Άλλο ένα απολαυστικό, φιλοσοφημένο κινηματογραφικό δίωρο μας στέλνει αυτή την εβδομάδα στις σκοτεινές αίθουσες ο Τζιμ Τζάρμους.
Παλαιότερο των 360 ημερών
του Λουκά Τσουκνίδα
Ο πολυαγαπημένος Τζιμ Τζάρμους επιστρέφει στις σκοτεινές αίθουσες με το “Paterson”, μία χαμηλών τόνων σκιαγράφηση ενός χαρακτήρα που γράφει ποίηση ενώ ζει μία ήρεμη, επαναλαμβανόμενη καθημερινότητα σ' ένα μέρος που λέγεται Πάτερσον, όπως ακριβώς κι εκείνος. Με το ύφος που αγαπήσαμε και την ποιητική, μα εξόχως κατανοητή του κινηματογραφική πένα, ο Τζάρμους μας επανασυνδέει υποσυνείδητα με τις καλύτερες στιγμές της φιλμογραφίας του και μας δίνει ένα ακόμη απολαυστικό, φιλοσοφημένο κινηματογραφικό δίωρο.
Η υπόθεση
Στο Πάτερσον του Νιου Τζέρσεϋ, πατρίδα του πυγμάχου Ρούμπιν “Χάρικεϊν” Κάρτερ και του ποιητή Γουίλιαμ Κάρλος Γουίλιαμς, ζει ο Πάτερσον, ένας οδηγός αστικού λεωφορείου που, σε κάθε μικρό διάλειμμα απ' το τιμόνι, δε χάνει την ευκαιρία ν' ανοίξει το σημειωματάριό του και να σκαρώσει ένα ποίημα. Το μοναδικό πράγμα που σπάει την αγαπημένη του ρουτίνα είναι οι δημιουργικές εμπνεύσεις της συμβίας του, η οποία ενθουσιάζεται με κάτι καινούργιο κάθε μέρα...
Η κριτική
Με το γνώριμο ράθυμο ύφος του, ο σκηνοθέτης που έγινε συνώνυμος του ανεξάρτητου αμερικάνικου σινεμά, επιλέγει να στρέψει το βλέμμα μας σε μία παλιομοδίτικη, μα πάντα επίκαιρη όψη της ζωής μας, μέσα από μία αφήγηση απλή και μεθοδική και έναν χαρακτήρα από εκείνους που ξέρει τόσο καλά να πλάθει και να μας κάνει ν' αγαπάμε. Ο Τζιμ Τζάρμους είναι και πάλι λιτός, κατανοητός και διεισδυτικός, συγκεκριμένος μαζί και ποιητικός, έτσι όπως τον γνωρίσαμε κάποτε και επηρέασε, τελικά, τον τρόπο που βλέπουμε σινεμά.
Το Πάτερσον του Νιου Τζέρσεϋ, μία μικρή γωνιά της ανατολικής ακτής των ΗΠΑ, λίγο πιο πέρα απ' την πολύβουη Νέα Υόρκη, γίνεται μέσα απ' τα μάτια του σκηνοθέτη το ίδιο σημαντικό για τον δυτικό πολιτισμό, ένα μέρος εσωστρεφές σαν το πιο μικρό χωριό, αλλά κι εξωστρεφές σαν τους πλέον φημισμένους κατοίκους του. Εμείς, βέβαια, παρακολουθούμε μία εβδομάδα απ' τη ζωή ενός άσημου οδηγού λεωφορείου, γέννημα θρέμμα Πατερσονίτη, ο οποίος τυχαίνει να φέρει το όνομα της γενέτειράς του και να γράφει ποιήματα, όπως ο αείμνηστος συμπατριώτης του Γουίλιαμ Κάρλος Γουίλιαμς. Είναι ένας άνθρωπος που φαίνεται να αγαπά τη ρουτίνα του, όσο και την “ασφαλή” φυγή από αυτήν που του χαρίζουν το μολύβι και το σημειωματάριό του.
Κάθε μέρα, ο Πάτερσον παίρνει το κουτάκι με το κολατσιό του, περπατά ως το ντεπό και πριν βάλει μπρος τη μηχανή για να ξεκινήσει τους γύρους του, αρχίζει να γράφει ένα ποίημα. Το βράδυ, αφού επιστρέψει στο σπίτι και δειπνήσει με την καλή του, βγάζει το σκύλο της βόλτα και πίνει ένα ποτό στο τοπικό μπαρ, όπου συναντά πάνω-κάτω τους ίδιους ανθρώπους τους οποίους απασχολούν τα ίδια πάνω-κάτω πράγματα. Ο Τζάρμους δεν αποφεύγει την επανάληψη, φροντίζει όμως να τη διανθίζει με μικρές συναντήσεις ή περιστατικά που σπάνε τη “σιωπή” της ρουτίνας του Πάτερσον χωρίς, όμως, να κλονίζουν την ισορροπία του.
