50ό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Why Sushi Now?

Με το διαγωνιστικό και το βαλκανικό τμήμα να κλέβουν την παράσταση, και τον Χρυσό Αλέξανδρο να πηγαίνει στα παλαιστινο-ισραηλινά "Σταυροδρόμια Ζωής" έκλεισε κάθε άλλο παρά πανηγυρικά μισό αιώνα ζωής το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Γεύσεις, εντυπώσεις και σκέψεις για το μέλλον του.
50ό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Why Sushi Now?
του Λουκά Τσουκνίδα

Μ’ αυτή την ερώτηση, ο Τακέσι Κιτάνο απέφυγε στην ουσία ν’ απαντήσει στο Why Cinema Now?, το κάλεσμα του εορταστικού ΦΚΘ σε κοινοτοπία και σοβαροφάνεια για να γεμίσει η πολυτελής επετειακή έκδοση με αποφθέγματα και δηλώσεις που δε θα ξαναδιαβάσει ποτέ κανείς. Αν πάλι, λάβουμε την ερώτηση αυτή σα ρητορική, σαν κάλεσμα να ψάξουμε την όποια απάντηση μέσα στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ, τότε απαντήθηκε σίγουρα από πολλούς άγνωστους σε μας δημιουργούς, Ρουμάνους, Φιλιππινέζους, Ισραηλινούς κλπ, αλλά δυστυχώς όχι Έλληνες, που προτίμησαν ν’ απουσιάσουν για το καλό του «ελληνικού σινεμά».

Το νέο ρουμάνικο σινεμά δεν αποτελεί καμιά τωρινή αποκάλυψη, όμως φέτος είδα τέσσερις ταινίες από τέσσερις διαφορετικούς σκηνοθέτες κι ένιωσα ότι βλέπω να διαμορφώνεται μια πραγματική σχολή: το «Αστυνομία, ταυτότητα» του Κορνέλιου Πορουμπόιου που θα δούμε σίγουρα και στις αίθουσες, το «Μετάλλιο Τιμής» του Καλίν Πέτερ Νέτζερ, το «Πιο Ευτυχισμένο Κορίτσι στον Κόσμο» του Ράντου Τζιούντε και το «Πρώτα απ’ όλα η Φελίτσια» του Ράζβαν Ραντουλέσκου.

Ταινίες που δοκιμάζουν την υπομονή μας κι έχουν πραγματικούς ανθρώπους στη θέση των γραμμένων χαρακτήρων τους, ερμηνευμένους εκπληκτικά και με ανατριχιαστική αληθοφάνεια απ’ τους ρουμάνους ηθοποιούς, θίγουν δε, είτε ανοιχτά είτε υπογείως θέματα σύγχρονα κι επίκαιρα. Επίκαιρα και σχετικά με όλο τον κόσμο κι όχι μόνο με τον ρουμάνικο μικρόκοσμο. Ταινίες που αποτρέπουν τον θεατή απ’ το να ρωτήσει βλακωδώς γιατί οι δημιουργοί τους κάνουν σινεμά, σήμερα;

Η αίσθησή μου είναι ότι το Διαγωνιστικό και το Βαλκανικό τμήμα έκλεψαν την παράσταση και ανέβασαν ποιοτικά το επίπεδο του προγράμματος του 50ού Φεστιβάλ. Η επιτροπή, που είχε σίγουρα δύσκολο έργο, έδωσε τελικά τον Χρυσό Αλέξανδρο στα «Σταυροδρόμια Ζωής», μια συνεργασία του Παλαιστίνιου Σκαντάρ Κόπτι και του Ισραηλινού Γιαρόν Σάνι. Οι δυο τους μοιράστηκαν και το βραβείο σεναρίου μαζί με τον Ρουμάνο Τούντορ Βοϊκάν που έγραψε το «Μετάλλιο Τιμής».

Η τελευταία ταινία, πήρε επίσης τον Αργυρό Αλέξανδρο, το βραβείο των κριτικών (FIPRESCI), αλλά και το βραβείο ανδρικής ερμηνείας που πήγε στον εξαιρετικό Βίκτορ Ρεμπέντζιουτς. Για την ερμηνεία της στο «Η Μέρα που ο Θεός Έφυγε Ταξίδι» βραβεύτηκε η Ρουθ Νίρερε ενώ το βραβείο σκηνοθεσίας, τσίμπησε ο μεξικανός Ριγκομπέρτο Περεσκάνο για την ταινία του «Προορισμός: Βορράς».

Όσον αφορά τώρα το εορταστικό κλίμα, ήταν ανύπαρκτο και υποτυπώδες. Το 50ό Φεστιβάλ δε θα μείνει στη μνήμη κανενός ούτε για τα εικαστικά του (η πιο αδιάφορη δουλειά από τότε που έγινε διεθνές) ούτε για τους καλεσμένους του (τα λιγότερο λαμπερά ονόματα από τότε που η νέα διοίκηση στράφηκε προς πιο γκλάμορους κατεύθυνση) ούτε για τις συζητήσεις του (η άνοδος στο «πράσινο» τρένο και η υιοθέτηση της οικο-κινδυνολογίας αποτελεί την πλέον θλιβερή προσπάθεια δήθεν σύνδεσης με την επικαιρότητα) ούτε για τα πάρτι του (λιγοστά και αμήχανα όπως και πέρυσι) ούτε για την προσέλευση του κόσμου της πόλης, που αμφιβάλλω αν αντιλήφθηκε ότι γίνεται φεστιβάλ κινηματογράφου και μάλιστα επετειακό. Απ’ τις εναρκτήριες δηλώσεις ακόμη του Παύλου Γερουλάνου περί νέου οράματος, αλλά και λιτότητας χάριν της διαβόητης κρίσης, αποκαλύφθηκε το κλίμα παραίτησης και παρασκηνιακών εξελίξεων που απόπνεε η φετινή διοργάνωση.

Μένει να δούμε τι σημαίνει αυτό για έναν θεσμό που όμοιός του δεν υπάρχει στην Ελλάδα, αλλά πάσχει κι αυτός απ’ την αδυναμία ν’ απογαλακτιστεί απ’ την Αθήνα, την κακοδιαχείρηση και την έλλειψη σαφούς ταυτότητας σε σχέση με τα Φεστιβάλ σ’ όλον τον κόσμο που πληθαίνουν και το ανταγωνίζονται σκληρά.
Μπείτε στη συζήτηση

σχόλια

v