Η νέα ταινία του πιο ενδιαφέροντα ρουμάνου σκηνοθέτη αποτελεί ένα λιτό δείγμα ουσιαστικού σινεμά και έρχεται με βραβείο Σκηνοθεσίας από τις Κάννες στις αποσκευές της.
Παλαιότερο των 360 ημερών
του Λουκά Τσουκνίδα
Ένας από τους σπουδαιότερους σκηνοθέτες της εποχής μας, ο Κρίστιαν Μούντζιου, επιστρέφει με ένα ρουμάνικο δράμα από εκείνα που μας έχουν συνηθίσει αυτός και οι συμπατριώτες του, μία μελέτη επάνω στη φύση της διαφθοράς που χαρακτηρίζεται απ’ την πεντακάθαρη ματιά του σκηνοθέτη-παρατηρητή και τις ολοζώντανες ερμηνείες των πρωταγωνιστών του. Για όσους είναι εξοικειωμένοι με το σύγχρονο ρουμάνικο σινεμά, το “Graduation” είναι ένα απ’ τα καλύτερα δείγματά της πιο λιτής, ρεαλιστικής εκδοχής του. Για όσους, πάλι, όχι, είναι μία καλή ευκαιρία να δουν τι σημαίνει απλό και ουσιαστικό σινεμά.
Η υπόθεση
Ο Ρομέο είναι ένας τίμιος, αξιοσέβαστος γιατρός σε μία κωμόπολη της Τρανσυλβανίας. Η κόρη του, Ελίζα, είναι μία πολύ καλή μαθήτρια με ελπίδες να κερδίσει υποτροφία για σπουδές στην Αγγλία. Μία μέρα πριν τις εξετάσεις της, όμως, μία απόπειρα βιασμού την αφήνει με χτυπημένο χέρι και έντονο ψυχολογικό σοκ, επηρεάζοντας τις επιδόσεις της στο πρώτο μάθημα και δυσκολεύοντας την υπόθεση της υποτροφίας. Έτσι, ο άλλοτε ιδεαλιστής γιατρός γίνεται πραγματιστής και προσπαθεί να ανατρέψει τις πιθανότητες με πλάγιους τρόπους, καθόλου ασυνήθιστους στον τόπο του...
Η κριτική
Κατά σύμπτωση, η διαφθορά είναι ένα ζήτημα που, αν και μας απασχολούσε πάντα στον έναν ή τον άλλο βαθμό, είναι ιδιαίτερα “καυτό” στην εποχή μας, αφού “ξυπνήσαμε”, κατά κάποιον τρόπο, κι έχουμε γίνει όλοι γνώστες των μηχανισμών της και τιμητές ή απολογητές, κατά περίσταση, των αποτελεσμάτων της.
Προερχόμενος από έναν τόπο που, 25 χρόνια πριν, αναγκάστηκε να μεταβεί βίαια από ένα βαθιά διεφθαρμένο καθεστώς σε κάτι άλλο, που, μοιραία, έμελλε να διαμορφωθεί άναρχα ώσπου να στραφεί στο παλιό παράδειγμα, ο Κρίστιαν Μούντζιου επιλέγει να εστιάσει στη μικρή εικόνα που στέκει απαρατήρητη σε μια ασήμαντη γωνιά της μεγαλύτερης. Κλείνει το πλάνο του σε μια μικρή πόλη της μεγάλης Ρουμανίας, εκεί όπου ένα μέλος της γενιάς που ανέλαβε να “αλλάξει” το κράτος-έκτρωμα του Τσαουσέσκου, βρίσκεται αντιμέτωπος και αντιλαμβάνεται από πρώτο χέρι την αποτυχία της.
Ο Ρομέο Αλντέα είναι ένας άνθρωπος που, με τη γυναίκα του, με την οποία έμειναν μαζί παρά τον αποτυχημένο γάμο τους, φρόντισαν να μεταλαμπαδεύσουν στην κόρη τους τις αρχές με τις οποίες πορεύτηκαν οι ίδιοι, στον δημόσιο βίο τους, τουλάχιστον. Με λίγα λόγια, έμαθαν στην Ελίζα την αξία της σκληρής δουλειάς και της έμαθαν να περιφρονεί τις εύκολες λύσεις και τις παρακαμπτήριες που μοιάζουν δελεαστικές, αλλά έρχονται πάντα εις βάρος κάποιου άλλου ή, έστω, του διαρκούς οράματος για μια ευνομούμενη, υγιή κοινωνία για όλους και, σίγουρα, εις βάρος της ίδιας της της αυτοεκτίμησης. Έχοντας χάσει τη μάχη για μια “άλλη” Ρουμανία, “ιερός” σκοπός του τίμιου γιατρού είναι πλέον να εξασφαλίσει ότι η κόρη του θα έχει μια καλύτερη τύχη σε έναν άλλον τόπο, την Αγγλία, εν προκειμένω.
