Η νέα ταινία του Πολ Βερχόφεν έχει την υπέροχη Ιζαμπέλ Ιπέρ στον πρωταγωνιστικό ρόλο, και μια ενδιαφέρουσα ιστορία που δεν καταφέρνει να υπηρετήσει.
Παλαιότερο των 360 ημερών
του Λουκά Τσουκνίδα
Αν και το όνομά του ακούγεται “βαρύ”, ο Πολ Βερχόφεν μόνο πολυγραφότατος δεν είναι ως σκηνοθέτης, αφού η τελευταία του μεγάλου μήκους ταινία βγήκε στις αίθουσες το μακρινό 2006. Με το “Elle”, που έτυχε ενθουσιώδους υποδοχής στις Κάνες, επιστρέφει δυναμικά στις διεθνείς παραγωγές και στην καθοδήγηση ενός μεγάλου ονόματος, της Ιζαμπέλ Ιπέρ, εν προκειμένω. Πότε ψυχολογικό δράμα, πότε θρίλερ και πότε μαύρη κωμωδία, η νέα του ταινία δεν έχει να επιδείξει πολλά πέρα από την εξαιρετική Ιπέρ, η αφήγηση “ερωτοτροπεί” με την ηρωίδα εις βάρος της πλοκής και αδυνατεί να εστιάσει ή να εμβαθύνει σε κάτι απ’ όλα που θα μπορούσε ν’ αγγίξει ή να προβληματίσει, έστω, τον θεατή.
Η υπόθεση
Η Μισέλ Λεμπλάνκ είναι κόρη ενός κατά συρροήν δολοφόνου και το παιδί στη φωτογραφία που σημάδεψε κάποτε την υπόθεση, το “κοριτσάκι με τις στάχτες”. Τώρα πια, είναι μία σιδηρά κυρία, μία επιτυχημένη επιχειρηματίας στο χώρο των βίντεο-γκέιμς με έναν ενήλικο γιο που φλερτάρει με την αποτυχία και έναν πρώην άντρα με τον οποίο αγαπιούνται ακόμη. Ένα βράδυ, μόνη καθώς είναι στο σπίτι, ένας μασκοφόρος εισβολέας την βιάζει κι εξαφανίζεται. Εκείνη, δεν αναφέρει το περιστατικό, αλλά μιας και ο δράστης αφήνει σημάδια ότι μπορεί να το επαναλάβει επιχειρεί να τον βρει στο περιβάλλον της. Το ένστικτό της αποδεικνύεται εύστοχο, η αντίδρασή της όμως δεν είναι η αναμενόμενη...
Η κριτική
Είσαι ένα κοριτσάκι δέκα ετών και αφού ο θρήσκος πατέρας σου παίρνει ανάποδες και καθαρίζει τη μισή γειτονιά (μαζί με τα σκυλιά και τα γατιά), επιστρέφει στο σπίτι και σου ζητά να τον βοηθήσεις να το κάψετε. Κατόπιν, για μήνες και για χρόνια, ίσως, πρέπει ν’ αντιμετωπίζεις αστυνομικούς, δικηγόρους, δικαστές, δημοσιογράφους και απλούς ανθρώπους ως το πρόσωπο πλάι στη φρίκη με τις υπόνοιες ότι ήσουν συνεργός να πλανώνται στον αέρα. Στην πορεία, τα καταφέρνεις στη ζωή, κάνεις οικογένεια και χτίζεις μία υπολογίσιμη καριέρα, ζεις καλά σε ένα υπέροχο σπίτι, σε μία προστατευμένη γειτονιά με τους φίλους, τους συνεργάτες και τους εραστές σου. Και όμως, όλο αυτό δεν μπορεί να μη σου έχει αφήσει κάτι…
Η ηρωίδα του Βερχόφεν είναι ένας άνθρωπος αποστασιοποιημένος, κυνικός, σκληρός με τους άλλους, αλλά και με τον εαυτό του. Απ’ την άλλη πάλι, οι άλλοι δεν χολοσκάνε γι’ αυτό, της φέρονται καλά, γοητεύονται κιόλας απ’ το κέλυφος που κουβαλά και την πιθανότητα να το διαπεράσουν. Η Μισέλ έχει πολλά “ανοιχτά μέτωπα” στη ζωή της, αυτά όμως είναι που την κρατούν σε εγρήγορση και τους άλλους σε μόνιμη άμυνα απέναντί της. Ο βιαστής της επιτίθεται απ’ το σκοτάδι κι έρχεται να σπάσει βίαια (όπως τα παιχνίδια που κατασκευάζει εκείνη) αυτό το κέλυφος κεντρίζοντας, κάπως, την “μουδιασμένη” συναισθηματικά και ερωτικά γυναίκα.
