Ειδήσεις από ένα άγνωστο σύμπαν: Κατάδυση σ’ έναν άλλο πλανήτη

Την παράξενη σχέση ανθρώπου και θάλασσας από την δημιουργία του κόσμου μέχρι σήμερα εξετάζει ο Φρανκ Σέτσινγκ, παραθέτοντας εντυπωσιακά, άγνωστα επιστημονικά στοιχεία και θέτοντας καίρια ερωτήματα με λόγο "ελαφρύ", νεανικό και αρκετά ειρωνικό.
Ο Φρανκ Σέτσινγκ έγινε γνωστός (και στην Ελλάδα) από το βιβλίο του «Το σμήνος». Το νέο του βιβλίο, «Ειδήσεις από ένα άγνωστο σύμπαν», είναι ουσιαστικά καρπός του πρώτου: όπως εξηγεί ο ίδιος ο Σέτσινγκ στον πρόλογο του βιβλίου του, η ιδέα ήταν να αξιοποιήσει τα επιστημονικά στοιχεία που συνέλεξε όταν έγραφε «Το σμήνος» και τα οποία τελικά δεν χρειάστηκε. Το αποτέλεσμα είναι ένα καλό εκλαϊκευτικό – επιστημονικό ανάγνωσμα.

Ο Σέτσινγκ εστιάζει στη θάλασσα ως κοιτίδα της ζωής (όπως στο «Σμήνος») στη Γη και βασικό του ερώτημα αποτελεί το αν η Εξέλιξη θα μπορούσε να είχε ακολουθήσει άλλους δρόμους. Έτσι, αφηγείται την ιστορία του πλανήτη από τη γέννησή του, τη δημιουργία των θαλασσών, τη γένεση της ζωής και τις αλλεπάλληλες μεταμορφώσεις της μέχρι σήμερα.

Το βιβλίο του χωρίζεται σε τρία μέρη: η δημιουργία του πλανήτη και της ζωής, κατόπιν περνά στην εικόνα των ωκεανών σήμερα (και σε κάποια κεφαλαιώδη θέματα) και, τέλος, δίνει κάποια θέματα προβληματισμού για τις επόμενες εξελίξεις, με σταθερό σημείο αναφοράς τη σχέση του ανθρώπου με το υδάτινο στοιχείο.

Το «καλό» με το βιβλίο του Σέτσινγκ είναι ότι καταπιάνεται με θέματα άγνωστα κατά βάση: ο ρόλος του πλαγκτόν και του κριλ στην παγκόσμια διατροφική αλυσίδα, η ζωή στις αβύσσους, αλλά και θέματα όπως η κίνηση των παγκόσμιων ρευμάτων, ο κίνδυνος από την πιθανότητα εξαφάνισης (λόγω υπεραλίευσης) των φαλαινών και των καρχαριών, αυτά και πολλά άλλα συνδέονται και παρατίθενται σε μια μακριά λεπτή αλυσίδα που δείχνει τη μεγαλειώδη, αλλά και εύθραυστη ισορροπία στην οποία βρίσκεται ο πλανήτης.

Σε κάθε περίπτωση ο Σέτσινγκ έχει κάνει μια πολύ ενδιαφέρουσα δουλειά, που θα διαβαστεί με αμείωτο ενδιαφέρον. Ενστάσεις μπορεί να εγείρει κανείς ίσως για την εμμονή στην ανάπτυξη μερικών θεμάτων (αναλογικά με τη διάρθρωση του βιβλίου), αλλά και στη γλώσσα και στο ύφος: ο συγγραφέας έχει επιλέξει έναν «cool» τρόπο αφήγησης (η εξέλιξη είναι… Μις Εξέλιξη, κάποια θαλάσσια αρπακτικά λιγουρεύονται μάλλον… γλαφυρά κάποιους επίδοξους θαλάσσιους μεζέδες κ.ά.), μάλλον για να προσεγγίσει ένα περισσότερο νεανικό κοινό, που θα ήταν πιο εύκολο να προσελκυστεί από το θέμα έτσι παρά από μια τυπική «ακαδημαϊκή» αφήγηση.

Πάντως, το πλήθος των στοιχείων, των πληροφοριών και των γνώσεων που δίνει ο συγγραφέας, δεν μπορεί να αμφισβητηθεί και το βιβλίο διαβάζεται με μεγάλο ενδιαφέρον, προκαλώντας θαυμασμό, απορία και -αρκετά- ερωτήματα.

Χρήστος Ζαρίφης

(Φρανκ Σέτσινγκ, «Ειδήσεις από ένα άγνωστο σύμπαν», εκδόσεις Καστανιώτη, σελίδες 608, τιμή 23 ευρώ)
Μπείτε στη συζήτηση

σχόλια

v