Πατώντας εκεί ακριβώς, ο Μούντζιου εφευρίσκει ένα δίλημμα για τον χαρακτήρα του, τέτοιο, που να είναι εξαιρετικά εύκολο να έρθουμε στη θέση του και να βιώσουμε μαζί του το πώς τυλίγεται σιγά-σιγά το κουβάρι της διαφθοράς...
Καθώς ένας άγνωστος άντρας επιτίθεται στην κόρη του και το ακαδημαϊκό της μέλλον (αυτό που εκείνος οραματίζεται, τουλάχιστον) εκτροχιάζεται ξαφνικά, ο Ρομέο βλέπει ότι πρέπει ν’ αρχίσει να ζητά και να προσφέρει “χάρες”, κάτι που φαίνεται πως είχε αποφύγει επιτυχώς μέχρι τώρα. Συγχρόνως, πρέπει να πείσει την κόρη του, για την οποία αποτελούσε ζωντανό παράδειγμα, ότι αξίζει, ίσως, να “λασπωθεί” ελαφρώς, αν πρόκειται να ζήσει και να σταδιοδρομήσει σε ένα λιγότερο διεφθαρμένο περιβάλλον. Η γυναίκα του, πάλι, θεωρεί ότι η εντιμότητα έχει κόστος και δεν υπάρχει γυρισμός ύστερα από ένα τέτοιο ολίσθημα.
Εμείς, πάλι, μέσα από την “αντικειμενική” κάμερα του Μούντζιου, παρακολουθούμε τον χαρακτήρα του να βυθίζεται στην “ανώδυνη” διαφθορά της καθημερινότητας, εκείνη που κινούσε κάποτε τα σκουριασμένα γρανάζια του παρωχημένου κομμουνιστικού καθεστώτος και επανήλθε γρήγορα ως πανάκεια μπροστά στην αναλγησία του καπιταλιστικού αστικού κράτους. Κατά τα γνώριμα υψηλά ρουμάνικα στάνταρ, βλέπουμε μία σειρά από εξαιρετικούς ερμηνευτές να αναπαριστούν πιστά μία σειρά από οικείες καταστάσεις, χωρίς υπερβολές, σεναριακές ανατροπές ή βολικές εξελίξεις. Ο Ρομέο έχει πολλά μέτωπα ανοιχτά, αλλά ένα είναι το πιο σημαντικό και εκείνο στο οποίο επικεντρώνει τις προσπάθειες και αφιερώνει τη “θυσία” του.
Αυτό που θέλει, τελικά, ο δημιουργός δεν είναι να μας νουθετήσει ούτε να μας σοκάρει για να μας “βάλει στη θέση” μας. Όσα βλέπουμε είναι γνωστά, αναμενόμενα και αξιολογήσιμα απ’ τον καθένα, αλλά από τη θέση του παρατηρητή μοιάζουν λιγότερο αποτελεσματικά και λιγότερο “αθώα” απ’ όταν τα ζούμε από πολύ κοντά. Το δράμα του Ρομέο δεν είναι κάτι το εξαιρετικό, είναι, όμως, κάτι που θα μπορούσε να συμβεί σε όλους μας και οι επιλογές του, αντίστοιχα κοινότυπες. Στο τέλος, δε μπορούμε παρά να αποδεχτούμε ότι η διαφθορά είναι, συχνά, ένα κουβάρι με πολλές άκρες και το να μείνεις “έξω απ’ το χορό”, μόνο εύκολο δεν είναι. Ή, τουλάχιστον, χωρίς υπολογίσιμο κόστος.
Το “Graduation” είναι μία ακόμη εξαιρετική ταινία του Κρίστιαν Μούντζιου. Και αν δεν ταιριάζει σε όλα τα γούστα, απευθύνεται, σίγουρα, σε όλους τους θεατές, έτσι απλή και κατανοητή που είναι.
Βγαίνουν ακόμη:
Το σίκουελ μυστηρίου “Inferno”, το κορεάτικο δράμα του Τσαν-γουκ Παρκ “The Handmaiden”, το βιογραφικό ρομάντσο “Southside With You”, το “Ρισάλτο” του Βασίλη Βαφέα και το ντοκιμαντέρ “The Beatles: Eight Days a Week-The Touring Years”.
