύτη. Λαϊκά, πολιτικά, λυρικά, είναι πάρα πολλά τα τραγούδια του Μίκη που με συγκινούν. Ο Θεοδωράκης είναι ατελείωτος, με πάρα πολλές πλευρές, με τεράστια γκάμα έκφρασης και ελληνικότητα».
Το σημείο αιχμής της παράστασης, κατά τον Κώστα Μακεδόνα: «Βλέπουμε την ιστορία της νεότερης Ελλάδας μέσα από τα δικά του μάτια και ουσιαστικά παίρνουμε μια απάντηση για το πώς γράφτηκε αυτό το έργο. Ο Μίκης έκανε τέχνη τη ζωή του. Ασχολήθηκε με κορυφαίους ποιητές, χωρίς να φοβηθεί να μελοποιήσει ποιήματά τους. Σε συνδυασμό με την απαράμιλλη μουσική του, έφτιαξε έργα μνημεία για τον ελληνικό πολιτισμό».
Το ξεχωριστό για την Γιώτα Νέγκα τραγούδι του Μίκη: «Το 'Στα περβόλια' είναι ένα τραγούδι που σφράγισε την εφηβεία μου. Είναι πολύ συγκινητικό κάθε φορά που βάζω στο στόμα μου αυτά τα λόγια και αυτή τη μελωδία».
Το ξεχωριστό για τον Κώστα Μακεδόνα τραγούδι του Μίκη: «Το 'Βρέχει στη φτωχογειτονιά'. Αυτό είναι το πρώτο τραγούδι που θυμάμαι να έχω ακούσει στη ζωή μου, πριν ακόμα πάω σχολείο. Με είχε γοητεύσει τόσο πολύ, κι ας μην ήξερα τότε τι έλεγε...»
«Ποιος τη ζωή μου…» Η ερμηνεία που δίνουν ο Κώστας Μακεδόνας και η Γιώτα Νέγκα σε αυτό το στίχο και τίτλο της παράστασης είναι ότι «Η ιστορία επαναλαμβάνεται. Ίσως αλλάζουν τα πρόσωπα και οι συντελεστές, όχι η νοοτροπία». Στο σημείο αυτό ο Κώστας Μακεδόνας σημειώνει: «Παρότι αυτός ο στίχος μοιάζει να παραπέμπει σε κάτι μοιρολατρικό, νομίζω ότι περισσότερο εμείς κατευθύνουμε τη ζωή μας, αναλόγως με τον τρόπο που εμείς αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο και αναλόγως με τον τρόπο που εμείς αντιδρούμε. Αν ξέρεις τι θες στη ζωή σου, όποιες κι αν είναι οι συνθήκες, δεν τον χάνεις το στόχο σου. Νομίζω, λοιπόν, ότι μόνοι μας κυβερνάμε τη ζωή μας και ότι εμείς οι ίδιοι οδηγούμε τις καταστάσεις προς συγκεκριμένες κατευθύνσεις. Άρα πάντα είναι στο χέρι μας να αλλάξουμε την ιστορία μας στο μέτρο του δυνατού».
Η Γιώτα Νέγκα από τη μεριά της υποστηρίζει: «Δεν θεωρώ ότι η ανθρωπότητα έχει εξελιχθεί. Η ιστορία κάνει ακριβώς τους ίδιους κύκλους, μόνο που κάθε φορά αλλάζουν τα μέσα. Δηλαδή αν ήταν κάποτε ο τελάλης, τώρα είναι η τηλεόραση ή αν κάποτε ήταν το δόρυ, τώρα είναι το στελθ ή ο πύραυλος. Παρατηρούμε διαρκώς μέσα στους αιώνες αγριότητα αλλά και φωτεινές στιγμές».
Μνεία για την παράσταση στην Μακρόνησο τον Ιούνιο κάνει η Γιώτα Νέγκα: «Από τώρα τη σκέφτομαι και συγκλονίζομαι και περιμένω να ζήσω αυτή την εμπειρία. Έστω κι αν με καταρρακώσει, θέλω πάρα πολύ να τη ζήσω. Θα είναι πολύ σπουδαίο να είμαστε όλοι εκεί, γιατί εκεί θα βοηθήσουμε τον εαυτό μας να θυμηθεί. Να μην ξεχνάμε, γιατί αν ξεχνάμε, πάντα θα ζούμε τις ίδιες φρικτές καταστάσεις. Να θυμηθούμε τη δύναμή μας, τους αγώνες μας, τις αξίες μας και αυτό θα μας ξαναφέρει το χαμόγελο στα χείλη, όσο δύσκολα κι αν είναι τα πράγματα. Θα μας ξανακάνει ανθρώπους».