Η αφήγηση ξεκινά απ’ τον βιασμό και σταδιακά μας αποκαλύπτει όλη τη ζωή της Μισέλ, τις σχέσεις της με τους κοντινούς ανθρώπους και τους συνεργάτες της, αλλά και τα τραύματα που της άφησε το περιστατικό που σημάδεψε την παιδική της ηλικία. Εκείνη, το κοριτσάκι με τις στάχτες, έχει αποκτήσει τον απόλυτο έλεγχο στα πράγματα, σε σημείο που να μην πανικοβάλλεται από έναν βιασμό, την ώρα που οι υπόλοιποι είναι έρμαια των παθών και των λαθών τους. Τη βλέπουμε καθώς αποφασίζει να παραδοθεί κι εκείνη στο πάθος, να το δοκιμάσει έστω, πριν ανακτήσει και πάλι τα ηνία.
Απολαμβάνουμε, ουσιαστικά, την Ιζαμπέλ Ιπέρ, σε ακόμη μία εξαιρετική ερμηνεία, την απόδοση ενός χαρακτήρα με πολύπλοκο ιστορικό και έναν συνδυασμό εξωστρεφούς και εσωστρεφούς συμπεριφοράς που ακροβατεί ανάμεσα στην μισανθρωπία και την ανάγκη να σώσει τους άλλους απ’ τον εαυτό τους.
Οι δημιουργοί, όμως, δεν μπορούν ν’ αποφασίσουν τι είναι αυτό που βλέπουμε. Από τη μία, η Μισέλ θέλει να βρει τον δράστη και ν’ αποτρέψει μία επανάληψη του βιασμού της, υποπτευόμαστε μαζί της άτομα του κύκλου της και προσπαθούμε να καταλάβουμε ποιος είναι από τα κίνητρα και τις εκφράσεις τους, διερωτώμενοι πώς θα τον αντιμετωπίσει. Από την άλλη, βλέπουμε τη Μισέλ να προσπαθεί να διορθώσει τα δικά της λάθη και να συμπονέσει εκείνους που μοιραία πληγώνει με την σκληρότητά της, την κολλητή της, τον γιο της, τον άντρα της και τη μητέρα της. Για ένα διάστημα ο βιασμός ξεχνιέται κι η ταινία εστιάζει στον τρόπο που η Μισέλ διαχειρίζεται το παρελθόν της που, μέσω ενός ντοκιμαντέρ που επαναπροβάλλεται, επιστρέφει να την ξαναπληγώσει. Μετά, βλέπουμε μία άλλη Μισέλ που θέλει ν’ αλλάξει τρόπους πριν “ξαναπέσει” στους δικούς της, κινείται με τάσεις αυτοκαταστροφής και, παρ’ όλ’ αυτά, δε “σπάει” ποτέ και η καθημερινότητά της δεν επηρεάζεται στο παραμικρό.
Όσο η ιστορία της Μισέλ γίνεται πιο πολύπλοκη, τόσο οι απιθανότητες του σεναρίου γίνονται πιο χτυπητές και όσο εκείνη γίνεται το σημείο εστίασης τόσο οι υπόλοιποι χαρακτήρες γίνονται χάρτινοι, μαριονέτες στην υπηρεσία των επιλογών της. Ο Βερχόφεν δείχνει να γοητεύεται και ο ίδιος απ’ την ηρωίδα του (και την πρωταγωνιστριά του, ίσως), σε σημείο που σκηνοθετεί την αποθέωσή της αντί να την ξεγυμνώσει πραγματικά μπροστά στα μάτια μας, να δούμε πως πραγματικά την έχει πλάσει η ζωή που της έλαχε. Και ας μην υπερβάλλουμε, προφανείς αντιφάσεις, όπως το ότι πουλάει παιχνίδια με αλόγιστη βία ενώ είναι η αλόγιστη βία που πήγε να της καταστρέψει τη ζωή, μόνο “έξυπνες” δεν είναι, παρά υπονομεύουν το θέμα που καλούνται να υπηρετήσουν.