Όλες οι Ταινίες
100 χρόνια από τον Οδυσσέα
Ντοκιμαντέρ
Aespa World Tour in Cinemas
Μουσική
Animal
Δράμα
Asura: City of Madness
Δράσης
Back to Black
Δράμα
Bill Evans/Time Remembered
Ντοκιμαντέρ
Cobain: Montage of Heck
Ντοκιμαντέρ
Delivery
Δράμα
Demon Slayer: Kimetsu No Yaiba - To the Hashira Training (με υπότιτλους)
Δράσης
Dune: Μέρος δεύτερο
Δράσης
Ennio - The maestro
Ντοκιμαντέρ
Ghostbusters: Η αυτοκρατορία του πάγου
Περιπέτεια
Han Gong-ju
Δράμα
Horrorant Film Festival - Νύχτες τρόμου 2024
Τρόμου
Kung Fu Panda 4 (με υπότιτλους)
Δράσης
Kung Fu Panda 4 (μεταγλωττισμένη)
Δράσης
Lupin III: Το κάστρο του Καλιόστρο (με υπότιτλους)
Δράσης
Pieta
Δράμα
Poor Things
Κωμωδία
Pulp:μια ταινία για την ζωή, τον θάνατο και τα σούπερμαρκετ
Ντοκιμαντέρ
Radiohead: Meeting people is easy
Ντοκιμαντέρ
Stop making sense
Ντοκιμαντέρ
Take a Trip
Ντοκιμαντέρ
The Royal Hotel
Θρίλερ
The Sacred Triangle: Bowie, Iggy & Lou 1971-1973
Ντοκιμαντέρ
The Wailing
Θρίλερ
Tranzit
Δράμα
Umberto D.- Οτι μου αρνήθηκαν οι άνθρωποι
Δράμα
Veteran
Δράσης
Άβανος
Δράμα
Αγνωστοι μεταξύ μας
Φαντασίας
Αγρια νερά
Θρίλερ
Αδέσποτα κορμιά
Ντοκιμαντέρ
Αμπιγκέιλ
Θρίλερ
Ανατομία μιας πτώσης
Αστυνομική
Αντίκρισα το Διάβολο
Δράσης
Αντίλαλος
Ντοκιμαντέρ
Απαγορευμένα παιχνίδια
Κωμωδία
Αποκάλυψη τώρα: Final Cut
Δράμα
Απόντες
Δράμα
Αρθουρ ο βασιλιάς
Περιπέτεια
Ασπιλη
Τρόμου
Αστυγραφίες στην Οθόνη
Δράμα
Γελώντας στο Αφγανιστάν
Ντοκιμαντέρ
Για πάντα νέοι
Κωμωδία
Γκοτζίλα x Κονγκ: Η νέα αυτοκρατορία
Δράσης
Γλυκόπικρη ζωή
Δράσης
Γυάλα
Τρόμου
Δύο δάχτυλα μέλι 2
Κωμωδία
Εγώ, καπετάνιος
Δράμα
Εμφύλιος πόλεμος
Δράσης
Ενα ταξίδι για πάπιες (μεταγλωττισμένη)
Δράσης
Ενα φλιτζάνι καφέ και καινούργια παπούτσια
Δράμα
Ένας προφήτης, μα τι προφήτης
Κωμωδία
Ενκάντο: Ενας κόσμος μαγικός (με υπότιτλους)
Περιπέτεια
Εξέλιξη
Κωμωδία
Ζώνη ενδιαφέροντος
Δράμα
Η αρπαγή
Δράμα
Η εκδίκηση μιας κυρίας
Θρίλερ
Η κιβωτός του Νώε (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Η Μία και εγώ: Η ταινία (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Η περιπέτεια
Δράμα
Η τελευταία παμπ
Δράμα
Η Χίμαιρα
Περιπέτεια
Κάμπια νύμφη πεταλούδα
Δράμα
Κάρι, έκρηξη οργής
Τρόμου
Κόναν ο βάρβαρος
Περιπέτεια
Λεσβία
Ντοκιμαντέρ
Ληστεία στην Αθήνα
Αστυνομική
Μαγική πόλη
Δράμα
Μαζί, ποτέ!