Η ταυτότητα της παράστασης
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Σενάριο-Σκηνοθεσία: Θέμης Μουμουλίδης
Παίζουν οι ηθοποιοί: Γρηγόρης Βαλτινός, Φιλαρέτη Κομνηνού, Άρης Λεμπεσόπουλος, Ελισάβετ Μουτάφη κ.α.
Τραγουδούν: Κώστας Μακεδόνας, Γιώτα Νέγκα, Κώστας Θωμαΐδης, Άννα Λινάρδου
Σκηνικό: Γιώργος Πάτσας
Κοστούμια: Παναγιώτα Κόκκορου
Χορογραφίες: Αποστολία Παπαδαμάκη
Ενορχηστρώσεις: Γιάννης Παπαζαχαριάκης
Παραγωγή: Μιχάλης Αδάμ
Info:
Πρεμιέρα: 10 Μαΐου, ώρα 20.45, στη σκηνή του θεάτρου Badminton
Παραστάσεις: Τετ., Κυρ.: 20:00 / Τρ., Πέμ., Παρ., Σάβ.: 20:45
Εισιτήρια: 10/ 18/ 24/ 30/ 38 ευρώ – φοιτητικό, ανέργων: 7 ευρώ
Προπώληση: viva.gr / 13855 / abcd.gr / 210 8840600 /καταστήματα Public, Forthnet
Tο καλοκαίρι η παράσταση θα μεταφερθεί στις πόλεις που έζησε ο Μίκης Θεοδωράκης: Χίος, Μυτιλήνη, Γιάννενα, Πρέβεζα, Σύρος, Αργοστόλι, Πύργος, Τρίπολη, Χανιά.
Η ζωή και το έργο του Μίκη Θεοδωράκη μεταφέρεται στη σκηνή ως μουσική και θεατρική παράσταση, με τίτλο «Ποιος τη ζωή μου…», και κάνει πρεμιέρα στις 10 Μαΐου, στο θέατρο Badminton. Η Ελλάδα ταξιδεύει από το 1922, από τη γενέτειρα του Μίκη, τη Χίο, μέχρι τις μέρες μας μέσα από τη ζωή, τις μουσικές και τα τραγούδια του. Μικρασιατική καταστροφή, δικτατορία του Μεταξά, Κατοχή, Δεκεμβριανά, Εμφύλιος, Εξορίες, δικτατορία, μεταπολίτευση. Η συνάντηση του Μίκη Θεοδωράκη με τον Χατζιδάκι, τον Ελύτη, τον Ρίτσο, τον Σεφέρη, τον Αναγνωστάκη, τον Γκάτσο, τον Λειβαδίτη, τον Κατσαρό, τον Σαββίδη, τον Χιώτη, τον Κατράκη... Τα έργα του Λιποτάκτες, Επιτάφιος, Άξιον Εστί, Ρωμιοσύνη, Canto General... Ο Κώστας Μακεδόνας και η Γιώτα Νέγκα ξεδιπλώνουν στο in2life κάποιες πτυχές της προσωπικότητας του Μίκη Θεοδωράκη, έτσι όπως τον έζησαν από κοντά στις πρόβες του αφιερώματος.
Το πιο σημαντικό σε αυτό το αφιέρωμα «είναι ότι γίνεται στον μεγαλύτερο εν ζωή μύθο στη χώρα μας. Είναι σπάνιο να γίνονται αφιερώματα σε κορυφαίες εν ζωή προσωπικότητες, με την συμμετοχή και των ίδιων στη δημιουργία του έργου» αναφέρει ο Κώστας Μακεδόνας. «Ο Μίκης ήρθε πολλές φορές στις πρόβες. Μόνο και μόνο η παρουσία του, περισσότερο παρακολουθώντας παρά διευθύνοντας, βοηθάει τους συντελεστές για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Έχει τόση ενέργεια!».