Μέρος αυτής της ρουτίνας βέβαια, το αλατοπίπερό της ίσως, είναι και οι δημιουργικές “περιπέτειες” της αγαπημένης του, που ζωγραφίζει εμμονικά ασπρόμαυρα σχέδια στα πάντα, από τις κουρτίνες και τα φορέματά της, μέχρι τα καπ-κέικς που ετοιμάζει για να πουλήσει στην τοπική αγορά. Οπλισμένη με μία “θετική” ενέργεια και μία αισιοδοξία εντελώς διαφορετικές απ' του καλού της, η νεαρή ονειρεύεται κάθε μέρα κάτι καινούργιο, αποζητά την αποδοχή και την υποστήριξη του Πάτερσον, ενώ παροτρύνει κι εκείνον να γίνει εξωστρεφής, να μοιραστεί την ποίησή του με τον κόσμο, να εκτεθεί, που λένε.
Αν και στην αρχή δεν είναι εμφανές που το πάει ο δημιουργός με τους δυο τους, σύντομα γίνεται αντιληπτό ότι ο Πάτερσον αγαπά τις ιδιαιτερότητες της κοπέλας του και δεν έχει πρόβλημα να θυσιάζει την ηρεμία, το χρόνο ή τα χρήματά του, αν πρόκειται να τη δει να χαμογελά. Είναι προφανώς ένας τρόπος να βλέπει κανείς τον κόσμο και να διατηρεί το ηθικό του ψηλά, όμως ο δικός του τρόπος, η προσκόλλησή του στη ρουτίνα του και στην μικρή κλίμακα του κάθε τι, είναι εκείνος που καλούμαστε να αξιολογήσουμε και να νιώσουμε ως οικείο. Και πάνω που μοιάζει λίγο ανέφικτος και ωραιοποιημένος, ο Τζάρμους μας χτυπά με μία πληροφορία που τον κάνει απόλυτα πραγματιστικό, να μοιάζει σχεδόν μονόδρομος. Για να είσαι τόσο αναμφισβήτητα ικανοποιημένος μέσα σε μία τέτοια ζωή πρέπει να έχεις το κατάλληλο μέτρο σύγκρισης...
Μια σειρά από στοιχεία που έχουν κάνει τον Τζάρμους τόσο αγαπητό και τη δουλειά του τόσο διακριτή, μαζί με τη σεμνότητα του σεναρίου του, την επίκαιρη απεικόνιση παραδοσιακών του χαρακτήρων και τις εξαιρετικές ερμηνείες, είναι που κάνουν την τελευταία ταινία του να μοιάζει ως μία απ' τις καλύτερές του. Ο Άνταμ Ντράιβερ είναι υπέροχος στον πρωταγωνιστικό ρόλο, του πάει άλλωστε γάντι, ενώ και η ιρανή συμπρωταγωνίστριά του με το ευρύ ρεπερτόριο, η Γκολσιφτέ Φαραχανί, στέκεται εξαιρετικά δίπλα του, στον συμπληρωματικό ρόλο της χαρωπής Λόρα.
Το “Paterson” είναι μία απολαυστική ταινία για κάθε σινεφίλ κοινό, για οπαδούς του Τζάρμους και μη.
Βγαίνουν ακόμη: Το φαντασμαγορικό μα υπερφίαλο “Silence” του Μάρτιν Σκορτσέζε, το ενδιαφέρον, στιλάτο μα “άσφαιρο”, τελικά, “Nocturnal Animals” του Τομ Φορντ και το πομπώδες, εντελώς αδιάφορο “Assassin's Creed” του, ελπιδοφόρου παρ' ολ' αυτά, Τζάστιν Κούρζελ.