Δράμα
Ματωμένος δεσμός
Δράσης
Μη μου λες ψέματα
Δράμα
Μητέρα
Αστυνομική
Μνήμες φόνων
Δράσης
Μπίλι
Ντοκιμαντέρ
Ξερά χόρτα
Δράμα
Ο μετρ και η Μαργαρίτα
Φαντασίας
Ο μικρός Νικόλας: Τι περιμένουμε για να είμαστε ευτυχισμένοι; (μεταγλωττισμένη)
Κωμωδία
Ο Νονός 2
Αστυνομική
Ο πρώτος οιωνός
Τρόμου
Ο φίλος μου το ρομπότ
Δράμα
Ο χορός των φαντασμάτων (μεταγλωττισμένη)
Κωμωδία
Οι απέναντι
Δράμα
Οι άποικοι
Αστυνομική
Οι Ελευσίνιοι
Ντοκιμαντέρ
Οπενχάιμερ
Δράμα
Περασμένες ζωές
Δράμα
Πεσμένα φύλλα
Κωμωδία
Ραν
Δράσης
Σιδερένια γροθιά
Δράμα
Σκύλος & Γάτα: μια τρελή καταδίωξη (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Σπίθα στη θάλασσα
Οικογενειακή
Στενές επαφές με τον Διάβολο
Τρόμου
Στο γραφείο καθηγητών
Δράμα
Στο ποταμόπλοιο
Ντοκιμαντέρ
Συνάδελφοι ηρωικοί οικοδόμοι
Ντοκιμαντέρ
Τα μαθήματα της Μπλάγκα
Δράμα
Το αγόρι
Δράμα
Το αγόρι και ο ερωδιός
Περιπέτεια
Το μπλε καφτάνι
Δράμα
Το περασμένο καλοκαίρι
Θρίλερ
Τοτέμ
Δράμα
Υπέροχες μέρες
Δράμα
Χαίρε, Μαρία
Δράμα
Χορεύοντας με τον Μπέκετ
Δράμα
Χρήστος, το τελευταίο παιδί
Ντοκιμαντέρ
100 Years of Ulysses
Ντοκιμαντέρ
2 Fingers Honey 2
Κωμωδία
9th Horrorant International Film Festival
Τρόμου
A Bittersweet Life
Δράσης
A Cup of Coffee and New Shoes On
Δράμα
A Foolish Love
Δράμα
Abigail
Θρίλερ
About Dry Grasses
Δράμα
Aespa World Tour in Cinemas
Μουσική
All of Us Strangers
Φαντασίας
Anatomy of a Fall
Αστυνομική
Animal
Δράμα
Apocalypse Now: Final Cut
Δράμα
Arrete avec tes mensonges
Δράμα
Arthur the King
Περιπέτεια
Asura: City of Madness
Δράσης
Avanos
Δράμα
Back to Black
Δράμα
Bill Evans/Time Remembered
Ντοκιμαντέρ
Billie
Ντοκιμαντέρ
Blaga's Lessons
Δράμα
Carrie
Τρόμου
Chien et chat (dubbed)
Περιπέτεια
Civil War
Δράσης
Cobain: Montage of Heck
Ντοκιμαντέρ
Conan the Barbarian
Περιπέτεια
Copies on the Screen
Δράμα
Dance First
Δράμα
Delivery
Δράμα
Demon Slayer: Kimetsu No Yaiba - To the Hashira Training (subbed)
Δράσης
Dune: Part Two
Δράσης
Embryo Larva Butterfly
Δράμα
Encanto (subbed)
Περιπέτεια
Ennio
Ντοκιμαντέρ
Fallen Leaves
Κωμωδία
Fellow heroic builders
Ντοκιμαντέρ
Gegen die wand
Δράμα
Ghostbusters: Frozen Empire
Περιπέτεια
Godzilla x Kong: The New Empire
Δράσης
Han Gong-ju
Δράμα
I Saw the Devil
Δράσης
Immaculate
Τρόμου
In A Fishbowl
Τρόμου
Io Capitano
Δράμα
Je vous salue, Marie
Δράμα
Jeux interdits
Κωμωδία
Kristos, The Last Child
Ντοκιμαντέρ
Kung Fu Panda 4 (Dubbed)
Δράσης
Kung Fu Panda 4 (subbed)
Δράσης
L'ete dernier
Θρίλερ
L`Avventura
Δράμα
La Chimera
Περιπέτεια
Lady Vengeance
Θρίλερ
Late Night with the Devil
Τρόμου
Laughing in Afghanistan
Ντοκιμαντέρ
Le petit Nicolas: Qu'est-ce qu'on attend pour etre heureux? (dubbed)