Το “Elle” είναι μία ταινία που, μοιραία, χαρακτηρίζεται από την κεντρική της ερμηνεία που δε σηκώνει κριτική. Κατά τ’ άλλα, όμως, είναι υπερβολικά στημένη, ένα συνονθύλευμα διαστροφής και συντηρητισμού που, τελικά, ούτε προκαλεί ούτε αποδομείται ποτέ.
Βγαίνουν ακόμη: Το γαλλικό θρίλλερ “A Perfect Man”, το δράμα εποχής “Indignation”, η ταινία μυστηρίου “The Girl on the Train”, οι ταινίες τρόμου “Don’t Breathe” και “The Neon Demon”, η ταινία κινουμένων σχεδίων “Storks” και τα ντοκιμαντέρ “The Last Resort” και “Un Condor”.
Όλες οι Ταινίες
100 χρόνια από τον Οδυσσέα
Ντοκιμαντέρ
24ο Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου Ελλάδος
Κωμωδία
8ο Beyond Borders
Ντοκιμαντέρ
A.I. Τεχνιτή νοημοσύνη
Περιπέτεια
Allonsanfan
Δράμα
Animal
Δράμα
Baghead:Η μάγισσα των νεκρών
Τρόμου
Dune: Μέρος δεύτερο
Δράσης
Ennio - The maestro
Ντοκιμαντέρ
Kung Fu Panda 4 (με υπότιτλους)
Δράσης
Kung Fu Panda 4 (μεταγλωττισμένη)
Δράσης
Madame Web
Δράσης
Minore
Φαντασίας
Poor Things
Κωμωδία
Take a Trip
Ντοκιμαντέρ
The Fabelmans
-
Tranzit
Δράμα
Αγέλη προβάτων
Αστυνομική
Αγία Έμυ
Δράμα
Αγνωστοι μεταξύ μας
Φαντασίας
Αγώνας για τη δόξα
Δράμα
Αδέσποτα κορμιά
Ντοκιμαντέρ
Άκουσέ με
Δράμα
Ανατομία μιας πτώσης
Αστυνομική
Απόφαση φυγής
Αστυνομική
Αργοναύτες: Η οργή του Ποσειδώνα (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Ασπιλη
Τρόμου
Βαγόνι αριθμός 6
Δράμα
Γάτες στο μουσείο (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Γκοτζίλα x Κονγκ: Η νέα αυτοκρατορία
Δράσης
Διάκος, ο ηρωομάρτυρας
Ιστορική
Εγώ, καπετάνιος
Δράμα
Ενα ταξίδι για πάπιες (μεταγλωττισμένη)
Δράσης
Εξέλιξη
Κωμωδία
Ευχή (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Ζώνη ενδιαφέροντος
Δράμα
Η αδελφότητα της καπνιστής σάουνας
Ντοκιμαντέρ
Η Αφρίν στον καιρό της πλημμύρας
Ντοκιμαντέρ
Η κρυφή γοητεία της μπουρζουαζίας
Κωμωδία
Η κυρία με το σκυλάκι
Δράμα
Η τελευταία παμπ
Δράμα
Η Χίμαιρα
Περιπέτεια
Κάποια μέρα θα πούμε τα πάντα ο ένας στον άλλο
Δράμα
Κούκλες της Δρέσδης
Δράμα
Λατρεύω να σε μισώ
Κωμωδία
Μάμα Γκλόρια
Δράμα
Ματωμένος δεσμός
Δράσης
Μαύρος κότσιφας-Μάυρο βατόμουρο
Δράμα
Μην περιμένετε και πολλά από το τέλος του κόσμου
Κωμωδία
Μυστήριο στη φάρμα των ζώων (μεταγλωττισμένη)
Κιν. σχέδια
Ξερά χόρτα
Δράμα
Ο άγνωστος