Ο Μίκης μαέστρος στη ζωή και στην τέχνη: «Όσες φορές βρέθηκα στη σκηνή και με διεύθυνε ο Μίκης, κατάλαβα», αναφέρει ο Κώστας Μακεδόνας, «γιατί οι πρώτοι ερμηνευτές των έργων του ήταν τόσο σημαντικοί τραγουδιστές. Είναι μοναδικός ο τρόπος που μπορεί να διευθύνει. Είναι ξεκάθαρες οι κατευθυντήριες γραμμές που δίνει, και από χαρακτήρα είναι ιδιαίτερα υποστηριχτικός προς τους καλλιτέχνες. Όπου νομίζει ότι πρέπει να κάνει παρατήρηση, την κάνει και όπου νομίζει ότι πρέπει να γίνει διόρθωση σε σχέση με το κείμενο, επίσης την κάνει. Έχει συγκλονιστική μνήμη. Όλες οι σκηνές που διαδραματίζονται στο θέατρο προσπαθεί να γίνουν όσο πιο ρεαλιστικές γίνεται, έτσι ώστε να μην υπάρχει κάτι που να είναι ξέπνοο σε σχέση με ό,τι έζησε ο ίδιος».
Σημεία της συμπεριφοράς του Μίκη που εντυπωσιάζουν, σύμφωνα με τη Γιώτα Νέγκα: «Το χιούμορ, η μνήμη και η σπιρτάδα του. Όταν ξεκινήσαμε την πρόβα και εκείνος παρακολουθούσε, παρατηρούσα τη σπιρτάδα του, ίδια με 25χρονου. Ήταν σαν να ξαναπερπατούσε τη ζωή του απ’ την αρχή, με την ίδια δύναμη. Θυμάται και την παραμικρή λεπτομέρεια των γεγονότων που σφράγισαν τη ζωή της νεότερης Ελλάδας και μας βοηθούσε πολύ, λέγοντάς μας το πώς αισθανόταν, όταν για παράδειγμα καθόταν απέναντι στον Ελύτη. Λαϊκά, πολιτικά, λυρικά, είναι πάρα πολλά τα τραγούδια του Μίκη που με συγκινούν. Ο Θεοδωράκης είναι ατελείωτος, με πάρα πολλές πλευρές, με τεράστια γκάμα έκφρασης και ελληνικότητα».
Το σημείο αιχμής της παράστασης, κατά τον Κώστα Μακεδόνα: «Βλέπουμε την ιστορία της νεότερης Ελλάδας μέσα από τα δικά του μάτια και ουσιαστικά παίρνουμε μια απάντηση για το πώς γράφτηκε αυτό το έργο. Ο Μίκης έκανε τέχνη τη ζωή του. Ασχολήθηκε με κορυφαίους ποιητές, χωρίς να φοβηθεί να μελοποιήσει ποιήματά τους. Σε συνδυασμό με την απαράμιλλη μουσική του, έφτιαξε έργα μνημεία για τον ελληνικό πολιτισμό».
Το ξεχωριστό για την Γιώτα Νέγκα τραγούδι του Μίκη: «Το 'Στα περβόλια' είναι ένα τραγούδι που σφράγισε την εφηβεία μου. Είναι πολύ συγκινητικό κάθε φορά που βάζω στο στόμα μου αυτά τα λόγια και αυτή τη μελωδία».
Το ξεχωριστό για τον Κώστα Μακεδόνα τραγούδι του Μίκη: «Το 'Βρέχει στη φτωχογειτονιά'. Αυτό είναι το πρώτο τραγούδι που θυμάμαι να έχω ακούσει στη ζωή μου, πριν ακόμα πάω σχολείο. Με είχε γοητεύσει τόσο πολύ, κι ας μην ήξερα τότε τι έλεγε...»