Όλες οι Ταινίες
100 χρόνια από τον Οδυσσέα
Ντοκιμαντέρ
3 Queer μικρού μήκους
Μικρού μήκους
Aespa World Tour in Cinemas
Μουσική
Animal
Δράμα
Back to Black
Δράμα
Demon Slayer: Kimetsu No Yaiba - To the Hashira Training (με υπότιτλους)
Δράσης
Dune: Μέρος δεύτερο
Δράσης
Ennio - The maestro
Ντοκιμαντέρ
Ghostbusters: Η αυτοκρατορία του πάγου
Περιπέτεια
Horrorant Film Festival - Νύχτες τρόμου 2024
Τρόμου
Joe Strummer: The Future Is Unwritten
Ντοκιμαντέρ
Kung Fu Panda 4 (με υπότιτλους)
Δράσης
Kung Fu Panda 4 (μεταγλωττισμένη)
Δράσης
Mistaken for Strangers
Κωμωδία
Playtime
Κωμωδία
Poor Things
Κωμωδία
Shayda
Δράμα
Spy x Family Code: White (με υπότιτλους)
Δράσης
Stop making sense
Ντοκιμαντέρ
Take a Trip
Ντοκιμαντέρ
Αγνωστοι μεταξύ μας
Φαντασίας
Αδέσποτα κορμιά
Ντοκιμαντέρ
Αμπιγκέιλ
Θρίλερ
Ανατομία μιας πτώσης
Αστυνομική
Αντίλαλος
Ντοκιμαντέρ
Απαγορευμένα παιχνίδια
Κωμωδία
Από την άκρη της πόλης
Δράμα
Αποκάλυψη τώρα: Final Cut
Δράμα
Αρθουρ ο βασιλιάς
Περιπέτεια
Ασπιλη
Τρόμου
Γάτες στο μουσείο (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Γκοτζίλα x Κονγκ: Η νέα αυτοκρατορία
Δράσης
Γυάλα
Τρόμου
Δύο δάχτυλα μέλι 2
Κωμωδία
Δύο φίλοι και ένας ασβούλης (μεταγλωττισμένη)
Κωμωδία
Εγώ, καπετάνιος
Δράμα
Εμφύλιος πόλεμος
Δράσης
Ενα ταξίδι για πάπιες (μεταγλωττισμένη)
Δράσης
Ένας προφήτης, μα τι προφήτης
Κωμωδία
Ενθύμιον
Ντοκιμαντέρ
Εξέλιξη
Κωμωδία
Επαγγελματίας υπνοβάτης
Κωμωδία
Ευχή (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Ζώνη ενδιαφέροντος
Δράμα
Ζωντανό πνεύμα
Δράμα
Η αρπαγή
Δράμα
Η κιβωτός του Νώε (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Η Μία και εγώ: Η ταινία (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Η περιπέτεια
Δράμα
Η τελευταία παμπ
Δράμα
Η Χίμαιρα
Περιπέτεια
Κάμπια νύμφη πεταλούδα
Δράμα
Μάμα Γκλόρια
Δράμα
Μετέωρο και Σκιά
Δράμα
Μη μου λες ψέματα
Δράμα
Μην ανοίγεις την πόρτα
Φαντασίας
Μην περιμένετε και πολλά από το τέλος του κόσμου
Κωμωδία
Ο Δράκος
Αστυνομική
Ο καταδικασμένος
Δράμα
Ο μικρός Νικόλας: Τι περιμένουμε για να είμαστε ευτυχισμένοι; (μεταγλωττισμένη)
Κωμωδία
Ο Μύλος και ο σταυρός
Δράμα
Ο τελευταίος ήρωας
Κωμωδία
Ο Χάρι Πότερ και η Φιλοσοφική Λίθος
Δράσης
Ο χορός των φαντασμάτων (μεταγλωττισμένη)
Κωμωδία
Οι αντίπαλοι
Δράμα
Οι άποικοι
Αστυνομική
Οι Ελευσίνιοι
Ντοκιμαντέρ
Περασμένες ζωές
Δράμα
Πεσμένα φύλλα
Κωμωδία
Ράδιο Γούλφμαν
Μυστηρίου
Σούπερ Μάγκι (μεταγλωττισμένη)
Κιν. σχέδια
Σπίθα στη θάλασσα
Οικογενειακή
Στενές επαφές με τον Διάβολο
Τρόμου
Στη φωτιά
Δράμα
Στην τύχη ο Μπαλταζάρ
Δράμα
Στο γραφείο καθηγητών
Δράμα
Στο ποταμόπλοιο
Ντοκιμαντέρ
Συνάδελφοι ηρωικοί οικοδόμοι
Ντοκιμαντέρ
Τα μαθήματα της Μπλάγκα
Δράμα
Το αγόρι και ο ερωδιός
Περιπέτεια
Το κατά Ματθαίον ευαγγέλιο
Δράμα
Το μπλε καφτάνι
Δράμα
Το περασμένο καλοκαίρι
Θρίλερ
Τοτέμ