Αστυνομική
Ο Διάβολος δεν υπάρχει
Δράμα
Ο Λένιν το 1918
Δράμα
Ο μάγειρας, ο κλέφτης, η γυναίκα του και ο εραστής της
Αστυνομική
Ο μικρός Νικόλας: Τι περιμένουμε για να είμαστε ευτυχισμένοι; (μεταγλωττισμένη)
Κωμωδία
Ο χειρότερος άνθρωπος στον κόσμο
Κωμωδία
Οι άποικοι
Αστυνομική
Οι ευχούληδες 3:Μαζί για μπάντα (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Οι οργανοποιοί των Εξαρχείων
Ντοκιμαντέρ
Οι περιπέτειες του επιθεωρητή Σαν (μεταγλωττισμένη)
Κωμωδία
Οπενχάιμερ
Δράμα
Περασμένες ζωές
Δράμα
Πεσμένα φύλλα
Κωμωδία
Σκύλος & Γάτα: μια τρελή καταδίωξη (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Στη φωτιά
Δράμα
Στο γραφείο καθηγητών
Δράμα
Στο ποταμόπλοιο
Ντοκιμαντέρ
Συνάδελφοι ηρωικοί οικοδόμοι
Ντοκιμαντέρ
Τα παιδιά του χειμώνα
Κωμωδία
Το αγόρι και ο ερωδιός
Περιπέτεια
Το αγόρι του Θεού
Δράμα
Το αλάνι
Κωμωδία
Το γεγονός
Δράμα
Το κουρδιστό πορτοκάλι
Επ. Φαντασίας
Το μπλε καφτάνι
Δράμα
Το νέο αγόρι
Φαντασίας
Το χρέος του εκτελεστή
Θρίλερ
Τρία τραγούδια για τον Λένιν
Ντοκιμαντέρ
Υπέροχες μέρες
Δράμα
Χόμπιτ: Η ερημιά του Νοσφιστή
Περιπέτεια
100 Years of Ulysses
Ντοκιμαντέρ
24th Greek French Film Festival
Κωμωδία
8ο Beyond Borders
Ντοκιμαντέρ
A Clockwork Orange
Επ. Φαντασίας
A Mystery on the Cattle Hill Express (dubbed)
Κιν. σχέδια
A.I. Artificial Intelligence
Περιπέτεια
About Dry Grasses
Δράμα
All of Us Strangers
Φαντασίας
Allonsanfan
Δράμα
Ama Gloria
Δράμα
Anatomy of a Fall
Αστυνομική
Animal
Δράμα
Anyone But You
Κωμωδία
Baghead
Τρόμου
Blackbird Blackbird Blackberry
Δράμα
Cats in the Museum (dubbed)
Περιπέτεια
Chien et chat (dubbed)
Περιπέτεια
Compartment Number 6
Δράμα
Decision to Leave
Αστυνομική
Diakos, the hero-martyr
Ιστορική
Do Not Expect Too Much from the End of the World
Κωμωδία
Dolls of Dresden
Δράμα
Dune: Part Two
Δράσης
Ennio
Ντοκιμαντέρ
Evil Does Not Exist
Δράμα
Fallen Leaves
Κωμωδία
Fellow heroic builders
Ντοκιμαντέρ
Godzilla x Kong: The New Empire
Δράσης
Holy Emy
Δράμα
Immaculate
Τρόμου
Inspector Sun & The Curse Of The Black Widow (dubbed)
Κωμωδία
Io Capitano
Δράμα
Knox Goes Away
Θρίλερ
Kung Fu Panda 4 (Dubbed)
Δράσης
Kung Fu Panda 4 (subbed)
Δράσης
L' evenement
Δράμα
La Chimera
Περιπέτεια
Le petit Nicolas: Qu'est-ce qu'on attend pour etre heureux? (dubbed)