«Ποιος τη ζωή μου…» Η ερμηνεία που δίνουν ο Κώστας Μακεδόνας και η Γιώτα Νέγκα σε αυτό το στίχο και τίτλο της παράστασης είναι ότι «Η ιστορία επαναλαμβάνεται. Ίσως αλλάζουν τα πρόσωπα και οι συντελεστές, όχι η νοοτροπία». Στο σημείο αυτό ο Κώστας Μακεδόνας σημειώνει: «Παρότι αυτός ο στίχος μοιάζει να παραπέμπει σε κάτι μοιρολατρικό, νομίζω ότι περισσότερο εμείς κατευθύνουμε τη ζωή μας, αναλόγως με τον τρόπο που εμείς αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο και αναλόγως με τον τρόπο που εμείς αντιδρούμε. Αν ξέρεις τι θες στη ζωή σου, όποιες κι αν είναι οι συνθήκες, δεν τον χάνεις το στόχο σου. Νομίζω, λοιπόν, ότι μόνοι μας κυβερνάμε τη ζωή μας και ότι εμείς οι ίδιοι οδηγούμε τις καταστάσεις προς συγκεκριμένες κατευθύνσεις. Άρα πάντα είναι στο χέρι μας να αλλάξουμε την ιστορία μας στο μέτρο του δυνατού».
Η Γιώτα Νέγκα από τη μεριά της υποστηρίζει: «Δεν θεωρώ ότι η ανθρωπότητα έχει εξελιχθεί. Η ιστορία κάνει ακριβώς τους ίδιους κύκλους, μόνο που κάθε φορά αλλάζουν τα μέσα. Δηλαδή αν ήταν κάποτε ο τελάλης, τώρα είναι η τηλεόραση ή αν κάποτε ήταν το δόρυ, τώρα είναι το στελθ ή ο πύραυλος. Παρατηρούμε διαρκώς μέσα στους αιώνες αγριότητα αλλά και φωτεινές στιγμές».
Μνεία για την παράσταση στην Μακρόνησο τον Ιούνιο κάνει η Γιώτα Νέγκα: «Από τώρα τη σκέφτομαι και συγκλονίζομαι και περιμένω να ζήσω αυτή την εμπειρία. Έστω κι αν με καταρρακώσει, θέλω πάρα πολύ να τη ζήσω. Θα είναι πολύ σπουδαίο να είμαστε όλοι εκεί, γιατί εκεί θα βοηθήσουμε τον εαυτό μας να θυμηθεί. Να μην ξεχνάμε, γιατί αν ξεχνάμε, πάντα θα ζούμε τις ίδιες φρικτές καταστάσεις. Να θυμηθούμε τη δύναμή μας, τους αγώνες μας, τις αξίες μας και αυτό θα μας ξαναφέρει το χαμόγελο στα χείλη, όσο δύσκολα κι αν είναι τα πράγματα. Θα μας ξανακάνει ανθρώπους».
Η ταυτότητα της παράστασης
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Σενάριο-Σκηνοθεσία: Θέμης Μουμουλίδης
Παίζουν οι ηθοποιοί: Γρηγόρης Βαλτινός, Φιλαρέτη Κομνηνού, Άρης Λεμπεσόπουλος, Ελισάβετ Μουτάφη κ.α.
Τραγουδούν: Κώστας Μακεδόνας, Γιώτα Νέγκα, Κώστας Θωμαΐδης, Άννα Λινάρδου
Σκηνικό: Γιώργος Πάτσας
Κοστούμια: Παναγιώτα Κόκκορου
Χορογραφίες: Αποστολία Παπαδαμάκη
Ενορχηστρώσεις: Γιάννης Παπαζαχαριάκης
Παραγωγή: Μιχάλης Αδάμ
Info:
Πρεμιέρα: 10 Μαΐου, ώρα 20.45, στη σκηνή του θεάτρου Badminton
Παραστάσεις: Τετ., Κυρ.: 20:00 / Τρ., Πέμ., Παρ., Σάβ.: 20:45
Εισιτήρια: 10/ 18/ 24/ 30/ 38 ευρώ – φοιτητικό, ανέργων: 7 ευρώ
Προπώληση: viva.gr / 13855 / abcd.gr / 210 8840600 /καταστήματα Public, Forthnet
Tο καλοκαίρι η παράσταση θα μεταφερθεί στις πόλεις που έζησε ο Μίκης Θεοδωράκης: Χίος, Μυτιλήνη, Γιάννενα, Πρέβεζα, Σύρος, Αργοστόλι, Πύργος, Τρίπολη, Χανιά.