Δράμα
Υπέροχες μέρες
Δράμα
Χαίρε, Μαρία
Δράμα
Χάος
Κωμωδία
Χορεύοντας με τον Μπέκετ
Δράμα
Χρήστος, το τελευταίο παιδί
Ντοκιμαντέρ
Χωρίς οξυγόνο
Δράσης
Ψάχνοντας τον Sugar man
Ντοκιμαντέρ
100 Years of Ulysses
Ντοκιμαντέρ
2 Fingers Honey 2
Κωμωδία
3 Queer shorts
Μικρού μήκους
9th Horrorant International Film Festival
Τρόμου
Abigail
Θρίλερ
Aespa World Tour in Cinemas
Μουσική
All of Us Strangers
Φαντασίας
Alma Viva
Δράμα
Ama Gloria
Δράμα
Anatomy of a Fall
Αστυνομική
Animal
Δράμα
Apocalypse Now: Final Cut
Δράμα
Arrete avec tes mensonges
Δράμα
Arthur the King
Περιπέτεια
Au Hasard Balthazar
Δράμα
Back to Black
Δράμα
Blaga's Lessons
Δράμα
Breathe
Δράσης
Cats in the Museum (dubbed)
Περιπέτεια
Challengers
Δράμα
Civil War
Δράσης
Combat Wombat: Back 2 Back (dubbed)
Κιν. σχέδια
Dance First
Δράμα
Demon Slayer: Kimetsu No Yaiba - To the Hashira Training (subbed)
Δράσης
Do Not Expect Too Much from the End of the World
Κωμωδία
Don't Open the Door
Φαντασίας
Dune: Part Two
Δράσης
Embryo Larva Butterfly
Δράμα
Ennio
Ντοκιμαντέρ
Fallen Leaves
Κωμωδία
Fellow heroic builders
Ντοκιμαντέρ
From the Edge of the City
Δράμα
Ghostbusters: Frozen Empire
Περιπέτεια
Godzilla x Kong: The New Empire
Δράσης
Harry Potter and the Philosopher's Stone
Δράσης
Ikiru
Δράμα
Il Vangelo Secondo Matteo
Δράμα
Immaculate
Τρόμου
In A Fishbowl
Τρόμου
Io Capitano
Δράμα
Je vous salue, Marie
Δράμα
Jeux interdits
Κωμωδία
Joe Strummer: The Future Is Unwritten
Ντοκιμαντέρ
Kaos
Κωμωδία
Kristos, The Last Child
Ντοκιμαντέρ
Kung Fu Panda 4 (Dubbed)
Δράσης
Kung Fu Panda 4 (subbed)
Δράσης
L'ete dernier
Θρίλερ
L`Avventura
Δράμα
La Chimera
Περιπέτεια
Late Night with the Devil
Τρόμου
Le petit Nicolas: Qu'est-ce qu'on attend pour etre heureux? (dubbed)
Κωμωδία
Le ravissement
Δράμα
Memento
Ντοκιμαντέρ
Meteor and Shadow
Δράμα
Mia and Me: The Hero of Centopia (dubbed)
Περιπέτεια
Migration (dubbed)
Δράσης
Mistaken for Strangers
Κωμωδία
Monty Python's Life of Brian
Κωμωδία
Noah’s Ark (dubbed)
Περιπέτεια
On the Adamant
Ντοκιμαντέρ
Past Lives
Δράμα
Perfect Days
Δράμα
Playtime
Κωμωδία
Poor Things
Κωμωδία
Professional Sleepwalker
Κωμωδία
Sea Sparkle
Οικογενειακή
Searching for Sugar Man
Ντοκιμαντέρ
Shayda
Δράμα
Shooting Blanks
Κωμωδία
Spy x Family Code: White (subbed)
Δράσης
Stop making sense
Ντοκιμαντέρ
Stray Bodies
Ντοκιμαντέρ
Take a Trip
Ντοκιμαντέρ
The Blue Caftan
Δράμα
The Boy and the Heron
Περιπέτεια
The Canterville Ghost (dubbed)
Κωμωδία
The Echo
Ντοκιμαντέρ
The Eleusinians
Ντοκιμαντέρ
The Mill and the Cross
Δράμα
The Ogre of Athens
Αστυνομική
The Old Oak
Δράμα
The Promotion
Κωμωδία
The Settlers
Αστυνομική
The Taste of Things
Δράμα
The Teachers' Lounge
Δράμα
The Zone of Interest
Δράμα
Totem
Δράμα
Two Buddies and a Badger: The Great Big Beast (dubbed)